1833/34 (H. 1249) Tarihli Kayseri Sancağı, Karahisar-i Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazası Müslim Nüfus Defteri İncelemesi

Bu çalışma ilk aşamada Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan nüfus sayımlarının önemini kısaca anlatarak, Kayseri Sancağı, Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazasının coğrafi konumu ve tarihi önemini vurgulamaktadır. Daha sonra da çalışmada 168 sayfadan oluşan 1983 Numaralı 1833/1834 (H. 1249) Tarihli Kayseri Sancağı, Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazası Müslim nüfus defterinin değerlendirmesi yapılmaktadır. İncelenen nüfus defterinde Müslüman erkek nüfusun yaşları ve meslekleri yanında uzun saçlı, kara sakallı, kır sakallı, uzun boylu gibi tabirlerle kişisel özelliklerinin de sıralanması, hatta kaza dışında bulunanlar için özel not düşülmesi, kazadaki askeri ve iktisadi kaynakların devlet için had safhada önem arz ettiğini göstermektedir. Ancak kız çocuklarının ve kadın nüfusunun kaydedilmemesi nüfus artışı, vergi geliri artışı veya asker potansiyeli ile ilgili ileriye yönelik tahmin ve planlama yapılmasına kısmi bir engel teşkil etmiştir.

A Study on the 1833/34 (H. 1249) Dated Kayseri Sanjak, Karahisar-i Develi (Yeşilhisar) and Talas Districts Muslim Census Registry

This study initially discusses the importance of population censuses conducted in the Ottoman Empire, and summarizes the geographical and historical significance of Kayseri, Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) and Talas districts. Later on the research assesses the 168-page long, 1983 numbered, 1833/1834 (1249) dated population registry books of the same districts. The registry book listed not only the age and occupation of the male population but also their private physical features, such as long haired, black bearded, white bearded. It even recorded the ones travelled out of town at the time of registry. All these details indicated that these districts had high level of economic and military significance for the state. Nevertheless, not accounting women and girl population in the census, partially prevented forecast and planning on population growth, tax revenue increase or soldier potential of the districts.

PDF

___

A. Arşiv Belgeleri
Başbakanlık Osmanlı Arşivi
BOA, DH. SN. THR., 82/55 dosya Elazığ merkez, Harput Kazası, Eğin Kazası, Arapgir
Kazası, Keban Kazası, Pütürge Kazası, Malatya merkez Kazasında, Akçadağ, Besni, Hısn-ı
Mansur, Kahta, Dersim Merkez, Mazgirt, Ovacık, Nazimiye, Çemişgezek, Çarsancak
Kazalarında yapılan nüfus sayımlarını havi defter.
B. Araştırma Eserler
Ankara Vilayet Salnamesi 1325, Ankara Enstitüsü Vakfı Yay. II, Ankara 1995.
Ahmed Nazif, Mir'at-ı Kayseriyye veya Kayseri Tarihi, Hazırlayan: Mehmet
Palamutoğlu, Kayseri Özel İdare Müdürlüğü ve Kayseri Belediyesi Birliği
Yayınları 2,Kayseri 1987. AK, Mehmet, "Teke Sancağında 1831 Sayımına Göre Nüfus ve Yerleşme", History
Studies, Volume 6, Issue 3, 2014, s. 15-44. AKBAL, Fazıla, "1831 Tarihinde Osmanlı İmparatorluğunda İdari Taksimat ve Nüfus",
Belleten, XV/60 (1951), s.617-628. AKBAŞ, S. Burhanettin, Kayseri Yöresine Yerleşen Türk Boyları ve Akraba Toplulukları, Kayseri 1997. AKBAYAR, Nuri, Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, İstanbul 2001. AKDAĞ, Mustafa, Türkiye'nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi II, Yapı Kredi Yay., Ankara 1999. AKGÜNDÜZ, Ahmet, Şer'iyye Sicilleri, C. I, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul 1988. AKSİN, Ahmet & KARAKAŞ, Erdal, "Nüfus İcmal Defterine Göre 19. Yüzyılda
Arabgir", OTAM, Sayı: 13, 2002, s. 91-125. AKŞİT, Ahmet, "Niğde"nin Selçuklular Devrindeki Nüfusuna Dair", Ankara Üniversitesi
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, C.
, Sayı: 36, 2004, s. 1-5.
Numaralı 1833/1834 (1249) Tarihli Kayseri Sancağı, Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazası
Müslim Nüfus Defteri muhtevasındaki köy ve yer isimlerinin ayrıntılı bir şekilde yer aldığı daha kapsamlı bir
çalışma için bkz. Süleyman Demirci & Kazım Kartal, "1983 Numaralı 1833/1834 (1249) Tarihli Kayseri Sancağı,
Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazası Müslim Nüfus Defteri"nin Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi",
basım aşamasında 2014. -----------, "Selçuklular Devrinde Kayseri Şehrinin Nüfus ve Etnik Durumu," Kayseri ve
Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 6, IV. Kayseri Ve Yöresi Tarih
Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2003, s.3-12. AKTAN, Ali, Osmanlı Paleografyası ve Siyasi Yazışmaları, Osmanlı İlim ve İrfan Vakfı
Yay., İstanbul 1995. -----------, "Osmanlı Belgelerine Göre Kayseri"deki Gayrimüslim Tebaanın Durumu",
Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi
Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2000, s.7-33. AKTAŞ, Melda, 2042 Numaralı H.1260/ M. 1844 ve 2050 Numaralı H. 1264/ M. 1848
Tarihli Zamantı Kazası Müslim Nüfus Defterlerinin Transkripsiyon ve
Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Süleyman Demirci, Kayseri, 2014; Devam ediyor. AKTAŞ, Necati, "Osmanlı Dönemi Arşivciliğimiz"", Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni
Türkiye Yay., C.6, Ankara 1999, s.303-310. AFYONCU, Erhan, "Osmanlı Devleti"nde Tahrir Sistemi"", Osmanlı Ansiklopedisi,Yeni
Türkiye Yay., C.6, Ankara 1999, s.311-314. -----------; "Sipahi", TDVİA, C.37, Ankara 2009, s. 256-258. ARTUNAY, Mehmet ve Ali LAFÇI, Zara / Koçgiri 1831- 1842 Nüfus Defterleri,
Kitapevi Yay., İstanbul 2013. AŞIKPAŞAOĞLU, Aşıkpaşaoğlu Tarihi, (Haz. Nihal Atsız), MEB, İstanbul 1970. AYDIN, H. Veli; "Timar Sisteminin Kaldırılması Süreci ve Bazı Değerlendirmeler", Sayı
, s. 65 104.http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1268/14598.pdf. (ET: 08/07/2014). AYKAÇ, Mehmet, "Debbağ", TDVİA, C.9, Ankara 1994, s.61-65. BAŞAR, Fahameddin, Osmanlı Eyâlet Tevcihâtı (1717-1730), TTK, Ankara 1997. BAŞOL, Koray, Demografi, Dokuz Eylül Ü. İktisâdî ve İdârî Bilimler Fakültesi Yay., İzmir 1984. BARKAN, Ömer Lütfi, Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri I, TTK yayını, Ankara 1988. -----------, XV ve XVI. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Zirai Ekonominin Hukuki ve
Mali Esasları: Kanunlar, İstanbul Üniversitesi Yay., C.1, İstanbul 1943. -----------, "Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi", Türkiyat Mecmuası, C.10, 1953, s.1-26. -----------, "Türkiye"de İmparatorluk Devrinin Büyük Nüfus ve Arazi Tahrirleri ve
Hakan"a Mahsus İstatistik Defterleri", İktisat Fakültesi Mecmuası [İFM], C. II,
İstanbul 1940, s. 20-21. BEHAR, Cem, "Osmanlı Nüfus İstatistikleri ve 1831 Sonrası Modernleşmesi", Osmanlı
Devletinde Bilgi ve İstatistik, (Ed. İnalcık, Halil ve Pamuk, Şevket), TÜİK (DİE)
Yay.,Ankara 2011, s. 61-73. BİLGE, Sadık Müfit, "Karaman Eyaleti"nin Tarihî Coğrafyası ve İdarî Taksimatı (XV
XVIII. Yüzyıllar)", IRTS - Spring 2011, Volume: 1, Issue: 1, s.50-67. BOSTAN, Hanefi, XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağında Sosyal ve İktisadi Hayat,
TTK, Ankara-2002. BİNGÖL, Sedat, "İstanbul"da 1829 Nüfus Sayımı ve Bazı Mahallelerin Müslüman
Nüfusu Üzerine Bir İnceleme", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 23, Sayı: 36, 2004, s. 43- 60. BOZKURT, Nebi, "Nüfus", TDVİA, C.33, Ankara 2007, s. 293-298. CANATAR, Mehmet, "Kethüda", TDVİA, C.25, Ankara 2002, s.332-334. CÖMERT, Hüseyin, "XIX. yy Vergi Kayıtlarında Talas", Kayseri ve Yöresi Tarih
Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi Tarih Sempozyumu
Bildirileri, Kayseri 2000, s.85-99. -----------, "1873 Yılında Zincidere", IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri,
Kayseri 2003, s.111-124. ÇADIRCI, Musa, Tanzimat Sürecinde Türkiye Anadolu Kentleri, İmge Kitabevi, Ankara 2011. -----------, Tanzimat Sürecinde Türkiye Askerlik, İmge Kitabevi, Ankara 2008. -----------, "1830 Genel Sayımına Göre Ankara Şehir Merkezi Nüfusu Üzerinde Bir
Araştırma", Osmanlı Araştırmaları I, İstanbul 1980, s.109-132. -----------,1830 Sayımında Ankara, Ankara Büyükşehir Belediyesi Yay., Ankara 2000. ÇAYIRDAĞ, Mehmet, "Kayseri Şehri"nin Kuruluş Yeri ve Kalesinin Tarihi Değişimi",
Kayseri Tarihi Araştırmaları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yay., no:38,
Kayseri 2001., s.1. ÇETİN, Kelime, 2038-2039 Numaralı H.1256/M.1840 ve 2040 Numaralı H.1261/M.1845
Tarihli Sarıoğlan Kazası Müslim Nüfus Defterlerinin Transkripsiyon ve
Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Süleyman Demirci, Kayseri, 2014; Devam ediyor. ÇİMEN, Adnan, "Sayım, Kayıt Düzeni ve Teşkilatlanma Açısından Osmanlıda Nüfus
Hizmetleri", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14/3,
Ankara 2012, s. 183-216. DAĞDELEN, İrfan, Beykoz Nüfus Defterleri, Beykoz Belediyesi Kültür Yay., No:26,
İstanbul 2012. DARKOT, Besim, "Kayseri", İslam Ansiklopedisi, MEB, C.6, İstanbul 1977, s.484-491. DEMİRCİ Süleyman, The Functioning of Ottoman Taxation: An Aspect of the
Relationship Between Centre and Periphery. A Case Study of the Province of
Karaman 1621-1700, Isis Press: İstanbul, 2009. ----------, "Avâriz and Nüzul Levies in the Ottoman Empire: A Case Study of the Province
of Karaman, 1620s-1700", Türk Tarih Kurumu Belleten, 70/258 (Ağustos 2006), s. 563-590. ----------, "Demography And History: The Value of The Avârizhâne Registers For
Demographic Research: A Case Study of The Ottoman Sub-Provinces of Konya,
Kayseri And Niğde, C.1620s-1700", Turcica 38 (2006), s. 181-211. ----------, "XVII. Yüzyıl"da Trabzon Eyaletinin İdari Taksimatı Ve Vergilendirilebilir
Nüfus: Giresun, Kesap, Kürtün Ve Yavabolu Nam-ı Diğer (Görele) Kazaları
Örnegi", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:
, Isparta 2012/1, s.15-29. -----------, "Osmanlı"da Devlet ve Ekonomi: Sivas Eyaleti Avârızhâne Sayıları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme 1640-1700", Sivas Valiliği Osmanlılar Döneminde
Sivas Sempozyumu (21-25 Mayıs 2007), (Ed. Şeref Boyraz), Cilt 1, Sivas 2007, s.179-189. -----------, "Mardin Çevresinde Olağanüstü Vergi Mükellefiyeti: Diyarbakır Eyaleti
Örneği 1640-1700" Uluslararası Mardin Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Mardin,
28 Mayıs 2006, Edit İbrahim Özcoşar - Hüseyin H. Güneş, İstanbul 2006, s. 267-277. ----------, ''Some notes on avârizhânes of Konya Livâsı, 1621-1700", Journal of Academic
Studies, Volume 5/17 (May-July 2003), s.105-118. DEMİRCİ Süleyman & Hüseyin SARAÇ, "19. Yüzyılda Trabzon Eyaleti"nin İdarî Birimi
Olarak Atina/Pazar Kazâsı", SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
SDU Faculty of Art sand Sciences Journal of Social Sciences, Sayı 27, 2012, s.1-15. DEMİRCİ Süleyman & Kazım KARTAL, 1983 Numaralı 1833/1834 (H.1249) Tarihli
Kayseri Sancağı, Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) ve Talas Kazası Müslim Nüfus
Defteri'nin Transkripsiyon Ve Değerlendirilmesi, basım aşamasında 2014. DEMİRCİ Süleyman & Kazım KARTAL, "Osmanlı Nüfus Defterlerinin Tarih
Yazımındaki Yeri: 1835 Tarihli Trabzon Vilayeti Maçuka/Maçka Kazası Müslim
Nüfus Defteri Örneği", History Studies, Volume 6, Issue 3, 2014, s.119-145. DEMİRCİ Süleyman & KARTAL Kazım; H.1260/M.1844-45 Ve H. 1264/M.1848-49
Tarihli Müslim Nüfus Defterlerine Göre Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) Kazâsı:
Sosyo- Ekonomik ve Demografik Yapısı, hakem incelemesinde, 2014. DEMİRCİ Süleyman & Kazım KARTAL, H.1256/M.1840-41 Tarihli Nüfus Defterine Göre Karahisar-ı Develi (Yeşilhisar) Kazâsı"nın Demografik Yapısı, Sosyal ve Ekonomik
Durumu, hakem incelemesinde, 2014. DEMİRCİOĞLU Sezgin & Süleyman BİLGİN, Of Nüfus Defteri (1834), Şenyıldız Yay.,
İstanbul-2011. DOĞRU, Halime; 1844 Nüfus Sayımına Göre Deliorman ve Dobruca'nın Demografik,
Sosyal ve Ekonomik Durumu, TTK, Ankara 2011. DÖĞÜŞ, Selahattin, "Kayseri"nin 25 Numaralı Şeriyye Siciline Göre Şehrin Sosyo
Ekonomik Hayatı ve Abaza Mehmed Paşa İsyanının Şehre Tesirleri", II. Kayseri
ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları
Merkezi Yayınları No: 3, Kayseri 1998, s.120-121. DRAGANOVA, Slavka, Tuna Vilayeti'nin Köy Nüfusu, TTK yayını, Ankara 2006. DUYMUŞ, Hande, "Asur Kaynaklarına Göre Demir Çağı"nda Tabal Krallığı", ODÜ
Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C. 2, Sayı: 3,
Haziran 2011, s.35-46. EKEN, Galip, "19. Yüzyılda Kangal Kazasının Sosyo-Ekonomik Yapısına Dair",
Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 23, Bahar 2008, s. 263-298. EMECEN, Feridun M., "Cullah", TDVİA, C.8, Ankara 1993, s.83-84. EMİNOĞLU, Mehmet, Osmanlı Vesikalarına Giriş, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2006. EDHEM (Eldem) Halil, Kayseri Şehri, (Haz.Kemal Göde), Kültür ve Turizm
BakanlığıYay.524, Ankara 1982. ERAVŞAR, Osman, Seyahatnamelerde Kayseri, Kayseri 2000. ERDOĞDU, M. Akif, "Karaman Vilayetinin İdari Taksimatı", Osmanlı Araştırmaları
XII, İstanbul 1992, s.424-430. ERCOŞKUN, Tülay, "Osmanlı Devleti"nde Muhtarlık Kurumunun İşleyişine İlişkin
Düzenlemeler ve Gözlemler", Bilig, Sayı: 60, Ankara 2012, s.131-154. ERLER, Mehmet Yavuz, "Osmanlı Nüfus Kayıtlarına Dair Alternatif Bir Kaynak: Defter
i Liva-ı Canik", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Bölüm, 2/8 Yaz, 2009, s. 169-190. ERKAL, Mehmet, "Cizye", TDVİA, C. 8, Ankara 1993, s. 42-45. ERKİLETLİOĞLU, Halit, Geniş Kayseri Tarihi, Bel-Sin Eğitim, Hizmet, Güzelleştirme
ve Yardım Vakfı Kültür Yayını-1 Can Matbaası, Nisan 2006. ERKEN, Galip, "Kayseri Şehir Yönetimine Ait Bazı Bilgiler", Kayseri ve Yöresi Tarih
Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi Tarih Sempozyumu
Bildirileri, Kayseri 2000, s.141-152. FAROQHI, Suraiya, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam, (Çeviri:Elif Kılıç), Tarih Vakfı
Yurt Yay., 3. Baskı, İstanbul 2000. -----------, Orta Halli Osmanlılar, çev. Hamit Çalışkan, İş bankası Kültür Yay., İstanbul 2009. -----------, Osmanlı'da Kentler ve Kentliler, çev. Neyyir Kalaycıoğlu, Tarih Vakfı Yurt
Yay., İstanbul 2004. GÖDE, Kemal, Eratnalılar (1327-1381), TTK yayını, Ankara 1994. GÖKBİLGİN, Tayyib, "XVI. Asır Başlarında Kayseri Şehri ve Livâsı", 60. Doğum Yılı
Münasebetiyle Zeki Velidi Togan'a Armağan, İstanbul 1950-1955, s. 93-108. GÖKÇE, Turan, "1830 Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Denizli Şehri Nüfusu
Hakkında Bir Değerlendirme", Türk İdare Dergisi, Sayı: VI, (1994),s. 176-177. -----------; "Tahrir Defterlerine Göre XVI. Yüzyılda Uşak Kazası", 21.Yüzyılın Eşiğinde
Uşak Sempozyumu, 25-27 Ekim 2001, C. I, İstanbul, s. 201-216. GÖKHAN, İlyas, "Kayseri ve Yöresinde Dulkadir Beyliği Hâkimiyeti ve Eserleri", IV. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2003, s. 223-231. GÖYÜNÇ, Nejat, "Hâne Deyimi Hakkında", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Tarih Dergisi, Sayı: 32(1979), s.331-348. GÜL, Abdülkadir & Salim GÖKÇEN, Son Dönem Osmanlı Nüfusu ve Ecnebiler
Meselesi, Cedit Neşriat, Ankara 2010. GÜRAN, Tevfik, "19. Yüzyıl Temettüat Tahrirleri"", Osmanlı Devleti'nde Bilgi ve
İstatistik, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü yay., Ankara 2000, s.73- 94. GÜLER, Ali, "Kayseri"de Demografik Durum (1831-1914)", Kayseri ve Yöresi Tarih
Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi Tarih Sempozyumu
Bildirileri, Kayseri 2000, s. 201-217. GÜNAY, Nejla, "XIX. Yüzyılın Sonlarında Kırşehir Sancağının Demografik Yapısı",
Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, C.7, Sayı:1, 2006, s. 21-33.
GÜMÜŞÇÜ, Osman; XVI. yy Larende (Karaman) Kazasında Yerleşme ve Nüfus
ve Nüfus, TTK yayını, Ankara 2001. İNALCIK, Halil, Fatih Devri Üzerine Tetkikler ve Vesikalar, TTK yayını, Ankara,1954. -----------; "Eyâlet", EI2, vol. II (1963): 721-24. -----------; "The Provincial Administration and the Tımar System", The Ottoman Empire.
The Classical Age, 1300-1600, trans. N. Itzkovitz and C. Imber, (Phoenix
Publisher: London and New York, 1995), s. 104-118. İNBAŞI, Mehmet, XVI.yy. Başlarında Kayseri, İl Kültür Müdürlüğü Yay., Kayseri 1992. -----------; " XVI. Yüzyılda Kayseri"nin İktisadi Yapısı ve Esnaf Teşkilatı", I. Kayseri ve
Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları
Merkezi Yayın No: 1, Kayseri 1996, s. 129-138. İPŞİRLİ, Mehmet, "Kayseri", TDVİA, C.25, Ankara 2002, s.96-105. -----------; "Kazasker", TDVİA, C.25, Ankara 2002, s.140-143. KALKAN, Emir, "Kayseri"ye Yerleşen Türk Toplulukları", Türk Dünyası Araştırmaları,
Sayı:17, İstanbul 1982, s. 86-102. KARAL, Enver Ziya, Osmanlı İmparatorluğunda ilk Nüfus Sayımı-1831, Devlet İstatistik
Enstitüsü Yay., Ankara 1997. KARAKAŞ, Muhammet, "XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Ayan ve Mütegallibeler,"
Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 3, II. Kayseri Ve Yöresi
Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 1998, s. 259-266. KARAGÖZ, Mehmet, "XVIII. Asrın İlk Yarısında Osmanlı İdari Taksimatı İçerisinde
Kayseri"nin İdari Durumu", I. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri,
Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay., Kayseri 1997, s. 142-146. KARPAT, Kemal, Osmanlı Nüfusu (1830-1914),Timaş Yay., İstanbul 2010. KARTAL, Kazım, 1100 Numaralı (1835) Trabzon Vilayeti Maçka Müslim Nüfus
Defteri'nin Transkripsiyon Ve Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü (Danışman: Prof. Dr. Süleyman Demirci) Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Kayseri 2013. KAHRAMAN Salih & Fevzi GÜR, Amasya Nüfus Defteri 1840, Amasya Belediyesi
Kültür Yay., Amasya-2012. KAYA, Mehmet, "XX. Yüzyıl Başlarında Niğde Sancağının Nüfusuna Dair", Türkiyat
Araştırmalar Dergisi, Sayı: 19, Konya, Bahar 2006, s.193-210. -----------------; "XIX. Yüzyılda İzmit (Kocaeli) Sancağının Demografik Durumu ve İskân
Siyaseti", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü
Tarih Araştırmaları Dergisi, C.26, Sayı: 41, 2007, s. 59-79. KESKİN, Mustafa, "1831-1860 Tarihli Kayseri Müfredat Defterine Göre Kayseri ve Tabi
Yerleşim Yerlerinde Nüfus Dağılımı", Geçmişteki İzleriyle Kayseri, Kayseri
, s.145-150. -----------------, "Kayseri Yöresindeki Aşiretlerin İskânı Hakkında", Geçmişteki İzleriyle
Kayseri, Kayseri 2006, s. 80-94. -----------------, "Osmanlı Toplumsal Hayatına Ait Tespitler: Kayseri ve Yöresi Örneği",
Geçmişteki İzleriyle Kayseri, Kayseri 2006, s. 24-33. KILIÇ, Rüya, Osmanlı'da Seyyid ve Şerifler, Kitap Yay., İstanbul 2005. KODAL, Tahir, "Türkiye Cumhuriyeti"nin İlk Genel Nüfus Sayımında Çorum Vilayetinin
Nüfusu Özellikleri"", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.19, Sayı: 1,
Elazığ 2009, s. 233-258. KOÇAK, Zülfiye & Hasan TAŞKIRAN, "2793 Numaralı Ahlat Kazası Müslim Nüfus
Defteri (30 Rebiyülevvel 1252/15 Temmuz 1836)"nın Tanıtım ve
Değerlendirmesi," Journal of History School (JOHS), March 2014, Year 7, Issue
XVII, s. 421-442. KÖPRÜLÜ, Orhan, "Çavuş", TDVİA, C.8, Ankara 1993, s. 236-238. KÖYMEN, Mehmet Altay, Selçuklu Devri Türk Tarihi, TTK yayını, Ankara 1993. KUNT, Metin, "Provincial Administration", The Sultan's Servants. The Transformation of
Ottoman Provincial Government, 1550-1650, (New York 1983), s. 9-29. KÜTÜKOĞLU, Mübahat, Osmanlı Belgelerinin Dili (Diplomatik), Kubbealtı Neşriyat,
İstanbul 1994. --------------, XVI. Asırda Tavas Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı, İstanbul 2002. --------------, Menteşe Sancağı 1830 (Nüfus ve Toplum Yapısı), TTK, Ankara 2010. ---------------, "Osmanlı Sosyal ve İktisadî Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri",
Belleten, C. LIX, S.225, Ağustos 1995, s. 395-412. MERÇİL, Erdoğan, Müslüman Türk Devletleri Tarihi, TTK Yay., Ankara 2006. OĞUZ, İsmail, "XX. Yy. Başlarında Demirci"de Gayrimüslim Nüfus", CBÜ Sosyal
Bilimler Dergisi, C.11, Sayı:3, 2013. OFLAZ, Mustafa, "XVI. yüzyıl Başlarında Karahisar-ı Develi Kazası" Kayseri ve Yöresi
Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi Tarih
Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2000, s. 338-347. ORTAYLI, İlber & Fahrettin ATAR, "Kadı" TDVİA, C.9, Ankara 1994, s.66-73. -----------------; Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara 2007. ÖNDER, Ali Rıza, Kayseri Basın Tarihi 1910-1960, Kayseri İşçi Kredi Bankası Kültür
Yayınları, No: 2, Ankara 1972. ÖNSOY, Rifat, "19. Yüzyılın Sonunda Kayseri"nin İktisadi ve Ticari Durumu", I. Kayseri
Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri, Kayseri 1987, s. 41-43.
ÖZKAYA, Yücel; "XVIII. Asırda Kayseri", I. Kayseri Kültür ve Sanat Haftası
Konuşmaları ve Tebliğleri, Kayseri 1987, s. 36-40. ÖZ, Mehmet, "Tahrir", TDVİA, C. 39, İstanbul 2010, s. 425-429. -----------------, "Tahrir Defterlerinin Osmanlı Tarihi Araştırmalarında Kullanılması
Hakkında Bazı Düşünceler", Vakıflar Dergisi, XXII, 1991, s. 429-439. ÖZCAN, Selim, "XIX. Yüzyılın Ortalarında Sinop"taki Gayrimüslimlerin Sosyal ve
Ekonomik Yapısı" , OTAM, 30/Güz 2011, s. 145-172. ÖZDEĞER, Mehtap, "Osmanlı İmparatorluğu"nda Miri Arazi Rejimi ve Tahrir
Geleneği", Manas Journal of Social Studies (Kırgızistan-Türkiye Manas
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi), C. 3, sayı. 5, 2003, s. 1-13. ÖZEL, Oktay, "17. Yüzyıl Osmanlı Demografi ve İskân Tarihi İçin Önemli Bir Kaynak:
Mufassal Avarız Defteri", XII. Türk Tarihi Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler
III, Ankara 1994, s. 735-743. ÖZEL, Oktay, "Avarız ve Cizye Defterleri", Osmanlı'da Bilgi ve İstatistik, (Ed. Şevket
Pamuk),Devlet İstatistik Enstitüsü Yay., Ankara 2000, s.1-29. ÖZTÜRK, Sait, İstanbul Tereke Defterleri (Sosyo- Ekonomik Tahlil), Osmanlı
Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul 1995. PITCER, Donald Edgar, Osmanlı İmparatorluğu'nun Tarihsel Coğrafyası, Çev. Bahar
Tırnakçı, İstanbul 2001. SAHİLLİOĞLU, Halil, "Avarız", TDVİA, C.39, Ankara 2010, s. 108-109. SALMAN, Hüseyin, "İlhanlı Hâkimiyetinin Son Zamanlarında Kayseri (1308-1340)",
Kayseri ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 4, III. Kayseri Ve Yöresi
Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2000, s. 415-432. SAKİN, Orhan, Osmanlı'da Etnik Yapı ve 1914 Nüfusu, Ekim yay., İstanbul 2008. SHAW, Stanford J., "The Ottoman Census System and Population, 1831-1914",
International Journal of Middle East Studies, Vol.: 9,(1978), s. 325-338. SELÇUK, Hava, "Niğde"de İlk Nüfus Sayımı (22 Şevval 1246/6 Nisan 1831)", JASSS,
Volume 6 Issue 2, February 2013, s.1263-1294. SEZER, Hamiyet, "Şer"iyye Sicillerine Göre III. Selim Dönemi Kayseri Şehri", Kayseri
ve Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi Yay. No: 6, IV. Kayseri Ve Yöresi Tarih
Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2003, s.463-472. SİLER, Abdurrahman, "XIX. Yüzyılda Trabzon'un Kaza ve Nahiyelerinin Ekonomik
Durumu, (1869-1905)", Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı: 9,
, s. 261-277. SUBAŞI, Muhsin İlyas, Dünden Bugüne Kayseri, Geçit Yay., Kayseri 1998. ŞAHİN, Hasan Ali, "Hititler Zamanında Tomarza", Birinci Tomarza Sempozyumu, 19-22
Haziran 2008, Tomarza / Kayseri, s. 485-496. ŞAHİN, İlhan, "Nahiye", TDVİA, C.32, Ankara 2006., s.306-308. "Talas" Büyük Kültür Ansiklopedisi, C.11, Başkent Yay., Ankara 1984, s. 4350. TELCİ, Cahit, "Aydın Livasının Nüfus Hakkında H.1261/M.1845 Tarihli Bir Defter",
Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXI, Sayı:1, Temmuz, (2006), s.165-198. TEMURÇİN Kadir, "Hamidâbât Kazasında Nüfus (1831-1917)", Fırat Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, C. 17, Sayı: 1, 2007, s. 45-68. TOK, Özen,"XVIII. Yüzyılda Kayseri Sancağının İdari Ve Sosyo-Ekonomik Durumu",
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, , C.I, 2009, s.768-786. -----------;"Osmanlıdan Günümüze İdari Taksimat İçinde Kayseri", I. Tomarza
Sempozyumu, Kayseri 19-22 Haziran 2008, s.530-538. TOPAL, Zehra, 1840 Tarihli Akçaabat Nüfus Kayıtları, Akçaabat Belediyesi Kültür
Yayınları-5, Akçaabat 2010. TUNCEL, Metin, "Kayseri", TDVİA, C.25, Ankara 2002., s.96-105. TUZCU, Ali, "Konsolosluk Raporlarında Kayseri"nin İktisadî Yapısı", III. Kayseri Ve
Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri 2000, s. 539. UÇMAN, Abdullah; "Çelebi", TDVİA, C.8, Ankara 1993, s.259-261. UYSAL, Mustafa Ali, "XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Bucak"ta İdari ve Sosyal Yapı",
Mehmet Akif Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:2, Sayı:3, Güz
, s. 103-119. UZUNÇARŞILI, İbrahim Hakkı, Anadolu Beylikleri, Ankara 1998. ÜNER, Sunday, Nüfusbilim Sözlüğü, Hacettepe Üniversitesi Yay., Ankara 1972.
YAĞCI, Zübeyde Güneş & Serdar GENÇ, H.1256/ M.1840-41 Tarihli Balıkesir Nüfus Defteri, Balıkesir Belediyesi Kent Arşivi Yay. No:9, Balıkesir 2013.
YETKİN, Nilüfer, 136 Numaralı Tahrir Defterine Göre XVI. yy. Sonlarında Kayseri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
YILDIRIM, Sonnur, 2020 Numaralı H. 1260 / M. 1845 Tarihli Talas Kazası Müslim Nüfus Defterinin Transkripsiyon ve Değerlendirmesi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal
Y?NANÇ, Refet, "XVI. Yüzyıl Sonların Kayseri Mahalleri ve Nüfusları", Kayseri Belediyesi ve Özel ?dare Birliği Yay. No:3, I.Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları ve Tebliğleri 7-13 Nisan, Kayseri 1987, s.363-366.
YÖRÜK, Doğan, "1642 Tarihli Avarız Defterine Göre Larende Kazası", Karaman Ulusal Kültür ve İnanç Turizmi Sempozyumu Bildirisi, Karaman 2012, s.21-34.
-----------, "XVI. Yüzyılın ?kinci Yarısında Osmanlı ?mparatorluğunda Ya?ayan Gayrimüslimlerin Nüfusu", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 17, (2007), s. 625-652.
YÜCEL, Ya?ar, Kadı Burhaneddin Ahmed ve Devleti, Ankara 1970.
YÜKSEL, Hasan, "Osmanlı"da Modern anlamda yapılan ilk Nüfus Sayımına göre Divriği"nin Demografik yapısı"", Nüfus Bilimi Dergisi/Turkish Journal of Population Studies, 2006-07, 28-29, s.73-89.