HULÂSATÜ’L-HAKÂYIK’TA İRANLI ŞAİRLER

Mutasavvıf, şair, şeyh Muhammed Lutfi Efendi; halk arasında “Alvar İmamı”, “Efe hazretleri” unvanıyla meşhurdur. Erzurum’un Hasankale ilçesi Kındığı köyünde doğmuştur. İlk tahsilini babası Hoca Hüseyin Efendi’den almış, Erzurum’un tanınmış bazı âlimlerinin derslerine katılmıştır. Şiirlerini Türkçe, Arapça ve Farsça olarak yazmış olup, bunlar “Hulâsatü’lhakâyık” adlı eserde oğlu tarafından bir araya getirilmiştir. Alvarlı Muhammmed Lutfi’nin şiirlerinde Firdevsî, Enverî, Sa’dî, Mevlânâ ve Hâfız gibi birçok İranlı şairden izlere de rastlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Alvarlı, Erzurum, İranlı şairler

-

Iranian Poets in the Hulâsatü’l-HakâyıkMystic, poet, shekh Muhammad Lutfi; among people is famous for “The imam of Alvar”, “Hazrat Efe” . He was born in Erzurum, Hasankale, Kındığı. He received his first education from his father Hodja Huseyin, he participated in classes of some well known scholars of Erzurum.Poems in Turkish, Arabic and Persian is written in the “Hulâsatü’l-Hakayık” combined by his son. In the poems of Muhammad Lutfı from Alvar observed many Iranian poets such as Firdevsi, Enveri, Sa’di, Mevlânâ and Hâfız.

Keywords:

From Alvar, Erzurum, Iranian poets.,

PDF

___

Amîd, Hasan, Ferheng-i Amîd, Tahran 1363 hş.
Bihişti, Muhammed, Ferheng-i Saba, Tahran 1365 hş.
Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara 1998.
Hâce Muhammed Lutfî, Hulâsatü’l-Hakâyık ve Mektûbât-ı Hâce Muhammed Lutfî, İstanbul 2013. Firdevsî, Şâhnâme, çev. Prof. Dr. Necati Lugal, İstanbul 2009. Kanar, Mehmet, Farsça-Türkçe Sözlük, İstanbul 1998. Kanar, Mehmet, “Firdevsî”, DİA, İstanbul 1996, XIII. _____________, Hâfız Divanı I-II, çev. Prof. Dr. Mehmet Kanar, İstanbul 2011. Kıyıcı, Selahattin, “Alvarlı Muhammed Lütfi Efendi”, DİA, İstanbul 1989, II. Köprülü, M.Fuad, Edebiyat Araştırmaları I, Ankara 1966. Levend Agâh Sırrı, Divan Edebiyatı, İstanbul 1980. Mevlânâ Celâluddîn-i Muhammed Belhî, Mesnevi-yi Ma‘nevî, (nşr. Reynold A. Nicholson), Tahran 1384 hş., Onay, Ahmet Talât, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve Îzahı (haz.Cemal Kurnaz), Ankara 2000. Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara 2004. Sa‘dî-i Şîrâzî, Kulliyât-ı Sa‘di, (nşr. Nizâmuddîn Nurî), Tahran 1386hş. Sa‘dî-i Şîrâzî, Bustân (tsh. Muhammed Ali Furuği), Tahran 1382 hş. Safâ, Zebîhullah, Târîh-i Edebiyyât Der Îrân, Tahran 1371 hş.. Sîrûs, Şemîsâ, Ferheng-i Telmîhât (İşârât-ı Esâtîrî, Dâstânî, Târîhî, Mezhebî, Der Edebiyât-ı Fârsî), Tahran 1386 hş. Şemseddin Sâmî, Kâmûsü’l- A‘lâm, İstanbul 1889, II, 1420. Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü, Ankara 2001. Yazıcı, Tahsin, “Hâfız-ı Şîrâzî”, DİA, İstanbul, 1996, XV. Yıldırım, Nimet, Fars Mitolojisi Sözlüğü, İstanbul 2006. Zavotçu, Gencay, Divan Edebiyatı Kişiler-Kişilikler Sözlüğü, Ankara 2006.