ATFÎ AHMED EFENDİNİN BİR MECMÛADA YER ALAN ŞİİRLERİ

Atfî Ahmed Efendi, 18. yüzyıl klasik Türk edebiyatı şair ve şârihlerinden biridir. Tezkirelerde ve biyografik kaynaklarda Atfî’nin hayatı hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Atfî’nin kaleme aldığı manzum sözlük şerhi olan Şerh-i Tuhfe adlı eserden hareketle, 17. yüzyılın ikinci yarısı ile 18. yüzyılın ilk yarısında yaşadığı tahmin edilmektedir. Bazı biyografik kaynaklarda Atfî’nin şiirlerinden bahsedilse de divan sahibi olduğuna dair herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Atfî’nin Millet Kütüphanesi 663 numaralı mecmûada yer alan şiirlerine bakıldığında, âşıkane şiir tarzında yazdığı görülmektedir. Edebiyat tarihlerinin yazılmasında mecmûalardaki şiir ve şairlerin dikkatle gözden geçirilmesi oldukça önemlidir. Birer antoloji niteliği taşıyan mecmûalarda bilinen şairlerin yeni şiirlerine rastlanıldığı gibi bazı şiirlerine sadece şiir mecmûalarında rastladığımız adı bilinmeyen şairlerle de karşılaşmak mümkündür. Bu bağlamda mecmûalar, klasik Türk edebiyatının kırk ambarlarıdır. Söz konusu mecmûalardan biri de Millet Kütüphanesi Ali Emîrî Manzum Eserler 663 arşiv numaralı mecmûadır. Bu mecmûada Atfî’ye ait 21 matla/müfred ve 1 mısra ile 11 gazel bulunmaktadır. Çalışmamızda Atfî’nin bahsedilen mecmûada yer alan şiirlerinin kısa bir değerlendirilmesi yapılacak, bu şiirlerin çeviri yazılı metni verilecektir. Bu çalışmayla edebiyat tarihi ve Atfî ile ilgili çalışmalara bir nebze de olsa katkıda bulunmak amaçlanmaktadır.

___

  • Atfî Ahmed Efendi, İstanbul Millet Ktp. Alî Emirî Lgt. No: 258.
  • Atfî Ahmed Efendi, Konya İl Halk Ktp., F.N. Uzluk, No: 6886.
  • Millet Kütüphanesi AEME 663 Numaralı Mecmûa.
  • Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl). (1985), İsmail, Beliğ, Nuhbetü'l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü'l-Eş'âr. Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara.
  • Aynur Hatice, Çakır Müjgan, Koncu Hanife, Kuru Selim S, Özyıldırım Ali Emre. (2014), Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı, Turkuaz Yayınları, İstanbul.
  • Devellioğlu, Ferit. (1997), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Ekici, Hasan. (2017), Bosnalı Atfî Ahmed Efendi’nin Şerh-i Tuhfe-i Şâhidî’si, (İnceleme-Tenkitli Metin-Sözlük-Dizin). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Adıyaman.
  • Ergun, Sadeddin Nüzhet. (1936), Türk Şairleri. C.2. Suhulet Kütüphanesi Yayınları, İstanbul.
  • Gıynaş, Kamil Ali. (2011), “Şiir Mecmûaları Hakkında Yapılan Çalışmalar Bibliyografyası”. Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi. S. 25, 245-260.
  • İçli, Ahmet (2016). “Fâsih’in Yeni Türkçe Şiirleri”. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature 2(1), 189-204.
  • İpekten, Haluk. (1999), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • Kesik Beyhan, Pehlivan Zehra, Şengül Emre. (2015), “Bir Şiir Mecmûasından Hareketle Muhibbî’nin Yayımlanmamış Şiirleri”, International Journal of Language Academy, Sayı: 3/1, s. 361-373.
  • Köksal, M.Fatih. (2016), Yâ Kebîkeç Mecmûalar Arasında, Kesit Yayınları, İstanbul.
  • Ünver, İsmail. (1993), "Çeviri Yazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler". Türkoloji Dergisi XI (1), 51-89.
  • http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com, (30.12.2017).