Burcu YAŞAR, Z. Nurdan BAYSAL, Seda ÇARIKÇI

Öğretim Elemanı/Üyelerinin Düşünme Becerileri Öğretimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Eğitimin öncelikli amacı, değişen yaşam koşullarında gerekli rolleri üstlenebilecek bireyleri gerekli özelliklerle donatabilmektir. Araştıran, sorgulayan, yaratıcı, teknolojiden yararlanabilen, takım çalışması yapabilen, öğrenmeyi öğrenen ve problem çözebilip doğru kararlar verebilen bireylerin yetişebilmesi için gerekli etkinliklerle planlanmış eğitim alınması gerekmektedir. Eğitim-öğretim hizmetlerinin öğretmenler tarafından verildiği düşünüldüğünde sayılan nitelikler açısından donanımlı öğretmenlerin yetiştirilmesi gerekliliği açıkça görülmektedir. Bu niteliklerde öğretmenlerin yetişebilmesi ise onların eğitimini gerçekleştiren öğretim elemanı/üyelerinin söz konusu niteliklere sahip, düşünme ve düşünme becerileri öğretimi hakkında bilgi sahibi olmasıyla mümkündür. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı; üniversitelerin eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanı/üyelerinin düşünme becerileri öğretimine ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Temel yorumlamacı nitel araştırma deseninde yürütülen bu araştırmada İstanbul İli’nde yer alan bir üniversitenin eğitim fakültesinde görev yapan öğretim elemanı/üyelerinin düşünme becerileri öğretimine ilişkin görüşlerini incelemek için toplam yedi sorudan oluşan açık uçlu form kullanılmıştır. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Katılımcılar; öğretim görevlisi doktor, yardımcı doçent, doçent ve profesör olmak üzere çeşitlendirilmiştir. 19 öğretim elemanı/üyesi çalışma grubunu oluşturmuştur. Açık uçlu form ile elde edilen veriler betimsel analiz yapılarak çözümlenmiş ve bulguların öğretim elemanlarının/üyelerinin; düşünme becerilerinin öğretimi, öğretiminde öğretici özellik ve yeterlilikleri, gelişimi ile ilgili görüşleri olmak üzere üç kategori altında toplandığı görülmüştür. Araştırmanın bulguları; eğitim fakültelerindeki derslerin düşünme becerilerini içermesi gerektiği, öğretim elemanı/üyelerinin düşünme becerileri ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları, çağa uyum sağlayan öğretmen adaylarının yetişmesi için düşünme becerileri eğitimi almaları gerektiği, öğretmen adaylarının düşünme becerileri gerektiren etkinliklerde yetersiz performans gösterdikleri şeklinde özetlenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Düşünme becerisi, eğitim fakültesi, öğretim elemanı, öğretim üyesi

Analysis of Academics’ Views on Teaching Thinking Skills

The primary objective of education is to equip individuals with skills necessary to assume certain roles in changing living conditions. Thus, an educational program must be designed to include activities that help to raise individuals who are enquiring, inquisitive, creative, capable of using technology, working in groups, learning how to learn, solving problems, and taking right decisions. Given the pivotal role of teachers in education and training, raising such individuals depends on raising qualified teachers. Accordingly, qualified teachers could only be raised by academics that have all the aforesaid capabilities and are informed of teaching thinking and thinking skills. Under this perspective, the purpose of this study is to reveal the view of academics in faculties of education on teaching thinking skills. To this end, this basic interpretive qualitative study an open-ended form composed of seven questions to examine the views of academics working in the faculty of education at a university in Istanbul, Turkey, on teaching their thinking skills. The respondents were selected through maximum variation sampling that is one form of purposeful sampling. The study surveyed 19 academics ranging from instructor doctor, assistant professor and associate professor to professor. The data collected through the open-ended form was analyzed using descriptive analysis and classified into three categories including the academics’ views on teaching thinking skills, lecturers’ qualification and competence in teaching thinking skills, and the development of thinking skills. The research results indicate that courses taught in faculties of education must involve thinking skills, academics lack knowledge about thinking skills, preservice teachers must be well informed of thinking skills to keep up with the times, and preservice teachers show a poor performance in activities requiring thinking skills.

Keywords:

Skills, thinking skill, education faculty, academics,

PDF

___

Altheide, D. & Johnson, J. M. (2011). Reflections on interpretive adequacy in qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), The SAGE handbook of qualitative research (pp. 581-594). Thousand Oaks, CA: Sage.
Aybek, B. (2007). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının Eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 43-60.
Aybek, B. (2006). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. (Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). http://yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Baysal Z. N., Çarıkçı, S., & Yaşar, E. B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin düşünme becerileri öğretimine yönelik farkındalıkları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of QualitativeResearch in Education, 5(1), 7-28. [Online] www.enadonline.com DOI: 10.14689/issn.2148-2624.1.5c1s1m
Cotton, K. (1991). Teaching thinking skills. Retrieved date, from Northwest Regional Educational Laboratory's School Improvement Research Series Web site: http://www.nwrel.orghttp://educationnorthwest.org/6/cu11.html Erişim Tarihi: 02.08.2017
Çelikten, M., Şanal, M., ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
Dutoğlu, G. Ve Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11-32.
Gelen, İ. (2002). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde düşünme becerilerini kazandırma yeterliliklerinin değerlendirilmesi. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(10), 100-119.
Gürkaynak, İ., Üstel, F. ve Gülgöz, S. (2008). Eleştirel düşünme. Eğitim Reformu Girişimi, İstanbul.
Güneş, F. (2012). Bologna süreci ile yükseköğretimde öngörülen beceri ve yetkinlikler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(1), 1-9.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel. [Orijinal baskı 2009].
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
Özden, Y. (1999). Öğrenme ve öğretme 3. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Tok, E. (2008). Düşünme becerileri eğitimi programının okul öncesi öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). http://yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.