ÇERKEŞÎZÂDE MEHMED TEVFÎK EFENDİ’NİN MİRACİYE’Sİ

Türkler, İslâm dinini kabul ettikten sonra siyasi, sosyal ve kültürel alanda birçok değişim yaşamışlardır. İslamî inançlar, ilimler ve hayat tarzları edebiyata yansımıştır. Bu değişim ve akis özellikle klasik Türk edebiyatında yoğun bir şekilde görülür. İslam peygamberi Hz. Muhammed’in hayatı ve mucizeleri manzum ve mensur olarak yazılmıştır. Bu arada Miraç hadisesini anlatan eserler de meydana getirilmiştir. Çalışmamıza konu olan eser, Çerkeşîzâde Mehmed Tevfîk Efendi’nin kaside nazım biçimi ile yazılan miraciyedir. Miraciye, 47 beyitten oluşmakta ve şairin 1304/1887 tarihinde İstanbul’da basılan Kasâ’id-i Tevfîk isimli eserinin içinde bulunmaktadır. Bu makalede miraç mucizesi, miraciye türü ve Çerkeşîzâde Mehmed Tevfîk Efendi’nin üzerinde durulmuş, söz konusu Miraciye’nin transkribi ve günümüz Türkçesiyle ifadesi verilmiş; eser biçim, muhteva, dil ve üslup açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Miraç, Miraciye, Çerkeşîzâde Mehmed Tevfîk Efendi

PDF

___

Kaynakça
Akar, Metin. (1987), “Türk Edebiyatında Manzum Mirâc-nâmeler”, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara.
Ayan, Hüseyin. (1986), “Abdülbâkî Ârif Efendi‟nin Mi‟râciyyesi”, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, S. 2, s. 1-11, Konya.
Azamat, Nihat. (1993), “Çerkeşî Mustafa Efendi”, DİA, C.8, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.
Bilgin, Orhan. (1999), “Aşkî Mustafa Efendi ve Mi‟râc-nâmesi”, Prof. Dr. Nihad M. Çetin‟e Armağan, s. 97-116.
Bilkan, Ali Fuat. (2008), “Nâbî‟nin “Mi‟râc-nâme”si”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, S. 1, s. 1-8, İstanbul.
Çerkeşîzâde Mehmet Tevfîk. (1304), “Kasâid-i Tevfîk”, İstanbul.
Demirkazık, H. İbrahim. (2014), “Mecîdî‟nin Miraciye‟si”, Turkish Studies, C. 10/8, 2015, s. 849-886, Ankara.
Eliaçık, Muhittin. (2011), “Çerkeşîzâde Mehmet Tevfîk Efendi‟nin Vatan Kasîdesi” Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), s. 57, Çankırı.
Gülüm, Emrah. (2014), “Türk Edebiyatı‟nda Mirâcnâmeler Üzerine Hazırlanmış Çalışmalar Hakkında Bibliyografya Denemesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 7, S. 35, s. 105-111.
Kaya, Hasan. (2014), “Ömer Hâfız-ı Yenişehr-i Fenârî‟nin Mi‟râciyesi”, Turkish Studies, C. 9/6, s. 677-718, Ankara.
Kurnaz, Cemal. (2001), “Kastamonulu Muslihüddin Vahyî ve Mi‘râcü’l-Beyân’ı”, Birinci Kastamonu Kültür Sempozyumu Bildirileri, 21-23 Mayıs 2000, Kastamonu: Kastamonu Valiliği Yayınları.
Özdemir, Sema. (1996), “Aksaraylı İsa‟nın Miraciyesi”, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Pala, İskender. (1986), “Mirac”, “Miraciye (Miraçnâme)”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (Devirler / İsimler / Eserler / Terimler), C: VI, Dergâh Yayınları, s. 372-374, İstanbul
Şemseddin Sâmi. (1317), “Kâmûs-ı Türkî”, Dersaâdet.
Tanyıldız, Ahmet. (2013), “Süleymaniye Kütüphanesi‟ndeki 1211 Numaralı Na‟t ve Mi‟râciyye Mecmûası”, Turkish Studies, C. 8/1, s. 525-547, Ankara.
Türkoğlu, Serkan. (2013), “Mehmed Fevzî Efendi ve Kudisyyü’s-Sirâc Fî Nazmi’l-Mi’râc Adlı Eseri”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S. 8/13, s. 1617-1644.
Uzun, Mustafa. (1995), “Edebiyatımızda ve Musikimizde Miraciyeler”, Mi‘rac Sempozyumu 17 Aralık 1995 Eskişehir, Seha Neşriyat, s. 97-111, İstanbul.
Yekbaş, Hakan. (2011), “Sarıhatipzâdelerden Numan Sâbit Efendi ve Bilinmeyen Miraciyesi”, Kültür Tarihimizde Sivaslı Bir Aile Sarıhatipzadeler, Ed. Alim Yıldız, Buruciye Yay., s. 233-271, Sivas.
Yeşil, Şeyma. (2013), “Çerkeşîzâde Mehmet Tevfîk Efendi ve Kasâid-i Tevfîk’i”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Ankara.
Yıldırım, İsmail. (2014), “Kerkükî Abdüssettâr Efendi ve Mi‟râciyye‟si”, Turkish Studies, C. 9/6, s. 1163-1180, Ankara.