Pandemi Sürecinde Ev: Gündelik Pratikler ve Yeni Kamusallığın Deneyimi

Ev, içinde konumlandığımız hallerimizle birlikte sürekli değiştirdiğimiz; en fazla değişimin kendisini konuşmamız gereken bir kamusallığa işaret eder. Bu değişim, zamanı da vurgulamayı gerektirir; gündelik zaman, toplumsal süreçler, kırılma anları vb. Bir kırılma, aynı zamanda “ortaklaşma” durumlarından biri, dünyada milyonlarca insanı “evde kalmaya” zorlayan Covid-19 pandemisi olmuştur. Pratiklerimizin değiştiği ve yenilerinin eve girdiği bu süreçte, ortak bir sorunsalın içinden geçen bireyler olarak evi nasıl dönüştürdük ve yeni kamusallığı nasıl deneyimledik? Farklı deneyimleri ortaya koymak, genelleştirme eğiliminin baskın olduğu her durumda olduğu gibi, gündelik hayatın eve sığdığı-sığamadığının tartışıldığı bu süreçte de önemlidir. Gündelik değişimi anlayabilmek açısından, çalışma ortamını eve taşıyabilen, Türkiye’de farklı şehirlerde yaşayan yedi kadınla çevrimiçi/görüntülü görüşmeler gerçekleştirildi. Görüşmeler sonucunda bazı meselelerin ön plana çıktığı, farklı şekillerde tekrarlandığı görülmüştür: pratiklerin ve mekânın dönüşümü, mekândan farklı istifade etme yollarının aranması, boş zamana yabancılaşma, kişinin gündelik ritmiyle, toplumsal ritmin uzlaşamama hali ve kamusal alan eksikliğinin deneyimlenme halleri. Bu çalışmada pandemi durumuyla çatışma/uzlaşma kaygısı taşımadan, meseleye gündelik pratiklerin ve yeni kamusallığın deneyimi açısından eleştirel yaklaşmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, görüşme yapılan öznelerin gündelik hayat anlatıları Henri Lefebvre’nin boş zaman, yabancılaşma, ritim kavramları üzerinden tartışılmıştır.

Home In Times Of The Pandemic: Daily Practices and The Experiences Of New Publicity

The home constantly changes according to the states we are in; it refers to a domain of action and publicity that we need to discuss the change itself. This also requires an emphasis on temporality; of everyday, social process and also of breaking points. One of these breaking points is the Covid-19 pandemic that forces millions of people to “stay home” around the world. In this period where our domestic practices change, and re-defined with the introduction of new practices, how do we transform the house as individuals and how we are affected by the new publicity? In order to understand this change, seven women from Turkey who were able to work from home were interviewed by Zoom platform. As a result of the interviews, it was seen that some issues were repeated in different ways: the transformation of practices and space, failure to reconcile with the daily rhythm of the person and social rhythm and experiencing the lack of public space. The research approaches the issue critically in terms of housing studies and notion of everyday. In this context, the everyday narratives of individuals will be discussed through Henri Lefebvre's concepts of free time, alienation and rhythm.

___

  • Baudrillard, J. (2011). Nesneler sistemi. Çev. Oğuz Adanır, Aslı Karamollaoğlu. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Colomina, B. (2020). Mahremiyet ve kamusallık. Çev. Aziz Ufuk Kılıç. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • De Certeau, M.(2009). Gündelik hayatın keşfi-I, Çev. Lale Arslan Özcan. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Eiguer, A. (2018). Evin bilinçdışı. Çev. Perge Akgün. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Gardiner, M. (2016). Gündelik hayat eleştirileri. Ankara: Heretik Yayınları.
  • Gürbilek, N (2020). İkinci hayat: Kaçmak, kovulmak, dönmek üzerine denemeler. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Gürbilek, N. (2010). Ev ödevi. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Han, B. C. (2019). Zamanın kokusu, Çev. Şeyda Öztürk. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Harvey, D. (2010). Postmodernliğin durumu. Çev. Sungur Savran. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Lefebvre, H. (2018). Ritimanalizm mekân zaman ve gündelik hayat. Çev. Ayşe Lucie Batur. İstanbul, Sel Yayıncılık.
  • Lefebvre, H. (2012). Gündelik hayatın eleştirisi I, Çev. Işık Ergüden. İstanbul: Sel Yayınları.
  • Lefebvre, H. (2019). Mekanın üretimi. Çev. Işık Ergüden. İstanbul: Sel Yayınları.
  • Marx, K. (2018). 1844 El yazmaları. Çev. Murat Belge. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ritzer, G. (2011). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Suner, A. (2015). Hayalet ev yeni Türk sinemasında aidiyet, kimlik ve bellek. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Stavrides, S. (2018). Kentsel heterotopya. Çev. Ali Karatay. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Wittmann, M. (2019). Hissedilen zaman. Çev. Özde Duygu Gürkan. İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Lamontra-Berk, Ö. (2020). Karantina ve şehir üzerine notlar, Spektrum, 1, 21-22.
  • Steele, W. E., Vizel, I. (2014). Housing and the Material imagination – earth, fire, air and water, housing. Theory and Society, 31(1), 76-90, 77. doi: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14036096.2013.801362.
  • Düzen, E., Gezici Yalçın, M. (2020, 25 Haziran). 23 Temmuz 2020 tarihinde https://www.birikimdergisi.com/guncel /10167/yeni-deneyimlerin-mahali-olarak-salgin-gunlerinde-ev adresinden erişildi.
  • Yırtıcı, H. (2020, 21 Mayıs). Toplama Ev İşgal Altında. Gazete Duvar. 29 Haziran 2020 tarihinde https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2020/05/21/toplama-ev-ev-isgal-altinda/ adresinden erişildi.