Değerler Eğitimi Kavramı Olarak Dürüstlük ve Dürüstlük Ölçeği (DÖ) Türkçe Formu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu araştırmanın amacı Reysen ve Puryear tarafından geliştirilen Dürüstlük Ölçeğini Türkçe’ye uyarlamaktır. Ülkemizde psikoloji ve değerler eğitimi literatüründe dürüstlüğü ölçmeye yönelik çalışmaların son derece sınırlı olması ve bu ölçeğin bir benzerinin Türkçe’ye uyarlanmamış olması, bu çalışmanın yürütülmesi için motivasyon kaynağı olmuştur. Araştırma Sakarya Üniversitesinde öğrenim gören 313 öğrenci (139 kız ve 174 erkek) örneklemi üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada nicel araştırma türlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini ölçmek için yapılan doğrulayıcı faktör analizinde (DFA) tek boyutlu modelin iyi uyum verdiği ve ölçeğin orijinal faktör yapısı ile Türkçe formun faktör yapısının uyuştuğu görülmüştür (x²= 24.50, sd= 15,  RMSEA= .046, NFI= .97, CFI= .99, IFI= .99, RFI= .94, GFI= .98, AGFI= .95, SRMR= .037). DFA sonuçlarına göre ki-kare değerinin serbestlik derecesine bölünmesi ile elde edilen değer x²/sd; 24.50/15=1.63 olarak bulunmuş, bu değer ikinin altında olduğu için modelin çok iyi bir uyuma sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin madde toplam korelasyon katsayıları kabul edilebilir değerler arasında sıralanmaktadır. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı .63 olarak hesaplanmıştır ve bu değer, alanyazında yer alan “Cronbach Alfa değeri 0.60 ≤ α < 0.80 ise ölçek oldukça güvenilirdir” şeklindeki yargı ile örtüşmektedir. Bu sonuçlar DÖ’nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Honesty As A Values Education Concept and Turkish Version of Honesty Scale (HS): The Study of Validity and Reliability

The aim of this research is to examine the validity and reliability of the Turkish version of the Honesty Scale. Psychology and values education in our country is extremely limited studies to measure the honesty of literature and the like have not been adapted to Turkish of this scale has been a source of motivation for conducting this study. Participants were 313 undergreduate students (139 were female and 174 were male) from Sakarya University. Descriptive survey method was used in this study. In the results section confirmatory factor analysis demonstrated that this scale yielded one factor, as original form and that the uni-dimensional model was well fit and the original factor structure of the scale coincides with the factor structure of the Turkish form (x²= 24.50, df= 15,  RMSEA= .046, NFI= .97, CFI= .99, IFI= .99, RFI= .94, GFI= .98, AGFI= .95, SRMR= .037). Corrected item-total correlations ranged among acceptable values. Cronbach alpha internal consistency reliability coefficient of the scale was .63, which agrees with the judgment that the scale is highly reliable when the "Cronbach Alfa value of 0.60 ≤ α <0.80" in the text. Thus Honesty Scale can be used as a valid and reliable instrument in education.

___

  • 1 Güngör, Erol. Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2010.
  • 2 Yazıcı, M. “Değerler ve Sosyal Yapıda Değerlerin Yeri.” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1/24 (2014): 209-223.
  • 3 Paun, C. “The Rationality of a Social Animal.” Management Dynamics In The Knowledge Econom, 4/1 (2016): 125-140.
  • 4 Özkan, R. “Toplumsal Yapı, Değerler ve Eğitim İlişkisi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 19/1 (2009): 333-344.
  • 5 Özensel, Ertan. “Sosyolojik bir olgu olarak değer.” Değerler Eğitimi Dergisi, 1/3 (2003): 217-239.
  • 6 Önder, Mustafa & Bulut, Hüseyin. “Temel Dini Değerler ve Değerler Eğitimi.” EÜSBED 1/6 (2013): 15-32.
  • 7 Yörükoğlu, Atalay. Çocuk Ruh Sağlığı, 11. Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları, 2011.
  • 8 Güçlü, Mustafa. “Türkiye’de Değerler Eğitimi Konusunda Yapılan Araştırmalar”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8/38 (2015): 720-732.
  • 9 Önder, Mustafa & Bulut, Hüseyin. “Temel Dini Değerler ve Değerler Eğitimi.” EÜSBED 1/6 (2013): 15-32.
  • 10 Gow, J. I. & Wilson, W. S. “Speaking What Truth To Whom? The Uneasy Relationship Between Practitioner And Academic Knowledge In Public Administration.” Canadian Public Administration 57/1 (2014): 118-137.
  • 11 Güçlü, Mustafa. “Türkiye’de Değerler Eğitimi Konusunda Yapılan Araştırmalar”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8/38 (2015): 720-732.
  • 12 Reysen, S. & Puryear, C. “Victims’ Reactions To The İnterpersonal Threat To Public İdentity Posed By Copycats.” An International Journal on Personal Relationships, 8/1 (2014): 100-114.
  • 13 Rains, S. A. & Turner, M. M. “Psychological Reactance And Persuasive Health Communication: A Test And Extension Of The İntertwined Model.” Human Communication Research, 33 (2007): 241-269.
  • 14 Lindsey, L. L. M. “Anticipated Guilt As Behavioral Motivation: An Examination Of Appeals To Help Unknown Others Through Bone Marrow Donation.” Human Communication Research 31 (2005): 453-481.
  • 15 Kajonius, P. J. & Dadermen, A. M. “Exploring the Relationship Between Honesty-Humility, the Big Five, and Liberal Values in Swedish Students.” Europe's Journal of Psychology 10/1 (2014): 104–117.
  • 16 Lee, K., Talwar, V., McCarthy, A., Ross, I., Evans, A. & Arruda, C. “Can Classic Moral Stories Promote Honesty İn Children?” Psychological Science 25/8 (2014): 1630-1636.
  • 17 Dillard, J. P. & Shen, L. “On Thenature Of Reactance And İts Role İn Persuasive Health Communication. Communication Monographs 72 (2005): 144-168.
  • 18 Reysen, S. & Puryear, C. “Victims’ Reactions To The İnterpersonal Threat To Public İdentity Posed By Copycats.” An International Journal on Personal Relationships, 8/1 (2014): 100-114.
  • 19 Reysen, S., Landau, M. J. & Branscombe, N. R. Copycatting As A Threat To Public İdentity.” Basic And Applied Social Psychology 34 (2012): 226-235.
  • 20 Castro, O., Veerman, J. W., Koops, W., Bosch, J. D. & Monshouwer, H. J. “Hostile Attribution of Intent and Aggressive Behavior: A Meta-Analysis”. Child Development 73/3 (2002): 916–934.
  • 21 Kim, K. & Pogach, J. “Honesty vs. Advocacy.” Journal of Economic Behavior & Organization 105 (2014): 51.
  • 22 Zhang, Q. & Sapp, D. A. “Psychological Reactance And Resistance Intention In The Classroom: Effects Of Perceived Request Politeness And Legitimacy, Relationship Distance, And Teacher Credibility.” Communication Education 62, (2013): 1-25.
  • 23 Reysen, S. & Puryear, C. “Victims’ Reactions To The İnterpersonal Threat To Public İdentity Posed By Copycats.” An International Journal on Personal Relationships, 8/1 (2014): 100-114.
  • 24 Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. 20. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2009.
  • 25 Reysen, S. & Puryear, C. “Victims’ Reactions To The İnterpersonal Threat To Public İdentity Posed By Copycats.” An International Journal on Personal Relationships, 8/1 (2014): 100-114.
  • 26 Öner, Necla. Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler: Bir Başvuru Kaynağı, 2. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2008.
  • 27 Joreskog, K. G. & Sorbom, D. LISREL 8 Reference Guide. Lincolnwood IL: Scientific Software International, 1996.
  • 28 Burns, N. & Grove, S. K. The Practice of Nursing Research Conduct, Critique and Utilization, Third Edition. Philadelphia: W. B. Saunders Company, 1997.
  • 29 Delice, Ali. “Nicel araştırmalarda örneklem sorunu.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10/4 (2010): 1969-2018.
  • 30 Comrey, A. L. & Lee, H. L. A First Course In Factor Analysis, Hillsdale. New Jersey: Erlbaum, 1992.
  • 31 Yalın Sapmaz, Şermin, E. Sargın, Ergin, C. Özek Erkuran, H. Öztürk, M. & Aydemir, Ö. “DSM-5 Düzey 2 Madde Kullanımı Ölçeğinin Türkçe Formunun Güvenirliği Ve Geçerliği.” Bağımlılık Dergisi, 17/3 (2016): 116-122.
  • 32 Gözüm, S. & Aksayan, S. “Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber II: Psikometrik Özellikler Ve Kültürlerarası Karşılaştırma.” Hemşirelikte Araştırma Dergisi 5 (2002): 3-14.
  • 33 Özdamar, K. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, 5. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi, 2004.
  • 34 Çimen, S. 15-18 Yaş Grubu Gençlerde Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, 2003.
  • 35 Özdamar, K. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, 5. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi, 2004.
  • 36 Tezbaşaran, A. A. Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu, 2. Baskı. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 1997.
  • 37 Çimen, S. 15-18 Yaş Grubu Gençlerde Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, 2003.
  • 38 Tavşancıl, Ezel. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları, 2014.
  • 39 Reysen, S. & Puryear, C. “Victims’ Reactions To The İnterpersonal Threat To Public İdentity Posed By Copycats.” An International Journal on Personal Relationships, 8/1 (2014): 100-114.
  • 40 Harrington, D. Confirmatory Factor Analysis. Newyork: Oxford University Press, 2009.
  • 41 Marsh, H. W. & Hocevar, D. “A New More Powerful Approach To Multitrait‐Multimethod Analyses: Application Of Second‐Order Confirmatory Factor Analysis.” Journal of Applied Psychology, 73 (1988): 107‐117.
  • 42 Hu, L. T. & Bentler, P. M. “Cut Off Criteria For Fit İndexes İn Covariance Structural Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives.” Structural Equation Modeling, 6 (1999): 1-55.
  • 43 Marsh, H. W., Balla, J. R. & McDonald, R. P. “Goodness Of Fit Indexes İn Confirmatory Factor Analysis: Theeffect Of Sample Size.” Psychological Bulletin 103 (1988): 391-410.