Aslı ÇELİK SİS, Nihan TÜRKOĞLU, Türkan PASİNLİOĞLU

Annelerin Doğum Sonrası Sosyal Destek İhtiyaçlarının ve Alınan Desteğin Belirlenmesi

Amaç: Bu çalışmada amaç annelerin doğum sonrası sosyal destek ihtiyaçlarını ve aldıkları destek düzeylerini belirlemek ve etkileyen bazı faktörleri incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel nitelikte yapılan araştırmanın evrenini, 1 Ocak 2013-30 Nisan 2013 tarihleri arasında çalışmanın yapıldığı ilde bulunan üç farklı Aile Sağlığı Merkezine başvuran ve doğum sonu en erken 4., en geç 8. haftada olan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 254 lohusa oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından oluşturulan 24 soruluk Anket Formu ve Doğum Sonrası Destek Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin yaş ortalaması 28.80±5.4dür. Annelerin %50.4ü ilkokul mezunu, %68.5i çekirdek tip ailede yaşamakta ve %86.6sı herhangi bir işte çalışmamaktadır. Annelerin %74ü multipar, %24ü dördüncü lohusalık haftasında, %84.3ü isteyerek gebe kalmış, %75.6sı normal doğum yapmış ve %58.3ü doğum sonu döneme yönelik bilgi almamıştır. Annelerin eşlerinin %37.4ü ilkokul mezunu, %55.1i serbest meslek sahibidir. Annelerin Doğum Sonrası Destek Ölçeği, İhtiyacın Önemi alt boyutu toplam puan ortalaması 138.20±47.7 ve Alınan Destek alt boyutu toplam puan ortalaması 111.96±45.4dür. Çalışmada üniversite mezunu olan, çalışan, üst orta gelir düzeyine sahip, çekirdek aile tipinde yaşayan ve primipar annelerin İhtiyacın Önemi ve Alınan Destek alt boyutları toplam puan ortalamaları daha yüksek bulunmuş ve aralarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p

Determining Postpartum Social Support Needs of Mothers and the Support They Received

Objective: The purpose of this study is to determine the postpartum social support needs of mothers, the levels of support they received and to analyze some effective factors. Methods: This descriptive study was conducted on mothers who resided in the city centre between January 1 and April 30, 2013, who applied to three different Family Health Centers and who were in the 4th to 8th weeks of the postpartum period. The sample group consisted of 254 mothers who gave permission to participate in the study. A general questionnaire and Postpartum Support Questionnaireconsisting of 24 questions were designed by the researchers and were used for data collection. Results: The average age of mothers participating in the study was 28.80±5.4. 50.4% of the mothers were primary school graduates, 68.5% lived in a nuclear family and 86.6% were unemployed. 74% were multiparous mothers and 24% were in the fourth week of the postpartum period. 84.3% of mothers became pregnant intentionally and 75.6% had a vaginal birth. 58.3% received information about the postpartum period. 37.4% of fathers were primary school graduates and 55.1% were self-employed. The total mean score for the question regarding Importance of Need on the Postpartum Support Questionnaire was 138.20±47.7 and the total mean score for the question regarding Support Received was 111.96±45.4. In this study, those who were pregnant for the first time, worked, had university degrees, received a middle to upper-class income and lived in nucleartype families gave higher total scores to the questions regardingImportance of Need and Support Received and the difference between them were found to be statistically significant (p

PDF

___

1. Karamustafaoğlu N,Tomruk N. Postpartum hüzün ve depresyonlar. Duygudurum Dizisi 2000; 2:64-71.
2. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12:17-25.
3. Taşkın L. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. IV. baskı. Ankara: Sistem Ofset; 2000.
4. Yıldırım İ. Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin geliştirilmesi güvenirliği ve geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1997; 13:81-87.
5. Meyer BA, Arnold JA, Pascali BD. Social support by Doulas during labor and the early postpartum period. Hospital Physician 2001; 57-65.
6. Ardahan M. Sosyal destek ve hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006: 9:68-75.
7. Mermer G, Bilge A, Yücel U, Çeber E. Gebelik ve doğum sonrası dönemde sosyal destek algısı düzeylerinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2010; 1:71-76.
8. Logsdon MC, Mcbride AB, Birkimer JC. Social support and postpartum depression. Res Nurs Health 1994; 17:449-457.
9. Balkaya NA. Postpartum dönemde annenin bakım gereksinimleri ve ebe-hemşirenin rolü. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2002; 6(2):42-49.
10. Efe ŞY, Taşkın L, Eroğlu K. Türkiyede postnatal depresyon ve etkileyen faktörler. J Turkish German Gynecol Assoc 2009; 10:14-20.
11. Arslantaş H, Ergin F, Balkaya NA, Aydın il merkezinde doğum sonrası depresyon sıklığı ve ilişkili risk etmenleri ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 10(3):13-22.
12. Ayvaz S, Hocaoğlu Ç, Tiryaki A, Ak Ş. Trabzon il merkezinde doğum sonrası depresyon sıklığı ve gebelikteki ilişkili demografik risk etmenleri. Türk Psikiyatri Dergisi 2006; 17(4):243-251.
13. Longsdon MC. The Postpartum Support Questionnaire. Social Support and Quality of Life 2004; 16:199-212.
14. Ertürk N. Doğum sonrası destek ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması. İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi; 2007.
15. Keeling DI, Price PE,Jones E, Harding KG. Social support:Some pragmatic implications for health care professionals. Journal of Advanced Nursing 1996; 23:76-81.
16. Cronenwett LR. Network Structure, social support and psychological outcomes of pregnancy. Nursing Research 1985; 34:93-99.
17. Longsdon MC, McBride AB. Help after childbirth: Do women get what they expect and need? Kentucky Nurse 1989; 37:14-15.
18. Aksakallı M, Çapık A, Apay SE, Pasinlioğlu T, Bayram S. Loğusaların destek ihtiyaçlarının ve doğum sonu dönemde alınan destek düzeylerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012; 3(3):129- 135.
19. İnandi T, Buğdaycı R, Dündar P, Sümer H, Şaşmaz T. Risk factors for depression in the first postnatal year: a Turkish study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005; 40:725-30.
20. Okanlı A, Tortumluoğlu G, Kırpınar İ. Gebe kadınların ailelerinden algıladıkları sosyal destek ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2003; 4:98-105.
21. Hung CH, Womens postpartum stress, social support, and health status. Western Journal of Nursing Research 2005; 27(2):148-159.
22. Elsenbruch S, Benson S, Rücke M, Rose M, Dudenhausen J, PincusKnackstedt MK, et al. Social support during pregnancy: effects on maternal depressive symptoms, smoking and pregnancy outcome. Hum. Reprod 2007; 22(3):869-877.
23. Arıkan D, Kahriman İ. Yenidoğan bebeği olan primipar annelerin ailelerinden algıladıkları sosyal desteğin sorun çözme becerilerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 5:60-67.
24. Özdemir F, Bodur S, Nazik E, Nazik H, Kanbur A, Hiperemezis Gravidarum tanısı alan gebelerin sosyal destek düzeyinin belirlenmesi. TAF Prev Med Bull 2010; 9(5):463-470.
25. Yılmaz Bingöl T, Tel H. Postpartum dönemdeki kadınlarda algılanan sosyal destek ve depresyon düzeyleri ile etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 10:3.
26. Chou FH, Kuo SH, Wang RH. A longitudinal study of nausea and vomiting, fatigue and perceived stress in, and social support for pregnant women through the three trimesters. Kaohsiung J Med Sci 2008; 24(6):306-314.
27. Kroelinger CD, Oths KS. Partner support and pregnancy wantedness. Birth 2000; 27:112-119.