XVII. Yüzyıl Avrasya Ticaretinde İran İpeği

Bu çalışmada İran ipeğinin XVII. yüzyılda dünya piyasasına girişi incelenerek, ham İran ipeğinin dünya piyasasında lüks bir tüketim maddesi olarak baharata alternatif bir şekilde değer kazandığı tespit edilmektedir. Ayrıca, ipek ticareti Safevi Devleti'ne Avrupa gümüşü girişi sağlarken Osmanlı Devleti bu ipeğin geçtiği topraklar üzerinde olması nedeniyle gümrük gelirlerini arttırmıştır.

Iranian Silk in the Seventeenth Century Eurasian Trade

This article examines the entrance of Iranian silk to the world market in the seventeenth century and presents that as Iranian silk became almost as significant as spice in the world market. Furthermore, while the silk trade provided the Safevid Empire the silver it needed, the Ottoman Empire gained much from the custom revenues.

___

  • ADAM OLERIUS, Sefername-i Adam Olerius, tercüme: Ahmed Behpur, Sazman-ı İntişarat-ı ve Ferhangi Ebtikar, Tahran, tz.
  • ASLANYAN, Sebouh, From The Indian Ocean To The Mediterannean: Circulation and Global Trade Networks of Armenian Merchants From New Julfa, Isfahan, 1605- 1747, Columbia University Ph.D. Dissertation, 2007.
  • AYDOĞMUŞOĞLU, Cihat, "Şah Abbas Devrinde İran'da Ticari Hayat", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, sayı: 48, Erzurum 2012, ss.365-386.
  • BALADOUNI-MAKEPEACE, Vahe-Margaret, "Armenian Merchants of the Seventeenth and Early Eighteenth Centuries": English East India Company Sources, Transactions of The Armenian Philosophical Society, New Series, vol. 88, no. 5(1998), pp.i-294.
  • Edmund Herzig, a.g.m, s., s.80.
  • BOURNATIAN, George A., A Concise History of the Armenian People, (From The Ancient Times to the Present), Mazda Publishers, California 2006.
  • DALE, Stephen Frederick, The Muslim Empires of The Ottomans, Safavids and Mughals, Cambridge University Press, 2010.
  • ELDEM-GOFFMAN, Ethem Daniel, Bruce Masters, Doğu ile Batı Arasında Osmanlı Kenti: Halep, İzmir ve İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
  • FAROQHI, Suraiya, "Ticaret: Bölgesel, Bölgelerarası ve Uluslar arası", Osmanlı İmparatorluğu'nun Sosyal ve Ekonomik Tarihi, 1600-1914, ed. Halil İnalcık, c. 2, Eren Yayınları, İstanbul 2004, ss.601-654.
  • _____________, Osmanlı'da Kentler ve Kentliler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1993,
  • FELSEFÎ, Nasrullah, "Ticaret-i Ebrişem-i İran dar Zaman-ı Şah Abbas Evvel", Mecelle-i Vahid, sayı: 12, no. 1, Tahran 1343, ss.11-16.
  • ___________, Zendegâni-i Shah Abbas Avval, Entesharat-ı İlmi, Tahran 1369.
  • FERRIER, R.W., "The Armenians and The East Indian Company in Persia in the Seventeenth and Early Eighteenth Centuries", The Economic History Review, New Series, vol:26, no 1 (1973), pp.38-62.
  • FLOOR-CLAWSON, Willem-Patrick, "Safavid Irans Search for Silver and Gold", International Journal of Middle East Studies, vol 32.no.3 August 2000, pp. 345- 368.
  • FLOOR, Willem, "The Dutch and the Persian Silk Trade", Safavid Persia, ed: Charles Melville, Cambridge University, 1996, Pembroke Papers IV, pp. 323-368.
  • FORAN, John, Fragile Resistance: Moghavemet Shakananda:Social Transformation in Iran From 1500 to the Revolution, Translated Into Farsi: Ahmad Tadayyon, Muessese-i hademat e farhangi e resa, 11th edition, Tahran 1390.
  • HANNA, Nelly, Osmanlı Kahiresinde Tüccar Olmak, terc: Deniz Öktem, Küre Yayınları, İstanbul 2006.
  • HARRIS, P.R., "An Aleppo Merchant's Letter-Book", The British Museum Quarterly, vol 22, no. 3/4 (1960) pp. 64-69.
  • HERZIG, Edmund, "The Volume of Iranian Raw Silk Exports in The Safavid Period", Iranian Studies, vol: 25, no1/2, pp.61-69.
  • __________, "The Iranian Raw Silk Trade And European Manufacture In The XVIIth and XVIIIth Century", Journal of European Economic History, Volume 19, 1990, pp.73-89.
  • INDIA OFFICE RECORDS, IOR/E/3/7, Dosya No: 46-48.
  • İNALCIK, Halil, "Bursa ve İpek Ticareti", Kaşgar'dan Endülüs'e Türk-İslam Şehirleri Sempozyumu Bildirileri, 28-30 Nisan 2011, Ankara 2011 ss. 19-46.
  • _________, Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, c. I. 1300-1600, Eren Yayınları, İstanbul 2004.
  • _________, Devlet-i Aliyye, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2009.
  • KEMPFER, Engelbert, Sefername-i Kempfer, Enteşarat-ı Harezmi, Tahran 1360.
  • MATTHEE, Rudolph, The Politics of Trade in Safavid Iran Silk for Silver 1600-1730, Cambridge University Press, Cambridge 1999.
  • MAHDAVÎ, Abdul Rıza Huşang, Tarihk-e Revabet-e Khareci-ye İran, Muessese-i İntişarat-ı Amir Kabir, Tahran 1390.
  • MCCABE, Ina Baghdianz, "Global Trading Ambitions in Diaspora: The Armenians and Silk Their http://www.lib.mindiaspora.am/en/1113.html. (ET:07/15/2014). Trade (1530-1750)",
  • NAVİDÎ, Dariush Tağyirat-ı Echtemai-e Iran dar Asr e Safevi: socio-economic and political changes in Safavid Iran 16th and 17th centuries, Farsçaya tercume eden: Haşim Agaçeri, Nashreney Yayınevi, Tahran 1386.
  • STEINMANN, Linda K., "Şah Abbas and Royal Silk Trade", British Society for Middle Eastern Studies, Vol. 14, No. 1 (1987), pp. 68-74.
  • ÜLKER, Necmi, İzmir Şehri Tarihi, Akademi Kitabevi, İzmir 1994.
  • WOOD, A.C., A History Of The Levant Company, Frank Cass & c. Ltd, London 1964.