Aksu Çayı günlük ekstrem akışlarının dağılımı

Bu araştırmada, Giresun'da bulunan Aksu Çayı günlük ekstrem akışlarının değişimini saptamak için bazı olasılık dağılım biçimleri uygulanmıştır. Bu amaçla, Aksu Çayı üzerinde bulunan 2213, 2236, 2271 ve 2290 numaralı akış gözlem istasyonlarında ölçülen aylık süreli günlük en büyük ve günlük en küçük akış debileri kullanılmıştır. Uygun bir olasılık dağılımını seçmek için; normal (N), logaritmik normal (LN), logaritmik Pearson tip 3 (LP3) ve ekstrem değer tip 1 (EVİ) dağılımları kullanılmış ve bu dağılımların uygunluğu da Kolmogorov-Smirnov (K-S) testi ile sınanmiştır. Sonuçta logaritmik Pearson tip 3 dağılımının Aksu Çayı günlük ekstrem akışlarını belirlemede genel olarak uygun bir dağılım olduğu görülmüştür. Ayrıca, uygun olan dağılımlara göre aylık süreli günlük ekstrem akışların %50, %80, %90, %95, %98 ve %99 olasılık seviyelerinde debileri elde edilmiştir. %50 olasılık seviyesine göre elde edilen ekstrem akış debilerinin, bunların ortalamalarından genellikle daha küçük veya eşit miktarda olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, günlük ekstrem akış debilerinin çarpık bir dağılıma sahip olduğu ve standart sapmalarının yüksek olduğu görüşüne varılmıştır.

Distribution of the daily extreme flows for Aksu Creek

In this study, some probability distributions have been applied to determine the variation of the daily extreme flows for Aksu Creek in Giresun Province. For this purpose, the daily maximum and daily minimum flow discharges selected for each month measured in flow gauging stations numbered 2213, 2236, 2271 and 2290 on Aksu Creek have been used. To select the appropriate probability distribution; normal (N), logarithmic normal (LN), logarithmic Pearson type 3, (LP3) and extreme value type 1 (EVİ) distributions have been used and their aptness has been judged by Kolmogorov-Smirnov (K-S) test. Hence, the logarithmic Pearson tip 3 distribution has generally been selected as the appropriate distribution. Also for appropriate distributions, the quantile discharges of the daily extreme flows selected for each month have been obtained for the probability levels of 50%, 80%, 90%, 95%, 98% and 99%. It was seen that the daily extreme flows obtained for 50% probability level were generally smaller than or equal to their averages. As a result, it is thought that the daily extreme flow discharges have a skewed distribution and the high standard deviations.

PDF

___

Anonim,2000.http://www.dsi.gov.tr/bolge/dsi2 2/enerjiprojeleri.htm.
Aşık, Ş. ve Baş, S. 1992. Hidrolojik verilerin değerlendirilmesinde istatistik ve olasılık yöntemlerinin önemi. Topraksu Dergisi, (3), 9-10.
Benson, M. A. 1968. Uniform flood-frequency estimating methods for federal agencies. Water Resources Research, 4(5), 891-908.
Bobee, B. 1975. Logarithmic Pearson type III distribution and its application in hydrology. Water Resources Research, 11(5), 681-689.
Chow, V. T., Maidment, D. R. ve Mays, L. W. 1988. Applied hydrology. McGraw-Hill Book Company: New York 572 sayfa.
Linsley, R. K. ve Franzini, J. B. 1964. Water resources engineering. McGraw-Hill Book Company, Inc.: New York, 654 sayfa.
Okman, C. 1994. Hidroloji. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1388, Ankara, 359 sayfa.
Özgümüş, S. 1994. Kabisre ve Hopa Dereleri su toplama havzalarının hidrolojik yapıları. Yüksek Lisans Tezi (basılmamış). Ankara Üniversitesi, 108 sayfa, Ankara.
McMahon, T. A. ve Srikanthan, R. 1981. Logarithmic Pearson III distribution-Is it applicable to flood frequency analysis of Australian streams? Journal of Hydrology, 52, 139- 147.
Moughamian, M. S., Mc Laughlin, D. B. ve Bras, R. L. 1987. Estimation of flood frequency: An evaluation of two derived distribution procedures. Water Resources Research, 23(7), 1309-1319.
Schulz, E. F. 1973. Problems in applied hydrology. Water Resources Publication Fort Collins, Collins Colorado, USA.
Tülücü, K.1988. Uygulamalı Hidroloji. Çukurova Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 76,196 sayfa, Adana.
Tülücü, K. 1990. Hidroloji. Çukurova Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 50, 327 sayfa, Adana.
Yürekli, K. ve Şimşek, H. 2002. Kelkit Çayı Günlük Ekstrem Akımlarının Frekans Analizi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 8(3), 256- 260.