Kıbrıs Türk mücadele tarihinde Kıbrıs Türk kurumları federasyonu- nacak işbirliği ve ekonomik kalkınma gayretleri

1949 kurulan ve özellikle 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti kuruluncaya kadar adada Kıbrıslı Türklere yönelik olarak son derece etkili olan Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu bu faaliyetlerini daha sonraki süreçte federasyonun yayın organı olarak görülen Nacak gazetesi vasıtasıyla Türk kamuoyuna daha rahat ve geniş ölçüde duyurma imkânı bulur. Her ne kadar Türk Mukavemet Teşkilatı’nın yayın organı olsa da Nacak gazetesi Kıbrıs Türklerinin sosyal, kültürel, ekonomik gelişmeleri, adada Türk ticari hayatının ayağa kaldırılması ve sosyal hayatın güçlendirilmesi bağlamında son derece etkin bir rol oynamıştır. Federasyon ile son derece uyumlu bir işbirliği içerisinde yayın yapan Nacak böylece Kıbrıs Türk basın tarihinde de farklı bir görev yüklenmiş olur.

Federation of cypriot Turkish associations-nacak collaboration and its economical development efforts in history cypriot Turkish struggle

Federation of Turkish Cypriot Associations (FTCA), founded in 1949, which has been really very effective fort he Turkish Cypriot people on the island up to 16th August 1960 in which Republic of Cyprus was established had got the opportunity to make use of the possibilities of the weekly newspaper named Nacak which was regarded to be the official pres of the above-mentioned federation so as to transfer its activities to the public in a wide-spread scale. Despite the fact that the newspaper named Nacak was taken into consideration to be the newspaper of Turkish Resistance Organization, it has had a remarkable function on the base of social, cultural, economic developments of Turkish Cypriots, and the development of the commercial life on the island and that of social life as well. The newspaper named Nacak has been in a remarkably harmonious cooperation and the solidarity with Federation and burdened a unique mission in Turkish Cypriot press and media history so far.

PDF

___

A- Arşiv Kaynakları
1-Kıbrıs Türk Milli Arşivi (KTMA)
2-KTMA Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu Arşivi (KTKF)1 a) KTKF Arşivi, Genel İşler Dosyası b) KTKF Arşivi, Tarihçe Dosyası c) KTKF Arşivi, Pazar Dosyası ç) KTKF Arşivi, Köyler Dosyası d) KTKF Arşivi MİT Dosyası, Aralık 1963 tarihli ve A.2/22–49 sayılı yazı
3-Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) a) BCA.030.01.40.241.14 b) BCA. 030.01. 38.227.1 c) BCA. 030.01.38.227.17
4-Kıbrıs Türk Kültür Derneği (KTKD) Genel Merkezi Arşivi Dosya No.1
5-KTMA EOKA Arşivi EOKA Bildirileri Dosyası No. 1318 ve 1319
6-KTMA TMT Arşivi Dosya No. 1188/37 ve 298/007
B- Basılı Kaynaklar
An, Ahmet, Kıbrıs Türk Liderliğinin Oluşması (1900-1942), Lefkoşa, 1997
Bilge, Suat, Le Conflit De Chypre Et Les Cypriotes Turcs, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay., Ankara, 1961
Birinci, Ergin M., M. Necati Özkan (1899-1970) II. Cilt, Temmuz 1998, Lefkoşa Birsel, Salah, Oktay Akbal, Kıbrıs‟a Selam, İstanbul, 1987
Cyprus Government, Cyprus 1956, 1957, Lefkoşa
Denktaş, Rauf R., Hatıralar-Toplayış 10. Cilt, Aralık 2000, İstanbul
Denktaş, Rauf R., Kıbrıs;Elli Yılın Hikayesi, Mart 2008, İstanbul
Dodd, Clement, Storm Clouds Over Cyprus, The Eothen Press Yay., Huntingdon, Cambridgeshire, 2002
Durrell, Lawrence, Bitter Lemons of Cyprus, Londra, 1959
Druşotis, Makarios, Karanlık Yön EOKA, Lefkoşa, 2007
Emilianides, Achille, Histoire De Cyprus, Paris, 1963
Erim, Nihat, Bildiğim ve Gördüğüm Ölçüler İçinde Kıbrıs, Ankara, 1975
Harid Fedai, Mustafa Haşim Altan, Lefkoşe Mevlevihanesi, KKTC Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Bakanlığı Yay., 38, Ankara, 1997
Gazioğlu, Ahmet C., Kıbrıs Tarihi İngiliz Dönemi ( 1878 - 1960 ), Cyrep Yay., Lefkoşa, Eylül 1997
Gazioğlu, Ahmet C., Enosis Çemberinde Türkler;Bugünlere Gelmek Kolay Olmadı, Cyrep Yay., Lefkoşa, Aralık 2000
Government of Cyprus, Review of Events In Cyprus 1955–1957, Lefkoşa, 1958.
Gürkan, Haşmet Muzaffer, Bir Zamanlar Kıbrıs‟ta, Lefkoşa, 1996
Karagil, Nevzat, Kıbrıs Meselesi üzerinde Son Konuşmalar ve Yazılar, İstanbul, 1964
Kaymak, Faiz, Kıbrıs Türkleri Bu Duruma Nasıl Düştü, Lefkoşa, 1969
Keser, Ulvi, Kıbrıs‟ta Yer altı Faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı, İstanbul, 2007
Keser, Ulvi, Kıbrıs‟ta Türk-Yunan Fırtınası, İstanbul, 2001
Küçük, M. Fazıl, The Voice of Cyprus, Lefkoşa, Kasım 1956
Küçük, Fazıl, Evkaf‟ın Kayıtsız Şartsız Topluma Devri-Teslimi 56 Yıl Süren Kavga, 1999, Lefkoşa
Manizade, Derviş, 65 Yıl Boyunca Kıbrıs; Yazdıklarım-Söylediklerim, 1993, İstanbul
Manizade, Derviş, Kıbrıs Dün Bugün Yarın, 1975, İstanbul
Mapolar, Hikmet Afif, 40 Yılın Anıları; Kıbrıs Güncesi-II, 2002, Lefkoşa Plümer, Fazıl,
Anılar; Toplum Hizmetinde Bir Ömür, 2001, Lefkoşa
Oberling, Pierre, The Road To Bellapais, New York, 1982
Sarıca, Murat, Kıbrıs Sorunu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay., İstanbul, 1975
Stavrinides, Zenon, The Cyprus Conflict, Stavrinides Press Yay., Lefkoşa, 1999
C-Makaleler
ALAGÖZ, Arif, ”Kıbrıs Tarihine Coğrafi Giriş”, Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi Türk Heyeti Tebliğleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1971, s. 25.
KESER, Ulvi, “Kıbrıs Türklerinin 1955–1974 Arasında Posta Faaliyetleri”, Journal for Cyprus Studies/Kıbrıs Araştırmaları Dergisi, Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi, Gazi Mağusa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Cilt 15, Sayı 37, 2009, s.91- 115.
SONYEL, Salahi R., ”İngiltere Dışişleri Bakanlığı Belgelerine Göre: Osmanlı Padişahı Abdülhamit 48 Saat İçinde Kıbrıs‟ı İngilizlere Nasıl Kiraladı?”, Belleten, Cilt XLII, Sayı 165–168, Ankara, 1978, s.741.
Halkın Sesi 28 Ocak 1953, s.1
Halkın Sesi 21 Ekim 1953, s.1
Halkın Sesi 30 Aralık 1953, s.1
Halkın Sesi 24 Ocak 1956, s.4
Halkın Sesi 15 Ocak 1958, s.3
Halkın Sesi 22 Şubat 1958, s.4
Halkın Sesi 10 Temmuz 1958, s.4
Nacak, 5 Haziran 1959, s.1
Nacak 17 Temmuz 1959, s.1
Nacak 31 Temmuz 1959, s.2
Nacak 21 Ağustos 1959, s.3
Nacak 4 Eylül 1959, s.3
Nacak 18 Eylül 1959, s.3
Nacak 2 Ekim 1959, s.1
Nacak 16 Ekim 1959, s.3
Nacak 30 Ekim 1959, s.3
Nacak 12 Şubat 1960, s.1
Nacak 22 Şubat 1960, s.3
Yeşilada, 11 Eylül 1949, s. 28
KTKF Aylık Bülteni, Nisan 1959, s. 4
Halkın Sesi 29 Eylül 1953, s.2
Halkın Sesi 29 Ekim 1953, s.4
Halkın Sesi 25 Ocak 1955, s.1
Halkın Sesi 7 Ocak 1958, s.2
Halkın Sesi 15 Şubat 1958, s.4
H. Sesi 20 Haziran 1958, s.4
Halkın Sesi 30 Mart 1964, s.1
Nacak 10 Temmuz 1959, s.3
Nacak 24 Temmuz 1959, s.1
Nacak 7 Ağustos 1959, s.2
Nacak 28 Ağustos 1959, s.3
Nacak 11 Eylül 1959, s.3
Nacak 25 Eylül 1959, s.1
Nacak 9 Ekim 1959, s.2
Nacak 23 Ekim 1959, s.5
Nacak 27 Kasım 1959, s.1
Nacak 8 Nisan 1960, s.3
Nacak 18 Mart 1960, s. 2
C- Sözlü Tarih Çalışması
Kişi Doğum D.Tarihi Eğitimi Mesleği Mülakat Tarihi
Fuat Veziroğlu Lefkoşa 1932 Üniversite Avukat 16 Kasım 2003
Gülten Keser Lefkoşa 1943 İlkokul Ev hanımı 15 Nisan 2007
Rauf Denktaş Lefkoşa 1924 Üniversite Avukat 8 Temmuz 2003
Aydın Aygın Limasol 1931 Üniversite Öğretmen 20 Ağustos 2004
M. Manavoğlu Limasol 1934 Üniversite Öğretmen 20 Ağustos 2004