İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ OPTİMİZASYON PROBLEMİ ÇÖZME SÜREÇLERİNİN TOULMİN MODELİ'NE GÖRE ANALİZİ

Çalışmanın amacı öğretmen adaylarının problem çözme sürecini Toulmin’in argümantasyon modeline göre analiz etmektir. Bu araştırma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ile yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak Rutin Olmayan Problem Testi ve katılımcıların argümantasyon sürecinin yer aldığı video kayıt kullanılmıştır. Veri toplama araçlarından elde edilen veriler betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın katılımcıları gönüllülük esasına dayalı olarak, ilköğretim matematik öğretmenliği bölümünde eğitim görmekte olan ölçüt temelli örnekleme yöntemiyle seçilmiş, dört adet birinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; argümantasyon öğelerinden en çok ‘iddia’ öğesinin kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca, öğrenciler yazılı argümanlarında öne sürdükleri iddiaların doğruluğunu pekiştirecek destekleyicileri kullanmamışlardır. Öğrencilerde sorunun nasıl cevaplanması gerektiğine ilişkin bir çaba bulunmakta ve sorunun nasıl çözülmesi gerektiğini açıklamaktadırlar. Fakat problemin çözümü için seçtikleri yolun nedenleri üzerine tartışma gerçekleşmemiştir. Öğrencilerin yazılı argümanlarında öne sürdükleri iddia ve gerekçelerin neden doğru olabileceğine yönelik destekleyicileri sunmadıkları görülmektedir. Argümanın güvenirliğini ve kalitesini arttıran destekleyici, reddedici ve niteleyici öğeler öğrenci davranışlarında gözlemlenmemiştir. Yani, öğrenciler cevaplarını destekleyici verileri, gerekçeleri ya da çürütücüleri ortaya koymakta ve çözüm yollarını kanıtlamakta zorlanmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler:

Argümantasyon, Toulmin modeli, ilköğretim matematik öğretmeni adayları

PDF

___

Aldağ, H. (2006). Toulmin tartışma modeli. Çanakkale Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 13-34.
Balcı, C. (2015). 8.sınıf öğrencilerine “hücre bölünmesi ve kalıtım” ünitesinin öğretilmesinde bilimsel argümantasyon temelli öğrenme sürecinin etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
Boyraz, D.S., Hacıoğlu, Y. ve Aygün, M. (2016). Argümantasyon ve kavram karmaşası: Erime ve çözünme. GEFAD\GUJGEF, 36(2), 233-267.
Creswell, J.W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çev. M. Bütün ve S.B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Can, Ö.S., Işleyen, T. ve Küçük-Demir, B. (2017). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının olasılık öğretimi üzerine etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 559-572.
Conner, A., Singletary, L. M., Smith, R. C., Wagner, P. A., & Francisco, R. T. (2014). Teacher support for collective argumentation: A framework for examining how teachers support students’ engagement in mathematical activities. Educational Studies in Mathematics, 86(3), 401-429.
Çontay, E.G. (2017). Ortaokul Matematik Öğretmeni Adaylarının İspat Şemaları. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Denizli.
Dinçer, S. (2011). Matematik Lisans Derslerindeki Tartışmaların Toulmin Modeline Göre Analizi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Driver, R., Newton, P., & Osborne, J. (2000). Establishing the norms of scientific argumentation in classrooms. Science Education, 84(3), 287-312.
Doruk, M. (2016). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının analiz alanındaki argümantasyon ve ispat süreçlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
Doruk, M. ve Kaplan, A. (2017). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının analiz alanında yaptıkları ispatların özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 467-498.
Duran, M., Doruk, M. ve Kaplan, A. (2017). Argümantasyon tabanlı olasılık öğretiminin ortaokul öğrencilerinin başarılarına ve kaygılarına etkililiğinin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 13(1), 55-87.
Kabataş-Memiş, E. (2017). Türkiye’de argümantasyon konusunda gerçekleştirilen tezlerin analizi: Bir meta-sentez çalışması. Cumhuriyet International Journal of Education, 6(1), 47-65.
Kaya, O.N., & Kılıç, Z. (2008). Etkin bir fen eğitimi için tartışmacı söylev. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 89-100.
Küçük-Demir, B. (2014). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının öğrencilerin matematik başarılarına ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
le Roux, A., Olivier, A., & Murray, H. (2004). Children struggling to make sense of fractions: An analysis of their argumentation. South African Journal of Education, 24(1), 88-94.
McMillan, J.W. & Schumacher, S. (2014). Research in education: Evidence-based inquiry (Seventh Edition). Boston: Pearson
MEB. (2018). Matematik dersi öğretim programı. Ankara.
Mercan, E. (2015). Fonksiyonlar konusunun öğretiminde argümantasyon tabanlı öğrenme yaklaşımının etkisinin farklı değişkenler açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Newton, P., Driver, R., & Osborne, J. (1999). The place of argumentation in the pedagogy of school science. International Journal of Science Education, 21(5), 553-576.
Norby, K. (2013). Investigating viable arguments: pre-service mathematics teachers' construction and evaluation of arguments (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Montana State University, Bozeman, Montana.
Okumuş, S. (2012). “Maddenin halleri ve ısı” ünitesinin bilimsel tartışma (argümantasyon) modeli ile öğretiminin öğrenci başarısına ve anlama düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Osborne, J.F., Erduran, S., & Simon, S. (2004). Enhancing the quality of argumentation in school science. Journal of Research in Science Teaching, 41, 994-1020.
Sarı-Uzun, M. ve Bülbül, A. (2013). Matematik öğretmen adaylarının kanıtlama becerilerini geliştirmeye yönelik bir öğretme deneyi. Eğitim ve Bilim, 38(169), 372-390.
Toulmin, S. E. (2003). The uses of argument (Updated ed.). New York, NY: Cambridge University Press.
Uygan, C., Tanışlı, D. ve Köse, N.Y. (2014). Ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının kanıt bağlamındaki inançlarının, kanıtlama süreçlerinin ve örnek kanıtları değerlendirme süreçlerinin incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 5(2), 137-157.
Uygun, T. ve Akyüz, D. (2019). Ortaokul matematik öğretmen adaylarının üçgen eşitsizliğini toplu argümantasyonla kavrayışları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 27-41.
Yackel, E. and Cobb, P. (1996). Sociomathematical norms, argumentation, and autonomy in mathematics. Journal for Research in Mathematics Education, 27(4), 458-477.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (genişletilmiş 9.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.