Seydişehir Kazası'nda Eşkıyalık Faaliyetleri ve Diğer Asayiş Sorunları (1614-1800)

Bu makale XVII. yüzyıl başlarından XVIII. yüzyıl sonlarına kadar Celali İsyanları'nın etkisi ile Seydişehir'e yayılan eşkıyalık hareketleri ve çeşitli emniyet sorunlarını Osmanlı Arşiv Belgeleri, Konya Kadı Sicilleri ile kronikler ve mevcut literatür ile birlikte ele alarak incelemektedir. Makale eşkıyaların daha çok şahsi çıkar amacı ile hareket ettiklerini ve etnik veya dini köken gözetmeksizin herkesi hedef aldıklarını tespit etmektedir.

Banditry Activities and Other Problems of Public Safety in Seydişehir Borough (1614-1800)

In the light of Ottoman Archival documents, Konya Court Records as well as chronicles and other secondary literature, this article examines the banditry and public safety problems caused by the Jelali Revolts in Seydişehir from the early sixteenth century to the late seventeenth century. The article illustrates that the bandits often acted out of self interest and targeted anyone regardless of ethnic or religious background.

___

  • BOA, Ayniyat Defteri, no. 806, s. 263/1; no. 807, s. 16, 106, 109.
  • BOA, C. ADL., Dosya no. 29, Gömlek no. 1746.
  • BOA, DH. H., Dosya no. 47, Gömlek no. 24; Dosya no. 47, Gömlek no. 37.
  • BOA, Karaman Ahkâm Defteri, no. 1, vr. 67, s. 130/4; vr. 69, s. 134/1; vr. 121, s. 268/6; no. 3, vr. 106, s. 207/4; vr. 129, s. 129/5; no. 4, s. 132/4, 136/4, 220/3, 270/1, 272/1, 272/3; no. 5, vr. 51, s. 89/1; vr. 176, s. 348/2; no. 6, vr. 33, s. 62/1; vr. 7, s. 11/1; vr. 177, s. 350/3; no. 7, vr. 13, s. 26/2; vr. 53, s. 108/2; no. 8, s. 69, 86, 131, 152, 252; no. 9, s. 16, 131; no. 10, s. 331, 355/3; no. 11, s. 188/4, 195; no. 12, s. 6, 263; no. 13, s. 109, 110, 203, 204, 236, 267; no. 14, s. 96; no. 16, s. 61/2, 124; no. 17, s. 20/2, 171/1; no. 18, s. 97/4, 103.
  • BOA, Mühimme Defteri, no. 55, s. 168, h. 301; s. 211, h. 381; no. 82, h. 351.
  • BOA, MVL., Dosya no. 590, Gömlek no. 5; Dosya no. 609, Gömlek no. 28.
  • BOA, Şikâyet Defteri, no. 11, s. 270; no. 53, s. 256; no. 65, s. 33, 42; no. 85, s. 80, 485; no. 86, s. 219; no. 88, s. 244; no. 92, s. 580; no. 104, s. 148; no. 109, s. 151, 152; no. 117, s. 148; no. 118, s. 247.
  • Konya Kadı Sicili, no. 11, s. 185/1, 185/2; no. 30, s. 4.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri,1.Kitap, Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnameleri, OSAV Yayınevi, İstanbul 1990.
  • AKDAĞ, Mustafa, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası, Celali İsyanları, Bilgi Yayınevi, Ankara 1975.
  • BARDAKOĞLU, Ali, "Eşkıya", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XI, İstanbul 1995, s. 463-466.
  • DEĞERLİ, Ayşe, Seydişehir -Fiziki ve Sosyoekonomik Yapı- (1305-1920), Çizgi Kitabevi, Konya 2013.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi, İstanbul 1962.
  • ERGEN, Rüştü, "Seydişehir'de Yaşayan İlk Derebeyi", Yeni Konya Gazetesi, (12 Mayıs 1951).
  • Gelibolulu Mustafa Âli, Kitâbü't-Târih-i Künhü'l-Ahbâr, (hzl. Ahmet Uğur, Mustafa Çuhadar, Ahmet Gül, Hakkı Çuhadar), I., Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 1997.
  • GRISWOLD, William J., Anadolu'da Büyük İsyan, 1591-1611, (çev. Ülkü Tansel), Kırmızı Yayınları, İstanbul 2000.
  • HOBSBAWM, Eric J., Eşkıyalar, (çev. Orhan Akalın-Necdet Hasgül), Agora Yayınevi, İstanbul 1997.
  • KOÇU, Reşat Ekrem, Dağ Padişahları, Doğan Kitap Yayıncılık, İstanbul 2001.
  • Komisyon, TDK Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2005.
  • Naima Mustafa Efendi, Târih, II-III, (hzl. Mehmet İpşirli), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2007.
  • ÖNDER, Mehmet, Seydişehir Tarihi, Seydişehir Belediyesi Yayınları, Seydişehir 1986..
  • SÜMER, Faruk, "Dağlar Delisi Süleyman", Resmi Tarih Mecmuası, S. 37(1953), s. 2000-2003.
  • TEZCAN, Baki, "The 1622 Military Rebellion in Istanbul: a Historiographical Journey," International Journal of Turkish Studies, S. 8 (2002), s. 25-43.
  • ÜÇOK, Coşkun, "Osmanlı Kanunnamelerinde İslam Ceza Hukukuna Aykırı Hükümler, III", AÜHFD, IV(1947), s.48-73.