Tritikale (X Triticosecale Wittmack) Çeşitlerinde Özellikler Arası İlişkiler ve Path Analizi

Bu araştırma bazı tritikale çeşitlerinin tane verimi ile bazı verim özellikleri arasındaki ilişkileri, korelasyon vepath analizi ile tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2009-10 ve 2010-2011 yıllarında Van ekolojik koşullarındatesadüf bloklarında bölünen bölünmüş denmeme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Materyal olarak3 çeşit (Karma-2000, Mikham-2002 ve Presto) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; tane verimi ile biyolojikverim (0.919**), metrekaredeki başak sayısı (0.429**), 1000 tane ağırlığı (0.129**), başak uzunluğu (0.401**) vebitki boyu (0.614**) arasında olumlu ve önemli, başaklanma gün sayısı (-0.356**) arasında ise olumsuz ve önemliilişkiler saptanmıştır. Yapılan path analizinde; biyolojik verim (p=0.7493, % 77.46), metrekaredeki başak sayısı(p=0.1901, % 35.79) ve 1000 tane ağırlığının (p=0.0718, % 26.23) tane verimine en yüksek doğrudan ve olumluetki yaptığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Tritikale, çeşit, korelasyon, path analizi, tane verimi

Path Analysis and Relations Between Features in Triticale (X Triticosecale Witmack)Varieties

This study relations between grain yield and some of the yield characters were determined by meansof correlation and path analysis methods in triticale (X Triticosecale Wittmack). The research was conductedbetween 2009-10 and 2010-11 vegetation periods in Van Ecological condition. The study was designed accordingto randomized complete block with three replications and three cultivars (Karma-2000, Mikham-2002 ve Prestotriticale variety). According to the results; on grain yield biological yield (0.919**), number of spikes per squaremeter (0.429**),1000-grain weight (0.129**), spike lenght (0.401**) and plant height (0.614**) were signifcantand positive, while the number of days heading (-0.356**) had signifcant and negative and relationship. The pathanalysis indicated that biological yield (p=0.7493, 77.46 % ), number of spikes per square meter (p=0.1901, 35.79%) and thousand grain weight (p=0.0718, 26.23 %), had the highest and positive direct effect on grain yield it wasdetermined

Keywords:

Triticale, ecotype, correlation, path analysis, grain yield,

PDF

___

Acevade E, 1987. Assessing Crop and Plant Attributes for Cereal Improvement in Water-Limited Mediterranean Environments. Proceed of an Int. Workshop. P: 27-31, Capri, Italy.
Adak MS, Özkan M, Güler M. 1999. A Research on Reletionships Among the Characters and Path Coeffcient Analysis in Barley (Hordeum vulgare L). Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 8:78-80.
Anonim, 2005. Van Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları. (Erişim tarihi 15.04.2009).
Anonim, 2011. Van Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Kayıtları. (Erişim tarihi:15.04.2011).
Anonim, 2013.http://www.tmo.gov.tr/ (Erişim tarihi: 22.10.2013).
Başer İK, Korkut Z, Bilgin O. 2005. Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Kurağa Dayanıklılıkla İlgili Özellikler Arasındaki İlişkiler. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2: 27-36.
Bhat GM, 1972. Signifcance of Path Coeffcient Analysis in Determining the Nature of Character Association. Euphytica, 22:338-343.
Blue EN, Mason SC, Sander DN, 1992. Inﬂuence of Planting Date, Seeding Rate, and Phosphorus Rate on Wheat Yield. Agronomy Journal, 82: 762-768.
Ceylan A, Sepetoğlu H, 1979. Mercimekte (Lens culinaris Medic.) ekim sıklığı araştırması. EÜ, Ziraat Fak., Dergisi, Cilt:25, Sayı:2
Dencic, S., Kastori, R, Kobiljski, B., Duggan B, 2000. Evaluation of grain and its components in wheat cultivars and landraces under near optimal and drought conditions. Euphytica 113: 43-52.
Dokuyucu T, Akkaya A, 1999. Path coeffcient analysis and corelation of grain yield and yield components of wheat (Triticum aestivum L.) genotypes. Rachis (ICARDA); Bareley and Wheat News letter, 18 (2); 17-20.
Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F, 1983. İstatistik Metodları I. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları :861, Ankara, 229 s.
Fonseca S, Patterson FL, 1968. Yield Component Heritabilities and Interrelationships of Grain Winter Wheat (Triticum aestivum L.). Crop Science 8: 614-617.
Gebeyehou G, Knott DR, Baker RJ, 1982. Relationship among durations of vegetative and grain flling phases, yield components and grain yield in durum wheat cultivars. Crop Sci. 22:287-290.
Kara B, Akman Z, 2007. Yerel Buğday Ekotiplerinde Özellikler Arası İlişkiler ve Path Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(3): 219-224.
Kendal E, Tekdal S, Aktaş H, Altıkat A, Karaman M, 2012. Güneydoğu Anadolu Yağışa Dayalı Şartlarında Yazlık Tritikale Hatlarının Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türk Doğa ve Fen Dergisi, 1 (1): 39-46, 2012. Bingöl.
Kırtok Y, Çölkesen M, 1985. Çukurova Koşullarında Denemeye Alınan Arpa Çeşitlerinde Önemli Bazı Verim Unsurları Üzerinde Path Katsayısı Analizi. Doğa Bilim Dergisi D2 9: 40-49.
Kün E, 1996.Tahıllar-1. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın No:1451, Ders Kitabı, Ankara, 443 s.
Monouchehr A, 2006. Path Analysis of Barley (Hordeum vulgare L.) Yield. Journal of Agricultural Science, 12: 227-232.
Puri YP, Qualset CO, Williams WA, 1982. Evaluation of Yield Components as Selection Criteria in Barley Breeding. Crop Science, 22: 927- 931.
Shamsuddin A, K . M, 1987. Path analysis in bread wheat. Indian Journal of Agriculture Science 57: 47-49.
Shoufu X, FengJun W, Runsheng J, 1997. Correlation analysis of several quantitative characters of barley. Barley Gen. Newsletter: 27.
Sönmez F, Ülker M, Yılmaz N, Ege H, Bürün B, Apak R, 1999. Tir Buğdayında Tane Verimi ile Bazı Verim Ögeleri Arasındaki ilişkiler. Tr. J. Of Agriculture and Forestry 23: 45-52.
Tomer SB, Prasad G, 1988. Path Coeffcient Analysis in Barley. Press: S. D. J. Post Graduate College, 61:66-75, India.
Ülger AC, Yağbasanlar T, Genç İ, 1989. Çukurova Koşularında Seçilen Yüksek Verimli Triticale Hatlarının Önemli Tarımsal Karakterleri Üzerinde Bir Araştırma. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 13: 1342-1362.
Yanbeyi S, Sezer İ, 2006. Samsun Koşullarında Bazı Tritikale Hatlarının Verim ve Verim Ögeleri Üzerine Bir Araştırma. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 21: 33-39.
Yağdı K, 2009. Path coeffcient analysis of some yield components in durum wheat (Triticum durum Desf.). Pakistan Journal of Botany 41(2): 745-751.
Yağmur M, Kaydan D, 2008. Kışlık Buğdayda Tane Verimi, Verim Öğeleri ve Fenolojik Dönemler Arasındaki İlişkiler. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi 12 (4); 9-18.