Bilim ve Sanat Merkezinde Görev Yapan Öğretmenlerin Proje Tabanlı Öğretim Yapabilmelerine İlişkin Öz Yeterlilikleri

Bu çalışmada, Malatya Bilim ve Sanat Merkezi’nde görev alan öğretmenlerin proje tabanlı öğretim uygulamalarına ait öz yeterliliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nicel araştırma yöntemi desenlerinden tarama deseni tercih edilmiştir. Çalışma grubunu 2018-2019 yılı Malatya ili Bilim ve Sanat Merkezi’nde görevli 51 öğretmen oluşturmaktadır. Bu amaçla araştırmada, veri toplama aracı olarak Mutlu ve Yıldız-Fidan (2018) tarafından geliştirilen 5 alt boyuttan ve 24 maddeden oluşan “proje tabanlı öğretim uygulama öz yeterlilik ölçeği” kullanılmıştır. Kullanılan ölçeğe yönelik gerekli geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış ve Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.86 olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğretmenlerin proje tabanlı öğretim uygulamalarına yönelik öz yeterlilik düzeylerinin 3.69 ortalama ile iyi düzeyde olduğu; 3 öğretmenin çok az yeterli, 34 öğretmenin biraz yeterli, 14 öğretmenin ise oldukça yeterli olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin boyutları incelendiğinde en düşük ortalamaya sahip oldukları boyutun “Uygulama ve Değerlendirme”, en yüksek ortalamaya sahip oldukları boyutun ise “Proje sürecine hakimiyet ve rehberlik etme” olduğu görülmektedir. Diğer taraftan PTÖ uygulamasına yönelik öz yeterlilik inanç düzeylerinin cinsiyet ve mesleki deneyim açısından anlamlı farklılık göstermediği de tespit edilmiştir. Bununla birlikte elde edilen diğer sonuçlar çerçevesinde önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Bilim ve Sanat Merkezi, Proje Tabanlı Öğretim, Öz Yeterlilik

Self-Efficacy of the Teachers Working in the Science and Art Center for Project-Based Learning

The aim of this study was to determine the self-efficacies of the teachers, working in the Malatya Science and Art Center, for project-based learning practices. In the study, the survey design among quantitative research method designs was preferred. The sample group was composed of 51 teachers working in Malatya Province Science and Art Center between 2018 and 2019. For this purpose, “project-based learning self-efficacy scale” developed by Mutlu and Yıldız-Fidan (2018) and including 5 subscales and 24 items was used as the data collection tool in the study. The validity and reliability studies for the scale were conducted and the Cronbach’s alpha reliability coefficient was found to be 0.86. It was determined that the self-efficacy levels of the teachers participating in the study for the project-based learning practices was at good level with the mean score of 3.69; 3 teachers were barely competent, 34 teachers were slightly competent, and 14 teachers were quite competent. When the subscales of the scale were examined, it was observed that while the subscale with the lowest mean score was “Practice and Evaluation”, the subscale having the highest mean score was “Commanding and Guiding for Project Process”. On the other hand, it was also determined that the self-efficacy belief levels towards PBL practice did not show any significant difference in terms of gender and professional experience. Besides, recommendations were made within the framework of other obtained results.

Keywords:

Science and Art Center, Project-Based Learning, Self-Efficacy,

PDF

___

Akdağ, H. ve Çoklar, A. N. (2009). İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi proje ve performans görevlerini hazırlarken yararlandıkları kaynaklar, internet’in yeri ve karşılaştıkları güçlükler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(34), 32-55.
Altun, M. (2008). “Eğitim fakülteleri ve lise matematik öğretmenleri için liselerde matematik öğretimi.” Erkam Printing House: Bursa.
Altunçekiç, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının özyeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
Alves A. C., Sousa R.M, Fernandes S., Cardoso E., Carvalho M. A., Figueiredo J. & Pereira R. (2016) Teacher's experiences in PBL: implications for practice, European Journal of Engineering Education, 41(2), 123-141.
Arı, A. (2010). Öğretmenlere göre proje ve performans görevlerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlar. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34): 50-52.
Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12): 235-252.
Baki, A. ve Bütüner, S. Ö. (2009). Kırsal kesimdeki bir ilköğretim okulunda proje yürütme sürecinden yansımalar. İlköğretim Online, 8(1), 146-158.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (16. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Capraro, R. M., Capraro, M. M., Morgan, J., Scheurich, J., Jones, M., Morgan, J., Huggins, K., Corlu, S. M., Younes, R., & Han, S. Y. (2016). The impact of sustained professional development in STEM in a diverse urban district. Journal of Educational Research, 109(2), 1-16.
Dellinger, A. B., Bobbett, J. J., Olivier, D. F., & Ellet C. D. (2008). Measuring teachers‟ self efficacy beliefs: Development and use of the TEBS-Self. Teaching and Teacher Education, 24(3), 751-766.
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2000). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
Fraenkel, J. R., ve Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6. Baskı )New York: McGraw-Hill.
Fraser-Seeto, K. T., Howard, S. J., & Woodcock, S. (2015). An Investigation of Teachers’ Awareness and Willingness to Engage with a Self-Directed Professional Development Package on Gifted and Talented Education. Australian Journal of Teacher Education, 40(1), 1-14.
Guskey, T. R. & Passaro, P. D. (1994). Teacher Efficacy: A study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31, 627-643.
Gökdere, M. ve Küçük, M. (2003). Üstün yetenekli çocukların fen eğitimindeki durum: Bilim sanat merkezleri örneklemi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi,(3)1, 101-124.
Gökdere, M. ve Çepni, S., (2004). Üstün yetenekli öğrencilerin fen alan öğretmenlerinin hizmet içi ihtiyaçlarınn değerlendirilmesine yönelik bir çalışma: Bilim Sanat Merkezi Örneklemi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2) 1-14.
Gültekin, Z. (2009). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme uygulamalarının öğrencilerin bilimin doğasıyla ilgili görüşlerine, bilimsel süreç becerilerine ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, İstanbul.
İçelli, O., Polat, R. ve Sülün, A. (2007). Fen Bilgisi Laboratuvar Uygulamalarında Yaratıcı Proje Desenleri (1.Baskı). Ankara: Maya Akademi.
Johnsen, S. K., & Goree, K. (2009). Independent study for gifted learners. (Original work published 2005). Agency-One, Seoul: Academy Press. 387-388.
Kasap, D., (2012). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlik inançları ile mesleklerine yönelik bilgisayar ve internet kullanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Oğuz Ünver, A., Arabacıoğlu, S. ve Okulu, H.Z. (2015). Öğretmenlerin bu benim eserim proje yarışması rehberlik sürecine ilişkin görüşleri. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(2), 12-35.
Özarslan, M. ve Çetin, G. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin fen alanı proje çalışmaları hakkındaki düşünceleri: Bir pilot çalışma. 3. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi bildiriler kitabı, 14-16 Kasım, Ankara, 206-215.
Öztuna Kaplan, A. ve Diker Coşkun, Y. (2012). Proje tabanlı öğretim uygulamalarında karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerilerine yönelik bir eylem araştırması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 137-159.
Pallant J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi. (S.Balcı ve B.Ahi, Çeviri). Ankara: Anı Yayıncılık.
Pektaş, H. M. ve Arslan, M. M. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin proje tabanlı öğretim uygulamalarında karşılaşılan sorunlara katılma düzeyleri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 34(367), 3-12.
Pektaş, H. M., Çelik, H., Katrancı, M. ve Köse, S. (2009). 5. sınıflarda ses ve ışık ünitesinin öğretiminde BDÖ’nün öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 657-667.
Pleiss, G., Perry, M., & Zastavker, Y.V. (2012). Student self-efficacy in introductory project-based learning courses. Paper presented at the 42nd Annual Frontiers in Education Conference, FIE 2012, Seattle, WA.
Powers, E. A. (2008). The use of independent study as a viable differentiation technique for gifted learners in the regular classroom. Gifted Child Today, 31(3), 57-65.
Seçer, F. (2011) Sınıf öğretmenlerinin kişilerarası öz yeterlik inançları ile kaynaştırmaya yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Sert Çıbık, A., İnce Aka, E. ve Kayacan, K. (2016). Genel fizik laboratuvarı-II dersinde kullanılan proje tabanlı öğretim yönteminin öz-yeterlik, tutum ve başarıya etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 511-534.
Şimşek, H., Hırça, N. ve Coşkun, S. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim yöntem ve tekniklerini tercih ve uygulama düzeyleri: Şanlıurfa ili örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(18), 249-268.
Tekin, H. (2002). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Yargı Yayıncılık, Ankara.
Timur, B. ve İmer çetin, N. (2017). Examining Self-Efficacy Beliefs and Attitudes of Pre-Service Science Teachers’ and Pedogogical Proficiency Students’ Towards Science Teaching Profession. International Journal of Active Learning (IJAL) 2(2), 15-27.
Tonbuloğlu, B., Aslan, D., Altun, S. ve Aydın, H. (2013). Proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin bilişüstü becerileri ve özyeterlik algıları ile proje ürünleri üzerindeki etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 97-117.
Tortop, H.S. (2013). Overview of a national science fair in Turkey from the focus on administrators’, teachrs’, students’ view and quality of science projects. Journal of Adiyaman University Social Science Institute. 6(11), 255-308.
Ülger, B. B. (2011). Bilim sanat merkezlerinde uygulanan fen eğitimi programlarının idareci, öğretmen ve öğrenci bakış açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Wood, R. E. & Bandura, A. (1989). Social cognitive theory of organizational management. Academy of Management Review, 14, 361-384.
Yalmancı, S. G. ve Aydın, S. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi, e–Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 60-66.
Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 11(39), 36-58.
Yıldırım, F. ve İlhan, İ. Ö. (2010). Genel öz-yeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308. Yıldız Fidan, N. ve Mutlu, F. (2018). Fen bilgisi öğretmenlerinin proje tabanlı öğretim yapabilmelerine ilişkin özyeterlilikleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C. ve Soran, H. (2004). Öğretmen özyeterlik inancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5(58), 50-54.
Van Tassel-Baska, J. & Johnsen, S. K. (2007). Teacher education standards fort he field of gifted education. Gifted Child Quarterly, 51(2), 182-205.