Sakarya’da Sosyal Yaşamın Dönüşümü

Ankara’da Sakarya olarak anılan bölge kentin merkezinde bulunması nedeniyle kentlilerin yoğun biçimde kullandığı mekânlarından biri olagelmiştir. Bu nedenle günümüze kadar sosyal yaşamın bir alanı olarak varlığını sürdürmekte ve hem kentin hem de kentlilerin tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada Sakarya bölgesindeki sosyal yaşamın tarihsel süreç içindeki dönüşümü ağırlıklı olarak simgeleşmiş mekânlar üzerinden ele alınacaktır. Çalışmanın temel amacı, kentin merkezinde yer alan bir sosyal yaşam alanı olarak Sakarya ve yakın çevresinin kent hayatı içindeki rolü ve önemini ortaya koymaktır. Bu amaçla, başkentin kuruluş aşamasından başlayarak günümüze kadar gelen süreçte kentin bu bölgesinin dönüşümü, kentteki diğer mekânsal gelişmelere paralel olarak ve politik, ekonomik, toplumsal ve mekânsal unsurların bir arada ele alındığı bir bakış açısı çerçevesinde incelenecektir. Çalışmada Henri Lefebvre’in mekanın üretimi ile ilgili görüşlerinden yararlanılacak ve veriler Lefebvre’in sunduğu kavramsal çerçeve ekseninde analiz edilecektir. Araştırma için literatür taraması yanında arşiv taraması da yapılmış ve çeşitli dokümanlar, gazete haberleri ve fotoğraflardan yararlanılmıştır. Ayrıca bloglar, forumlar gibi Sakarya ile ilgili deneyim, anı ve anlatılardan oluşan ve internet üzerinde kaldığı takdirde silinme riski taşıyan kaynaklardan da yararlanılarak gelecek çalışmalar açısından yazıya geçirilmesi hedeflenmiştir. Elde edilen veriler Lefebvre’in mekânın üretimini analiz ederken kullandığı kavramsal çerçeve ekseninde analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ankara, Kızılay, Sakarya, Sosyal Yaşam, Kent, Şehir

Transformation Of Social Life In Sakarya

The Sakarya region in Ankara has been one of the places used extensively by city dwellers due to its location in the center of the city. Therefore, it continues to be a centre of social life in the city and it holds an important place in the history of both the city and the city dwellers. In this study, the socio-spatial transformation of the Sakarya region will be examined within the framework of the historical process and mainly through symbolic social places. The main purpose of this study is to reveal the role and importance of Sakarya and its close surroundings as a social living space in the city center.For this reason, starting from the foundation of Ankara as a capital city to the present day, how this region of the city changes and transforms in parallel with other developments in the city and within social processes will be examined. In addition to literature review, archives, documents, newspapers, photopraphs and also some personal experiences and narrative resources in blogs and forums are examined. The data is analysed with the conceptual framework of production of space of Henri Lefebvre.

Keywords:

Ankara, Kızılay, Sakarya, Social Life,

PDF

___

Akçam, A. (2020). “30 Nisan Ertesi” https://zitlarmecmuasi.com/30-nisan-ertesi/. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020.
Akçura, Tuğrul, (1971). Türkiye Cumhuriyetinin Başkenti Hakkında Monografik Bir Araştırma. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları No.16.
Alanyalı, A. (2013) http://gezginmimar-merze.blogspot.com/2013/12/hayatmn-bir-doneminde-ankara.html. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020.
Antoloji Ankara, (1950). https://www.instagram.com/antolojiankara/. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020
Antoloji Ankara, (1984). https://twitter.com/antolojiankara/status/911546803492999168. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020
Antoloji Ankara, (1980). https://www.instagram.com/antolojiankara/. Erişim Tarihi 27 Ekim 2020.
Antoloji Ankara, (1961). https://www.instagram.com/antolojiankara/. Erişim Tarihi 27 Ekim 2020.
Arzkara, (2011). “Zafer Çarşısı”, https://eksisozluk.com/zafer-carsisi--433322. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Aslanoğlu, İnci, (2001). “1930-1950 Yılları Ankara'sının Eğlence Yaşamı İçinde Gazino Binaları”, Y. Yıldırım, (der) Tarih İçinde Ankara II, Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
Atatürk Bulvarı, (2019). https://tr.pinterest.com/sturkylmaz0607/ankara/ Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020.
Atauz, Akın, (2018a). “Dost’un Hikâyesi, I. Bölüm: Zafer Çarşısı” https://www.lavarla.com/dostun-hikayesi-1-bolum-zafer-carsisi/ Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Atauz, Akın, (2018b). “Dost’un Hikâyesi, II. Bölüm: Konur Sokak”, https://www.lavarla.com/dostun-hikayesi-2-bolum-konur-sokak/. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Aydın, Suavi, Emiroğlu, K., Türkoğlu, Ö., Özsoy, E.D, (2005). Küçük Asya'nın Bin Yüzü Ankara. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Batuman, Bülent, (2009). Cumhuriyet'in Kamusal Mekânı Olarak Kızılay Meydanı, G.A. Sargın (der.), Ankara'nın Kamusal Yüzleri, İstanbul: İletişim Yayınları, s.41-76.
Bayraktar, Nuray, (2013). “Tarihe Eş Zamanlı Tanıklık: Ulus ve Kızılay Meydanlarının Değişim Süreci”, Ankara Araştırmaları Dergisi 1(1), s. 20-35.
Berman, Marshall, (2009). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, (Ü.Altuğ & B.Peker, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
Biryol, Uğur, (2016). Gurbet Pastası: Hemşinliler, Göç ve Pastacılık, İstanbul: İletişim Yayınları
Bozdoğan, Sibel, (2002). Modernizm Ve Ulusun İnşası, Ankara: Metis Yayınları.
Çınar, Tayfun, (2004). Dünyada Ve Türkiye’de Başkentlik Sorunu, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları
Çuhadar, B. (2010). “Ankara Semalarında Başka Bir İstikbal Mi?”, Radikal Hayat, 6 Aralık 2010, http://www.radikal.com.tr/hayat/ankara-semalarinda-baska-bir-istikbal-mi-1002363/. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Demirtaş, Ahmet, (2013). “Yok Edilen Tiyarto:Yeni Sahne”, Kebikeç 35, s.243-249.
Dinçer, Özgün, (2016). “Sokak Siyasetinin Bir Örneği Olarak Yüksel-Konur Sokaklar”, Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 3(2), 53-77.
Erdoğdu, Şeref, (2002). Ankara’nın Semt İsimleri Ve Öyküleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Ergir, Yalçın, (2012). “Piknik 2”, http://www.ergir.com/Piknik_2.ht. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Ergir, Yalçın, (2011). “Piknik”, http://www.ergir.com/Piknik.htm Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Eski Türkiye, (2019a). http://www.eskiturkiye.net/2783/sihhiye-ankara. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Eski Türkiye, (2019b). http://www.eskiturkiye.net/2783/sihhiye-ankara. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Feyizoğlu, Turan, (1993). Türkiye'de Devrimci Gençlik Hareketleri Tarihi 1960-68, İstanbul: Belge Yayınları.
Geray, Cevat, (2000). Şehirciliğimiz ve Ankara. Türkiye Mühendislik Haberleri. Sayı 409, 10-16.
Goralı1945, (1946). https://www.gorali1945.com/goralinin-tarihi/. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Güllüoğlu, Nurşen, (2018). “Yenişehir’de Günün Muhtelif Vakti”. https://zitlarmecmuasi.com/yenisehirde-gunun-muhtelif-vakti Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Harvey, David, (1999). Postmodernliğin Durumu - Kültürel Değişimin Kökenleri. S. Savran (Çev). İstanbul: Metis Yayınları .
Hürriyet (2011). https://www.hurriyet.com.tr/gundem/ankarada-kizilay-meydani-kavgasi-18529438. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020.
İlkay, Yasemin, (2007). The Political Struggle On And At Public Space: The Case Of Kızılay Square, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
İnandım, Ali, (2017). “Ölü Doğan Çarşı Zafer Çarşısı”, http://aliinandim.blogspot.com/2017/02/olu-dogan-carsi-zafer-carsisi.html.
İşcen, Yavuz, (2012a). “Ankara’da Meyhane Kültüründen Bir Kesit: Tavukçu, Körfez Ve Kumsal Üçlemesi”, http://yavuziscen.blogspot.com. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
İşcen, Yavuz, (2012b). “1945 Yılından Günümüze Goralı Sandviçleri”, http://yavuziscen.blogspot.com. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Kabacalı, Alpay, (1992). Türkiye’de Gençlik Hareketleri. İstanbul:Altın Kitaplar Yayınevi.
Karacasu, Biryol, (2015). Ankara Meyhane Rehberi. İstanbul: Overteam Yayınları.
Kavasoğlu, Servet, (2018), “Efsane bir sandviç lezzeti: Goralı”, erişildi, https://beefandfish.com/beef-fish/efsane-bir-sandvic-lezzeti-gorali.html. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019
KORDER, (2006) http://www.mimarlarodasiankara.org/index.php?Did=2322. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019
Küçüktaşdemir, Güliz, (2018). Kentin Iç Mekânları: Ankara Belleğinde Pasajlar, (1950-1980). Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Hacettepe Ü. Güzel Sanatlar Enstitüsü. Ankara
Lefebvre, Henri, (1998). Modern Dünyada Gündelik Hayat, I. Gürbüz (çev). İstanbul: Metis Yayınları.
Lefebvre, Henri, (1996). “The Urban In Question”, E. Kofman ve E. Lebas (Ed.), Writings On Cities, NY: Blackwell.
Lefebvre, Henri, (1995). Yaşamla Söyleşi: Sosyalizm, Günlük Yaşam, Ütopya, E. Oğuz, (çev). İstanbul: Belge Yayınları.
Lefebvre, Henri, (1991). The Production Of Space. D.N.Smith, (çev), NY:Blackwell.
Massey, Doreen, (2005). Politics And Space/Time, M. Keith ve S. Pile. (Ed.) Place and the Politics of Identity, Taylor & Francis e-Library, s.139-159
Massey, Doreen, (2002). Space, Place And Gender. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Mimarlar Odası , (2019). http://www.mimarlarodasiankara.org/index.php?Did=10489. Erişim Tarihi: 27 Ekim 2020
Pakel, M. (2020). “Geçmişte Kalan Bir Kitabevi”, https://3kurus.blog/2020/01/18/gecmiste-kalan-bir-kitabevi/. Erişim Tarihi 27 Ekim 2020.
Sakarya, (1974). https://mutlakaoku.com/yerli-ve-milli-degil-otesi-ankara-birasi-ankaranin-ortasinda-bir-bira-parki/. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019
Sıhhiye, (2019).Yazarın kendi kişisel arşivi.
Şirin. (2005). “Yeni Sahne”, https://eksisozluk.com/yeni-sahne--227942?p=1. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Tankut, Gönül, (1993). Bir Başkentin İmarı: Ankara 1929-1939. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
Tanyer, Turan, (2013). Ankara Kitabevlerine Dair. Ankara Araştırmaları Dergisi 1(1), s.113-129.
Tanyer, Turan, (2011). Ankara’da Yalnız ve Yalnız Süreyya Var. Kebikeç 31, s.233-260.
Tarih Arşivi, (2015). https://twitter.com/tariharsivi/status/620299053109219328. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Uludağ Sözlük ,(2019). https://galeri.uludagsozluk.com/r/dost-kitabevi-163017/. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2019.
Yalım, İnci, (2002), “Toplumsal Belleğin Ulus Meydanı Üzerinden Kurgulanma Çabası”, G.A. Sargın (Ed), Ankara’nın Kamusal Yüzleri, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 157-214
Yeni Sahne. (2005).”Yeni Sahne Ankara’ya Veda Ediyor”, Hürriyet, 5 Aralık, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/yeni-sahne-ankaraya-veda-ediyor-3595565 Erişim Tarihi: 9 Aralık 2019.