Pandemi Sürecinde Yeniden Anlam Kazanan Kamusal Mekân ve Toplumsal İlişkiler

Mekânın toplumdan, toplumun da mekândan uzaklaşmasına neden olan sokağa çıkma kısıtlamaları, kamusal alanların kullanımlara kapatılması, bireyi daha çok kendi özel alanına, kendi çevresine, kendinden olana yaklaştırmış, aynı zamanda yeni kamusal mekân ihtiyacını doğurmuştur. Bireyin gündelik hayatının tamamen değiştiği pandemi döneminde yeniden anlam kazanan kamusal mekâna odaklanan araştırma, kamusal mekânı toplumsal ilişkiler çerçevesinde değerlendirmektedir. Bireysel görüşlere yer vererek kamusal alan deneyimlerindeki dönüşümü ve ihtiyaçları ortaya koyma vaadiyle yola çıkan araştırma, pandemi sürecinde ve pandemi öncesinde kamusal mekân deneyimlerinde yaşanan değişimleri bireylerin gündelik yaşamı çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Kentin birincil öznesi olarak bireylerin kamusal alan algısı ve talepleri doğrultusunda kullanılan ve yaşayan mekân üretmek önemli görülmektedir. Nitel araştırma yöntemi kullanılan çalışmada, farklı çalışma disiplinlerine sahip, kamusal alanı pandemi öncesinde ve pandemi sürecinde aktif kullanmış kişilerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Çalışma bu bağlamda, pandemi sürecinde yaşanan deneyimlere odaklanarak, pandemiden sonra kamusal alan çözümlemelerinin kullanıcı deneyimleri ekseninde yapılabilmesine katkı sağlamaktadır. Yapılan görüşmelerle ortaya çıkan söylemler, pandemi sürecinde yaşanan fiziksel alanın kullanımının değişeceğini, tercihlerin ve ihtiyaçların farklılaşacağını ve kamusal mekânların dönüşüme ihtiyacı olduğunu göstermesi sebebiyle önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

kamusal alan, covid-19, gündelik hayat, bireyselleşme, toplumsal ilişkiler

Reinterpretation to Meaning of Public Space and Social Relations During the Pandemic Process

The lockdown that diverges spaces and society from each other has brought the individual closer to their private space or their environment. This research focused on the transfor-mation of the individual's perception and use of public space in a period when the daily life of the individual changes completely. Moreover, aimed to reveal the transformation in public space experiences by including individual views. In the research, which the qualitative re-search method was used, semi-structured interviews were made with people who have differ-ent working disciplines and actively used the public space before and during the pandemic process. As the major subject of the city, it is crucial to produce a living and used space in line with the public space perception and demands of individuals. In this context, the study focuses on the experiences during the pandemic process and contributes to the analysis of public space within the framework of user experiences after the pandemic. The discourses that emerged from the interviews are essential due to they show that the use of the physical space experienced during the pandemic process will change, preferences and needs will differ, and that public spaces need transformation.

Keywords:

Public Space, Covid-19, Everyday Life, İndividualization, Social Relation,

PDF

___

Akkar, M. (2005). The changing ‘publicness’ of contemporary public spaces: a case study of the Grey's Monument Area, Newcastle upon Tyne. Urban Design International, 10(2), 95-113.
Akyol, D., Çiğdem, A., Düzenli, T. (2017). Toplumsal değişim sürecinde “kamusal mekân”ın dönüşümü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5, 56, 545-554.
Arendt, H. (1998). The human condition. London: The University of Chicago Press.
Bourdieu, P. (1995). Pratik nedenler. (H. Tufan, Çev.). İstanbul: Kesit. (Orijinal eserin yayın tarihi 1994).
Brenner, N., Theodore, N. (2002). Cities and the geographies of “actually existing neoliberalism”. Antipode. 34(3), 349-379.
Carr, S., Stephen, C., Francis, M., Rivlin, L. G., Stone, A. M. (1992). Public space. Cambridge: Cambridge University Press.
Crawford, M. (2005). Everyday urbanism. R. Mehrotra (Der.), Michigan Debates on Urbanism içinde (ss. 16-34). Ann Arbor: The University of Michigan.
Cumhuriyet Gazetesi (2020, 28 Kasım). Caddebostan Sahili'ndeki kalabalık havadan görüntülendi. Cumhuriyet. Erişim adresi: https://www.cumhuriyet.com.tr/galeri/caddebostan-sahilindeki-kalabalik-havadan- goruntulendi-1794601
De Certeau, M. (2009). Gündelik hayatın keşfi I. (L.A. Özcan, Çev.). Ankara: Dost Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 1984).
Doğan Haber Ajansı (2020, 14 Haziran). Caddebostan Sahili ve Maçka Parkı'nda hafta sonu yoğunluğu. CNNTürk. Erişim adresi: https://www.cnnturk.com/turkiye/caddebostan-sahili-ve-macka-parkinda-hafta- sonu-yogunlugu?page=1
Kahraman D., M. (2019). Kamusal alanın dönüşümü ve kentsel mekânın iletişimsel niteliği üzerine düşünmek. Planlama. 29(3):195–201.
Fraser, N. (1990). Rethinking the public sphere: a contribution to the cri- tique of actually existing democracy. Social Text, 25, 56-80. doi: 10.2307/466240.
Gehl, J. (2021). Public space plays vital role in pandemic. Gehl Blog. Erişim adresi: https://gehlpeople.com /blog/public-space-plays-vital-role-in-pandemic/
Gregory, D., Walford, R. (2016). Horizons in human geography. London: Macmillan.
Hall, T., Hubbard, P. (1996). The entrepreneurial city: new urban politics, new urban geographies?. Progress in Human Geography. 20(2), 153-174.
Habermas, J.(1991), The structural transformation of the public sphere: an ınquiry into a category of bourgeois society. (Burger and. Lawrence, Trans.). Cambridge: MIT Press.
Jacobs, J. (1961). The death and life of great american cities. New York: Vintage Books.
Lefebvre, H. (1998). Modern dünyada gündelik hayat. (I. Gürbüz, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 1984).
Özbek, M., (ed.), (2004). Kamusal alan. İstanbul: Hil Yayın.
Sennett, R.,(2010). Kamusal insanın çöküşü. (S. Durak, A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Sel. (Orijinal eserin yayın tarihi 2003).
Madanipour, A., (1996). Design of urban space. New York: Wiley.
Moughtin, C. (1999). Urban design: Street and square. Oxford: Architectural Press.
Thompson, C. W. (2002). Urban open space in the 21st century. Landscape and Urban Planning, 60(2), 59-72.
Zukin, S., (1995). The cultures of cities. Cambridge: Blackwell Publishers.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.