Şanlıurfa ilinde besiye alınmış farklı sığır ırklarının besi performanslarının ve karkas özelliklerinin karşılaştırılması

Bu çalışmada Şanlıurfa ilinde yetiştirilen Siyah Alaca, Siyah Alaca melezi, Simental, Simental melezi, Esmer, Esmer melezi, Şarole ve Yerli Kara melezi ırkı sığırlara ait besi performansları ile karkas özellikleri olarak yağsız sıcak karkas ağırlığı ve karkas randımanları araştırılmıştır. Araştırmanın veri materyalini Şanlıurfa ilinde özel bir işletmeden elde edilen tartım kayıtları ve sıcak karkas ağırlıkları oluşturmuştur. Araştırma sonunda kesim ağırlıkları, yağsız sıcak karkas ağırlıkları ve günlük canlı ağırlık artışı bakımından Simental, Simental melezi, Şarole, Siyah Alaca ve Siyah Alaca melezi sığırlar Yerli Kara melezi, Esmer, Esmer melezi ırklardan yüksek performans gösterdiği saptanmıştır (P<0.05). Karkas randımanı bakımından ise Siyah Alaca ırkı sığırlar diğer ırklardan daha düşük performans göstermişlerdir (P<0.05). Tüm bu verilerin ışığında Şanlıurfa'da yetiştiricilere üzerinde durulan tüm parametreler göz önünde bulundurulduğunda Simental, Simental melezi, Şarole, Siyah Alaca melezi sığır ırklarını kullanmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Siyah Alaca, Simental, Şarole, Besi Performansı, Karkas

The comparison of fattening performance and carcass characteristics of different cattle breeds raised in Sanliurfa province

This research was carried out to examine the fattening performance and carcass characteristic such as hot carcass weight and dressing percentage of Holstein and crossbreed Holstein, Simmental and crossbreed Simmental, Brown Swiss and crossbreed Brown Swiss, Charolais and crossbreed Native Anatolian Black cattle. The data set consist of live weight and hot carcass weight records obtained from a commercial farm placed in Sanliurfa province. Slaughter live weights, hot carcass weights, dressing percentage and daily live weight gains were detected as 533.55±5.799, 330.5±3.544, 0.56 ± 0.001 and 1.26±0.019 kg for Simmental, 527.01±7.868, 321.01±4.80, 0.55±0.002 and 1.24±0.027 kg, for Holstein, 522.78±9.575, 323.64 ± 6.152, 0.56±0.003 and 1.22±0.032 kg for crossbreed Holstein, 522.86±11.996, 323.22 ± 7.333, 0.56±0.003 and 1.22±0.036 kg for Charolais, 519.58±6.361, 318.85 ± 3.985, 0.56±0.002 and 1.21±0.021 kg for crossbreed Simmental, 507.35±6.602, 315.26 ± 3.861 0.56±0.002 and 1.17±0.021 kg for crossbreed Brown Swiss, 502.15±8.253, 311.24±4.97, 0.56±0.002 and 1.15±0.026 kg for crossbreed Native Anatolian Black and finally, 491.27±4.705, 306.21±2.783, 0.56±0.003 and 1.12±0.015 kg for Brown Swiss cattle respectively. At the end of this research, considering the slaughter live weights, hot carcass weights and daily live weight gains, determined that Simmental, crossbreed Simmental, Charolais, Holstein and crossbreed Holstein were superior than crossbreed Native Anatolian Black, Brown Swiss and cross breed Brown Swiss (P<0.05). However, considering the dressing percentage of cattle breeds, Holstein had lover percentage than the others (P<0.05). According to these results, for intensive fattening activity, it is advisable to cattle breeders that using Simmental, crossbreed Simmental, Charolais, crossbreed Holstein for the under Sanliurfa conditions.

Keywords:

Holstein, Simmental, Charolais, Fattening performance, Carcass characteristic,

PDF

___

Akbulut, Ö., ve Tüzemen, N. (1994). 8-12 aylık yaşlarda besiye alınan Esmer, Siyah Alaca ve Simental tosunların besi performansı, kesim ve karkas özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (2): 134-144.
Akman, (1998). Pratik Sığır Yetiştiriciliği. Ankara: Türk Ziraat Mühendisleri Birliği Yayını.
Alpan, O. (1972). Esmer, Siyah Alaca ve Simental erkek danalarında besi kabiliyeti ve karkas özellikleri. Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 19: 388-400.
Anonim, (2013). Şanlıurfa büyükbaş hayvancılık ve hayvansal gıda ürünleri kümelenme yol haritası. Karacadağ kalkınma ajansı. 2013 yılı raporu.
Arpacık, R., Akcan, A., Alpan, O., Ertuğrul, O. ve Aksoy, A. R. (1988), Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 35 (1), 124-134.
Aslan, E. (2009). Orta Anadolu şartlarında açıkta besiye alınan siyah alaca, esmer ve simental ırkı sığırların besi performanslarının karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya) http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/7611/237239.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
Çatıkkaş, E. (2015). Aydın’da yetiştirilen Siyah-Alaca, Esmer ve Simental ırkı sığırlarda karkas ve et kalite özellikleri üzerine bir araştırma. (Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın).
Çiçek, H., Cevger, Y., Tandoğan, M., Ve Şahin, E. H. (2010). Montofon Melezi (F1) Sığırlarla Yapılan Beside Optimum Besi Süresinin Tespiti. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16 (1): 63-67.
Duru, S. ve Sak, H. (2017). Türkiye' de besiye alınan Simental Aberdeen Angus, Hereford, Limousin ve Charolais ırkı sığırların besi performansı ve karkas özellikleri. Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(11): 1383-1388.
Düzgüneş, O. ve Akman, N. (1995). Varyasyon kaynakları. Ankara üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları,no:1408. Ders kitabı: 406,VII+146 s. Ankara.
Güngör, M., Alçiçek, A., Tümer, S. ve Önenç, A. (2004). Siyah Alaca ve farklı etçi ırk melezlerinin besi performanslarının araştırılması. Anadolu, J. of AARI 14 (1), 27 – 40.
Haiger, A. and Knaus, W. (2010). A comparison of dual-purpose Simmental and Holstein Friesian dairy cows in milk and meat production: 2nd comn. Fattening and slaughter performance using domestic protein feed stuffs. Zuchtungskunde 82(6): 447-454.
İlgü, E., Güneş, H. (2002). Siyah-Alaca ırkından erkek sığırların özel işletme koşullarındaki besi performansları üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 28 (2): 313-335.
Kızıl, H. K. ve Aydoğan, M. (2014). Türkiye’deki başlıca sığır ırklarının kesim ve karkas özelliklerinin MANOVA ve çok boyutlu ölçüm tekniği kullanılarak değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 11(1): 15.
Koç, A. ve Akman, N. (2003). Farklı ağırlıkta besiye alınan ithal edilmiş Siyah Alaca tosunların besi gücü ve karkas özellikleri. Hayvansal Üretim, 44(1): 26-36.
Sağsöz, Y., Çoban, Ö., Laçin, E., Sabuncuoğlu, N., ve Yıldız, A. (2005). Esmer ve Şarole x Esmer danaların besi performansı ve karkas özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36(2): 163-169.
SAS Insttute (2000). SAS User's guide: Statistics. Version 8 ed. SAS Institute. Gary. NC.
Şekerden, Ö. ve Özkütük, K. (1997). Büyükbaş hayvan yetiştirme. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Adana, 122s.
Toprak, N., N., Yavaş, İ. ve Bilgel, C. (2018). Besi sığırı rasyonlarında tamamlayıcı yem olarak farklı şekillerde işlenmiş arpa ve mısır kullanımının performans, bazı biyokimyasal parametreler ile serum laktat ve bikarbonat düzeyi üzerine etkileri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 22(2): 275-283.
Tukey JW. (1991). The Philosophy of Multiple Comparisons. Statistical Science, 6(1): 100-16.
TÜİK,(2017).http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002.
Tüzemen, N. (1995). Farklı yaş ve farklı barındırma sistemlerinde Esmer ırkı tosunların besi performansları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (1): 9 - 20.