ULUSLARARASI ANDLAŞMALARIN GEÇİCİ UYGULANMASI – VİYANA ANDLAŞMALAR HUKUKU SÖZLEŞMESİ 25. MADDE

Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’nin 25. maddesi, taraflar mutabık kaldığı takdirde, bir andlaşmanın, yürürlüğe girmeden önce geçici olarak uygulanabileceğini belirtir. Bunun anlamı, yürürlüğe girmesi için iç hukukta bazı işlemlerin yapılması gereken bir andlaşmanın bu iç hukuk prosedürünün tamamlanmasından önce uygulanmaya başlayabilmesidir. Bu hükmün, uluslararası örf ve âdet hukukunun kodifiye edilmesi anlamına geldiği kabul edilmektedir. Ne var ki gerek 25. madde gerekse çok taraflı andlaşmalardaki geçici uygulama hükümleri kimi zaman uluslararası ihtilaflara neden olabilmektedir. Bu ihtilafların nedeni genellikle andlaşmayı geçici uygulamayı ilk başta kabul etmiş devletlerin andlaşmayı geçici uyguladıkları dönemde ortaya çıkan uluslararası sorumluluktan kurtulma isteğidir. Diğer yandan VAHS 25. maddedeki ve çok taraflı andlaşmalardaki geçici uygulama hükümlerindeki bazı açıklığa kavuşmamış hususlar da ihtilaflara neden olabilmektedir. Bu makale Türkçede incelenmemiş bu konuyu ve konu hakkındaki uluslararası hukuk literatürünü betimsel bir yaklaşımla ele almaktadır. Bu teorik düzeydeki anlatıma ilaveten, geçici uygulama hakkında tartışma yaratan bazı uluslararası ihtilaflar ve Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun halihazırda yürüttüğü çalışma kısaca ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Uluslararası andlaşmalar hukuku, andlaşmaların geçici uygulanması, Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi

PROVISIONAL APPLICATION OF TREATIES – ARTICLE 25 OF THE VIENNA CONVENTION ON THE LAW OF TREATIES

Article 25 of the Vienna Convention on the Law of Treaties (VCLT) confirms that a treaty may be applied provisionally pending its entry into force if negotiating states have agreed on it. This means that a treaty, which needs the completion of internal law procedures to enter into force, can be applied before its entry into force. This provision is accepted as the codification of international customary law. Yet Article 25 and provisional application clauses in multilateral treaties may give rise to international disputes. Behind such disputes is generally a desire of the states, having first agreed to apply the treaty provisionally, to subsequently avoid their treaty obligations under provisional application. The aim of this article is to examine a topic which has attracted little or no interests in the Turkish doctrine, thereby turning its attention to the international literature for a primarily descriptive study. In so doing, it will also briefly analyse pertinent international disputes predicated upon wider academic discussions on provisional application of treaties as well as the ongoing work of the International Law Commission.

Keywords:

Law of treaties, provisional application of treaties, Vienna Convention on the Law of Treaties,

PDF

___

Acer, Yücel ve İbrahim Kaya (2015). Uluslararası Hukuk Temel Ders Kitabı, 6. baskı (Ankara: Seçkin Yayıncılık).
Aksar, Yusuf (2015). Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk – I, 3. baskı (Ankara: Seçkin Yayıncılık).
Aust, Anthony (2016). Modern Treaty Law and Practice, 6. baskı (Cambridge: CUP).
Baklacı, P. ve E. Akıntürk, “Enerji Şartı Anlaşması”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, 2006, ss. 97-113.
Belz, Matthew (2008). “Provisional Application of the Energy Charter Treaty: Kardassopoulos v. Georgia and Improving Provisional Application in Multilateral Treaties”, C. 22, Emory International Law Review, ss. 727-60.
Bozkurt, Enver, M. Akif Kütükçü ve Yasin Poyraz (2012). Devletler Hukuku, 7. baskı (Ankara: Yetkin Yayınları).
Crawford, James (2012). Brownlie’s Principles of Public International Law, 8. baskı (Oxford: OUP).
Dalton, Robert E. (2012). “Provisional Application of Treaties”, The Oxford Guide to Treaties, Ed.: Duncan B. Hollis (Oxford: OUP), ss. 220-47.
Kaya Caner, Bağdagül (2014). “Enerji Şartı Anlaşmasının Muvakkaten Uygulanması ve Anlaşmadan Çekilme Hakkında Bir Değerlendirme”, Ankara Barosu Dergisi, 2014/3, ss. 314-32.
Kaya, İslam Safa (2016). “Uluslararası Andlaşmalardan Çekilme Hakkı ve Uluslararası Andlaşmaların Geçici Uygulanması: Enerji Şartı Andlaşması Örneği”, The Journal of Academic Social Science Studies, N. 44, Spring II, s. 193-201.
Krieger, Heike (2012). “Artice 25”, Vienna Convention on the Law of Treaties, Ed.: O. Dörr ve K. Schmalenbach (Berlin-Heidelberg: Springer-Verlag), ss. 407-421.
Lefeber, René (2012). “Treaties, Provisional Application”, The Max Planck Encyclopedia of Public International Law, C. X, Ed.: R. Wolfrum (Oxford: OUP), ss. 1-5.
Mathy, Denise (2011). “1969 Vienna Convention – Article 25”, The Vienna Conventions on the Law of Treaties, Ed.: O. Corten ve P. Klein (Oxford: OUP), ss. 639-56.
Mertsch, Anneliese Quest (2012). Provisionally Applied Treaties: Their Binding Force and Nature (Lieden ve Boston: Brill).
Niegbruegge, Alex. M. (2007). “Provisional Application of the Energy Charter Treaty: The Yukos Arbitration and the Future Place of Provisional Application in International Law”, C. 8, Chicago Journal of International Law, ss. 355-76.
Pazarcı, Hüseyin (2014). Uluslararası Hukuk Dersleri – 1. Kitap, 12. baskı (Ankara: Turhan Kitabevi).
Rogoff, Martin A. ve Barbara E. Gauditz (1987). “The Provisional Application of International Aggreements”, Maine Law Review, C. 39, ss. 29-81.
Tütüncü, A.N. vd., Ed. (2017). Toluner Milletlerarası Hukuk (Giriş, Kaynaklar) (İstanbul: Beta, 2017).
Villiger, Mark. E. (2009). Commentary on the 1969 Vienna Convention or the Law of Treaties (Lieden ve Boston: Martinus Nijhoff Publishers).
Açık Semalar Antlaşması – Open Skies Treaty, 24 Mart, 1992, R.G., T. 9.4.1994, S. 21900.Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nın Bazı Hükümlerinin Geçici Olarak Uygulanması Hakkındaki Protokol, R.G. 26.6.1992, S. 21266. Metin için bkz. (12.06.2018).
Enerji Şartı Anlaşması - Energy Charter Treaty (ECT), 17 Aralık 1994, Lizbon. Türkiye Anlaşma’nın tarafıdır: R.G. 12 Temmuz 2000, S. 24107. Orijinal metin için bkz. Energy Charter Secretariat, The Energy Charter Treaty and Related Documents, 2004, Belçika. İnternet erişimi: (404.07.2018).
Gómez-Robledo, Juan Manuel, First Report on the Provisional Application of Treaties, BMGK A/CN.4/664 (12.06.2018).
Gómez-Robledo, Juan Manuel, Fifth Report on the Provisional Application of Treaties, BMGK, 2018, A/CN.4/718 (03.07.2018).
Kardassopoulos v. Georgia, Decision on Jurisdiction, 6 Temmuz 2007, ICSID (W. Bank), Case No. ARB/05/18. İnternet erişimi: (29.06.2018).
Nükleer Kaza Halinde Erken Bildirim Sözleşmesi, R.G., T. 03.09.1990, S. 20624. Metin için bkz. (12.06.2018).
Nükleer Kaza veya Radyolojik Acil Hallerde Yardımlaşma Sözleşmesi, R.G., T. 03.09.1990, S. 20624. Metin için bkz. (12.06.2018).
Report of the International Law Commission, Sixty-third session, A/66/10, par. 365. İnternet erişimi: (03.07.2018).
Viyana Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi - Vienna Convention on the Law of Treaties, 1969. Türkçesi: Aslan Gündüz, Milletlerarası Hukuk (İstanbul: Beta Basım Yayım, 1998), ss. 182-205. Orijinal metin: (03.07.2018).
1986 Viyana Devletlerle Uluslararası Örgütler veya Uluslararası Örgütlerle Uluslararası Örgütler Arasındaki Andlaşmalar Hukuku Sözleşmesi - Vienna Convention on Treaties between States and International Organizations or between International Organizations (1986), U.N. Doc. A/CONF.129/15 (1986). Internet erişimi: (06.07.2018).
Yukos Universal Limited (Isle of Man) v. The Russian Federation, Interim Award on Jurisdiction and Admissibility, 30 Kasım 2009, UNCITRAL, PCA Case No. AA 227. İnternet erişimi: (29.06.2018).
Yukos Universal Limited (Isle of Man) v. The Russian Federation, Final Award, 18 Temmuz 2014, UNCITRAL, PCA Case No. AA 227. İnternet erişimi: (29.06.2018).