Şeyhülislam Ömer Lütfi efendi (1817-20 nisan 1897)

Bu çalışmada Bodrum’un mümtaz şahsiyetlerinden biri olan Ömer Lütfi Efendi’nin yaşamı ve eserleri incelenmektedir. 1817 yılında Bodrum’un Sandıma (Yalıkavak) köyünde dünyaya gelen Ömer Lütfi Efendi ilköğrenimini Bodrum’da görmüş, daha sonra eğitimine İstanbul’da devam etmiştir. İlmiye mensuplarından Akşehirli Ömer Efendi’nin tedrisinde yetişip ondan icazet almıştır. 1849 yılında Fethülgazi Medresesi’ne hoca olarak görevlendirilmiş, 1865 yılında ise Tophane müftüsü olmuştur. 1875 yılında ise İstanbul kadısı olan Ömer Efendi’nin kariyerinin son basamağı 1889 yılında getirildiği şeyhülislamlık makamı olmuştur. Bu makamda 2,5 yıldan fazla kalan Ömer Lütfi Efendi, 1897 yılında vefat etmiştir. Fazıl ve alim bir zat olan Şeyhülislam Ömer Lütfi Efendi’nin Emsile Şerhi ve Şerh-i Akaid Hâşiyesi gibi eserleri bulunmaktadır.

Sheikhulislam Omer Lutfi efendi (1817-20 april 1897)

This article examines the life and works of Sheikhulislam Omer Lutfi Efendi. Omer Lutfi Efendi was born in the Sandima (Yalikavak) village of Bodrum in 1817. After his primary school education in Bodrum, he continued his education in Istanbul. He was educated by the ulema member Aksehirli Omer Efendi and received icazet or madrasa diploma from him. In 1849, he was appointed as Fethulgazi Madrasa teacher and later he became the Mufti of Tophane in 1865. Omer Lutfi became the kadi (judge) of Istanbul in 1875 and reached the highest rank of in his career as Sheikhulislam in 1889. He served as Sheikhulislam for more than two and a half years and died in 1897. Omar Lutfi Efendi left behind reputable works such as Emsile Şerhi and Şerh-i Akaid Hâşiyesi.

PDF

___

A. Arşiv Belgeleri
Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Ali Fuat Türkgeldi Evrakı, 13/198.
BOA, BEO, 1100/82497; BEO, 1114/83503; BEO, 1150/86243; BEO, 1157/86701; BEO, 1223/91711; BEO, 1333/99952; BEO, 1358/101796; BEO, 1383/103688; BEO, 1500/112481;
BEO, 519/38885.
BOA, DH.MKT, 1621/51.
BOA, EV.MKT, 1206/42; EV.MKT, 2484/123; EV.MKT, 2498/91.
BOA, EV.MKT.CH, 442/12; EV.MKT.CHT, 446/24.
BOA, EV.MH.TİK, 166/20.
BOA, İ.DH, 1159/90581; İ.DH, 1116/87317.
BOA, MF.MKT, 1036/30; 913/5.
BOA, ŞD, 2688/32.
BOA, Y.MTV, 108/139; 66/92.
BOA, Y.PRK.AZJ, 21/48.
BOA, Y.PRK.BŞK, 27/83.
BOA, Y.PRK.HH, 20/59.
BOA, Y.PRK.MŞ, 4/22.
BOA, Y.PRK.ZB, 15/91.
Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi (VGMA), Defter nr.108, s.226-227.
B. Gazeteler
Tarîk, nr.1732, 17 Cemaziyelevvel 1306, s.1.
Takvim-i Vekayi, nr.69, 1 Safer 1309, s.1.
C. Matbu Eser ve Araştırmalar
ALAK, Musa. (2011). “ Meşihat Müsteşarı Eğinli İbrahim Hakkı Efendi‟nin Vaz„ İlmine Dair Risâlesinin Tahkik ve Tahlili”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 25. 29-76.
ALTUNSU, Abdülkadir (1972). Osmanlı Şeyhülislamları, Ankara.
Bodrumî Ömer Lütfi Efendi (1293). Minhüvât-ı Hâşiyetü’l-Hayâlî ‘alâ Şerhi’l-‘Akâ’id, İstanbul: Matbaa-i Âmire.
GALANTİ, Avram (1945). Bodrum Tarihi, İstanbul.
HASKAN, Mehmet Nermi (2001). Yüzyıllar Boyunca Üsküdar, I, İstanbul.
İlmiye Salnâmesi (1334). İstanbul: Matbaa-i Âmire.
İNAL, İbnülemin Mahmud Kemal. (1940). Osmanlı Devrinde Son Sadrazamlar, İstanbul.
MARDİN, Ebül'ulâ (1966). Huzûr Dersleri, II-III, haz. İsmet Sungurbey, İstanbul.
Mehmed Süreyyâ (1996). Sicill-i Osmanî yahud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye, II, haz. Mustafa Keskin-Ayhan Öztürk-Ramazan Tosun, İstanbul.
Mehmed Süreyyâ (1998), Sicill-i Osmanî yahud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye, IV/II, haz.
Orhan Hülâgû-Mustafa Ekincikli-Hamdi Savaş, İstanbul.
MÜMTAZ, Ahmet Semih (2008). Sultan II. Abdülhamid ve Zamanı, haz. İsmail Dervişoğlu, İstanbul.
ÖZCAN, Tahsin (2007). “Ömer Lütfi Efendi (1818-1897)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXXIV, 73-74.
PAKALIN, Mehmet Zeki (2004). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. II. İstanbul.
ŞENGEZER, Sinan (2008): Arapkirli Hüseyin Avni ve Kelam İlmine Katkıları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
YAKUT, Esra (2005): Şeyhülislamlık Yenileşme Döneminde Devlet ve Din, İstanbul.
YURDAGÜR, Metin (1989). “Arapkirli Hüseyin Avni”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, III, İstanbul, 329-331.