BATMAN, DİYARBAKIR, MARDİN VE ŞANLIURFA İLLERİNDE GÜVERCİN YETİŞTİRİCİLİĞİ KÜLTÜRÜ, KİMİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Derlemede, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde güvercin yetiştiriciliği ile ilgili bazı bilgilerin bir araya getirilmesi amaçlanmıştır. Güvercinler yetiştirilme amaçlarına göre dalıcı, taklacı, makaracı, dönücü, filo uçucusu, yüksek uçucu, posta, süs ve ötücü olmak üzere gruplandırılabilir. Güvercin Türk kültüründe genellikle olumlu bir role sahip olmuştur. Güvercin Türkiye’nin kuzeyinden güneyine, doğusundan batısına her yerde bulunabilir. Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa’nın kültüründe güvercin yetiştiriciliği her zaman önemli olmuştur. Bu illerde birçok yerel ırk yetiştirilmektedir. Batman’da genellikle taklacı tip güvercinler yetiştirilir. Şehirde 1000’den fazla profesyonel yetiştirici bulunmaktadır. Diyarbakır’da Göğsüak, Ketme, İçağlı ve Kızılbaş tipi güvercinler yetiştirilir. Mardin’de de taklacı tip güvercinler yetiştirilir ve bu bölgede güvercin yetiştiriciliği çok önemli bir kültür öğesidir. Şanlıurfa’da önemli bir güvercin yetiştiriciliği merkezidir. Burada ev, kafes, evlere alışkın yabani kuş, kıymetli damızlıklar ve yapşan adı verilen ayağı tüylü güvercinler yetiştirilir. Bu bölgede güvercin yetiştiriciliğinin en önemli sorunu yetiştiricilerinin örgütlenememiş olmasıdır. Bu sorun kısa sürede yetiştiriciler tarafından çözümlenmelidir.

PIGEON BREEDING CULTURE, SOME PROBLEMS AND SOLUTIONS IN PROVINCES OF BATMAN, DIYARBAKIR, MARDIN AND ŞANLIURFA

This study was carried out to gather some basic information about pigeon raised in provinces of Diyarbakir, Mardin and Sanliurfa. They can be grouped related with their husbandry purpose as diver, tumbler (somersaulter), roller, spinner, fleet flier, high flier, racing homer, show and singer type pigeon breeds. Pigeon has generally been in positive role in Turkish culture. Pigeons can be found in all places from north to south and from west to east of Turkey. Pigeon husbandry in provinces of Batman, Diyarbakır, Mardin and Şanlıurfa has always been important in their culture. Lots of local pigeon breeds are raised in those provinces. In province of Batman there are raised tumbler type pigeons. In the city there are more than 1.000 professional pigeon breeder. In Diyarbakır there are raised pigeon types of Goğsüak, Ketme, İçağlı and Kızılbaş. In Mardin there are raised also tumbler types pigeons and pigeon breeding is a very important culture component in this region. In Şanlıurfa this city is an also very important pigeon breeding centre. There also raised different types of pigeons including pet, cage, feral pigeons which lived in buildings, valuable stud pigeons and yapşan pigeons which have legs in feather. In this region the main problem of pigeon breeding is lack of breeding association or clubs in those provinces and this problem should be solved by local pigeon breeders soon. 

___

  • Akgeyik, F. 2012. Batmanlı Fatih Akgeyik ile kişişel görüşme, Batman. Anonim, 2010. Yetiştiriciliği. www.taklaciguvercin.com, 13.05.2010) Güvercin (erişim
  • Bekleyen, A. 2007. Diyarbakır Kırsalında Güvercin Karaçalı (Tilalo) Köyü. Trakya Üniversitesi Journal of Science. 8 (2): 99-107. Boranhaneler,
  • Çakmak, M. ve Işın, M. 2005. Anadolu Kuş Adları Sözlüğü: Türkçe, İngilizce, Latince. Kitap Yayınevi, İstanbul.
  • İbrahim Hakkı, 1933. 550 Cinsi Olan Kuş (Yayıma hazırlayan: Yavuz İşçen). İstanbul. www.taklaciguvercin.com/kus.h (erişim 11.12.2011)
  • İşçen, Y. 2011. Diyarbakır’da Kuşçuluk. www.guvercinbirligi.com, 18.07.2011) (erişim
  • Öncel, K., Turgut, K. ve Şenel, V. 2001. Güvercinler Serinofil Anadolu Matbaası, Samsun.
  • Sarıca, M., Camcı, Ö., Selçuk, E., 2003. Bıldırcın, Güvercin, Beç Tavuğu ve Devekuşu Yetiştiriciliği. 101-127, OMÜ Ziraat Fak. Baskı Ünitesi, Samsun.
  • Tanır, İ. 2011. Mardin’in kanatlı güzelleri: Taklacı Magazin, Şubat 2011: 24-25.
  • Yılmaz, O. 2012a. Güvercin Sağlığı ve Hastalık Önleme Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Baskıda). Uludağ Hıristiyanlık ve
  • Yılmaz, O. 2012e. Türk Kültüründe Güvercin. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede).
  • Yılmaz, O. ve Boz, A. 2012a. Güvercin. Adnan Menderes Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede). Ziraat
  • Yılmaz, O. ve Boz, A. 2012b. Tarihte Güvercinin Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi (Değerlendirmede). Harran