Malatya yöresindeki barajların iklim ve tarım üzerindeki etkilerinin araştırılması

Karasal iklimin hakim olduğu, kurak ve yarı kurak bölgelerde yapılan büyük su depolama yapıları (özellikle barajlar), yapıldıkları yörenin ikliminde değişmelere neden olmaktadır. Bu çalışmada, 1929-2000 yılları arasındaki meteorolojik veriler analiz edilerek bölgede baraj öncesi ve sonrası iklim verileri karşılaştırılmıştır. Aylık bazda alınan iklim değerleri incelenmiş, barajlar öncesi ve sonrasında Malatya ikliminde önemli değişiklikler olduğu tespit edilmiştir. Yapılan değerlendirmelerde barajlardan sonra maksimum sıcaklık, nispi nem, buhar basıncı ve rüzgar hızında önemli artışlar olurken, minimum sıcaklık, karla örtülü günler, don'lu ve sis'Ii günlerde ise önemli düşüşler görülmüştür. Ortalama sıcaklık ocak, şubat ve aralık gibi yılın soğuk aylarında artmış, sıcak yaz aylarında ise düşüş göstermiştir. Bu, kışların ılık, yazların ise daha serin geçtiğini ortaya koymaktadır. Yıllık ortalama toplam yağış miktarında önemli bir değişim olmamasına karşın, yağışlar barajlardan sonra kış aylarında azalmış, yaz ve sonbaharda artış göstermiştir. Ayrıca barajlardan önce kar şeklinde düşen yağışın, barajlardan sonra yağmur şeklindeki yağışa dönüştüğü tespit edilmiştir. Bu iklim değişiklerinin yöredeki tarımsal faaliyetler üzerine de etkisi olmuştur. Barajlardan sonra nem miktarındaki artış Malatya'da ana ürün olan kayısıda monilya (Sclerotinia laxa) ve çil (Coryneum beijerinckii) gibi fungal hastalıkların artışına neden olmaktadır. Bu da ürün maliyetinin artmasına ve kalitenin azalmasına neden olmaktadır.

Investigation of the effects of dams in Malatya Region on climate and agriculture

In arid and semi-arid regions dominated by terrestrial climate, dam reservoirs and huge water structures affect and change the climates. In order to study the effect of dams built up in the Malatya region, climate data including years of 1929-2000 were analyzed to compare the climate before and after the dams. Significant climate changes in the region were determined at the analysis result of monthly climate data. According to climate data analysis, after the dams, max. temperature, relative humidity, vapor pressure, and wind speed increased whereas min. temperature, snowy, frosty, and foggy days decreased. Average temperature in cold months such as January, February and December increased while average temperature in hot months decreased. This shows that winter months get warmer but summer months get cooler. While there was no so much differences in total annual average precipitation, precipitation decreased in winter and increased in fall after dams. Besides, it was observed that while precipitation mostly fell as a snow before dams, it fell as a rain after dams. These climate changes certainly affected agricultural activities in the region. Increases in the relative humidity after dams intensified effects of fungal diseases on the apricot (such as Sclerotinia laxa and Coryneum beijerinckii) which is the main crop in Malatya. Hence, cost of the crops was increased but quality was reduced.

___