Nuray EGELİOĞLU CETİŞLİ, Dila Ekin TOP, Ferda KABA, Feyza ERTOP, Gülden ARKAN

Evli Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yönteminin Cinsel Yaşam ve Benlik Saygısına Etkisi

Giriş ve Amaç: Bu araştırma, evli kadınların kullandıkları aile planla-ması yönteminin cinsel sağlık ve benlik saygısı üzerine etkisini belirle-mek amacıyla planlanmıştır. Yöntem ve Gereçler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, Temmuz 2014-Nisan 2015 tarihleri arasında İzmir ilinde bulunan bir üniversite hastanesinin kadın doğum polikliniklerine başvuran her-hangi bir aile planlaması yöntemi kullanan ve araştırmaya katılmayı kabul eden evli 269 kadın ile yürütülmüştür. Veriler Birey Tanıtım For-mu, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Alt Ölçeği ile kadınların mahremiyetini korumak için kapalı zarf tekniği ile toplanmıştır. Değerlendirmede tanımlayıcı istatistikler, t testi, Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testi kullanılmıştır.Bulgular: Modern AP yöntemi kullanan kadınların Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği puan ortalaması 13.28±5.22, geleneksel AP yöntemi kullananların 19.97±7.48' dir ve aradaki fark istatistiksel olarak an-lamlıdır (t=-7.134, p=0.000). Kadınların Rosenberg Benlik Saygısı Alt Ölçeği Puan Ortalamaları incelendiğinde modern yöntem kullananla-rın (1.23±0.55) geleneksel yöntem kullananlara (2.35±1.36) göre pu-anlarının daha düşük olduğu, bu farkın da istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Tartışma ve Sonuç: Çalışmada, modern aile planlaması yöntemleri-ni kullanan kadınların, geleneksel aile planlaması yöntemlerini tercih edenlere göre cinsel sağlıklarının daha iyi ve benlik saygılarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin aile planlaması hizmetlerini yürütürken, başvuranların kendileri için en uygun ve etkili yöntemi tercih etmeleri için cinsel sağlık ve benlik saygılarını değerlendirmeleri yararlı olabilir.

The Effects That Family Planning Methods Have on Married Women's Sexual Health and Self- Esteem

Introduction: To determine the effects that family planning methods have on married women's sexual health and self-esteem.Methods: This descriptive and cross-sectional research study was conducted between July 2014 and April 2015 in a university hospital in Izmir and 269 women admitted to the gynaecology clinic agreed to participate in the study. Data were collected by Personal Information Form, Arizona Sexual Experience Scale, and Rosenberg Self-Esteem Scale. To protect the participants' conŞ dentiality, all forms were collected by sealed envelope. Descriptive statistics, t-test, MannWhitney U, and Kruskall Wallis test were used in the evaluation. Results: The Arizona Sexual Experience Scale score average of women that chose modern family planning methods was 13.28±5.22 and 19.97±7.48 for women that chose classic methods. The difference between them was statistically meaningful (t=-7.134, p=0.000). The Rosenberg Self-Esteem subscale score average of women that prefered modern family planning method (1.23±0.55) was less than those who prefered classic methods (2.35±1.36) and this difference was also found to be statistically meaningful. Conclusion: It was found that women who chose modern family planning methods had better sexual health and higher self-esteem compared to women who chose classic methods. It might be helpful for applicants to evaluate their sexual health and self-esteem while selecting the most appropriate and effective method for them

PDF

___

Üreme Sağlığına Giriş. Cinsel Sağlık/ Üreme Sağlığı Katılımcı Rehberi. No 1/B, T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Ankara: 2006. http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/ kitaplar/a%C3%A7sap40.pdf (Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2015).
Kocaöz S, Peksoy S, Atabekoğlu CS. Kadınların gebelikten önce kullandığı ve doğum sonrası dönemde kullanmayı tercih ettiği kontraseptif yöntemler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(1):1-8.
Ejder Apay S, Pasinlioğlu T. Nişanlı çiftlerin evlendikten sonra kullanmayı düşündükleri aile planlaması yöntemleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(4):30-7.
Guida M, Sardo ADS, Bramante S, Sparice S, Acunzo G, Tommaselli GA, et al. Effects of two types of hormonal contraception- oral versus intavaginal- on the sexual life of women and their partners. Human Reproduction. 2005;20(4):1100-1106. http://dx.doi.org/10.1093/ humrep/deh686.
Gabalci E, Terzioglu F. The effect of family planning methods used by women of reproductive age on their sexual life. Sexuality and Disability. 2010;28(4):275-285. http://dx.doi.org/10.1007/s11195-010-9161-9.
Li RHW, Lo SST, Teh DKG, Tong NC, Tsui MHY, Cheung KB, et al. Impact of common contraceptive methods on quality of life and sexual function in Hong Kong Chinese women. Contraception. 2004;70(6):474- 482. http://dx.doi.org/10.1016/j.contraception.2004.06.010.
Sanders SA, Graham CA, Bass JL, Bancroft J. A prospective study of the effects of oral contraceptives on sexuality and well-being and their relationship and discontinuation. Contraception. 2001;64(1):51-8.
Yanıkkerem E, Acar H, Elem E. Withdrawal users' perceptions of and experiences with conraceptive methods in Manisa, Turkey. Midwifery. 2006;22(3):274-284. http://dx.doi.org/10.1016/j.midw.2005.04.001
Ayaz S, Efe ŞY. Family planning attitudes of women and affecting factors. J Turkish-German Gynecol Assoc. 2009;10 (3):137-41.
Tanrıverdi G, Özkan A, Şenveli Ş. Çanakkale'deki kadınların aile planlaması yöntemlerini tercih nedenleri. Fırat Tıp Dergisi. 2008;13(4):251-4.
Karadağ G, Koçak HS, Yılmaz M. Kadınların gebeliği önleyici yöntemleri kullanma ve tercih etme nedenleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2(1):13-25.
Cayan A, Karaçam Z. Factors concerning the attitudes of married women toward family planning in Aydın, Turkey: A cross-sectional study. Iran J Nurs Midwifery Res. 2013;18(4):323-8.
Temel S. Geri çekme yöntemi ile korunan çiftlerin cinsel fonksiyonlarının değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. İstanbul: 2012.
Babacan Gümüş A, Çevik N, Hataf Hyusni S, Biçen Ş, Keskin G, Tuna Malak A. Gebelikte benlik saygısı ve beden imajı ile ilişkili özellikler. Anatol J Clin Investig. 2011;5(1):7-14.
Özcan H, Subaşı B, Budak B, Çelik M, Gürel ŞC, Yıldız M. Ergenlik ve genç yetişkinlik dönemindeki kadınlarda benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı, depresyon ve anksiyete ilişkisi. Journal of Mood Disorders. 2013;3(3):107-113. http://dx.doi.org/10.5455/jmood.20130507015148
Shrier LA, Harris SK, Sternberg M, Beardslee WR. Association of depression, self esteem, and substance use with sexual risk among adolescents. Preventive Medicine. 2001; 33(3): 179-189. http://dx.doi. org/10.1006/pmed.2001.0869.
Commendador K. The relationship between female adolescent self- esteem, decision making, and contraceptive behaviour. Journal of American Academy Nurse Practitioners. 2007;19(11):614-623. http:// dx.doi.org/10.1111/j.1745-7599.2007.00267.x
McGahuey CA, Gelenberg AJ, Laukes CA, Moreno FA, Delgado PL, McKnight KM, et al. The Arizona Sexual Experience Scale (ASEX): reliability and validity. Journal of Sex Marital Therapy. 2000;26(1):25- 40.
Soykan A. The reliability and validity of Arizona Sexual Experiences Scale in Turkish ESRD patients undergoing hemodialysis. Int J Impot Res. 2004;16(6):531-534. http://dx.doi.org/10.1038/sj.ijir.3901249
Çuhadaroğlu F. Adölesanlarda Benlik Saygısı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi: Psikiyatri Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. Ankara:1986.
Kılıç A, Akyüz A, Yavan T, Güvenç G. Kontrafestifl erin Cinsel Yaşantıya Etkileri Üzerine Niteliksel Bir Çalışma. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obs. 2009;19(3):131-41.
Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/ TNSA_2013_ana_rapor.pdf (Erişim Tarihi:15 Ağustos 2015).