Bilişim Teknolojileri Rehber Öğretmeni Olmak: Beklentiler ve Mesleki Roller
Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin, branş öğretmenlerinin ve öğrencilerin ilkokul ve ortaokullardagörev yapan Bilişim Teknolojileri Rehber (BTR) öğretmenlerinden beklentilerinin neler olduğunu ortaya koymaktır.Nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim deseninde tasarlanan çalışmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitimöğretim yılında Elazığ’da bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan okul yöneticileri, branş öğretmenleri ve buokullarda öğrenim gören öğrenciler arasından amaçlı örnekleme yoluyla seçilen 5 okul yöneticisi, BilişimTeknolojileri (BT) haricindeki 10 branş öğretmeni ve bu okullarda öğrenim gören 6 öğrenci oluşturmaktadır. Veritoplamak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu görüşmecilere ses kaydı alınarak yüz yüze uygulanmıştır.Araştırmadan elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin BTRöğretmenlerinden beklentileri ders dışı, bilişim teknolojileri ve yazılım dersi ve BT’nin derslere entegrasyonuşeklinde üç tema altında; diğer branş öğretmenlerinin beklentileri de, kendi branş derslerindeki beklentiler ve dersdışı beklentiler şeklinde iki tema altında; öğrenci beklentilerinin ise ders içi ve ders dışı beklentiler şeklinde iki temaaltında toplandığı görülmektedir.
Being a Guide Teacher in Information Technologies: Expectations and Professional Roles
The purpose of this study is to investigate the expectations of school administrators, branch teachers and students from the information Technologies (IT) guide teachers working in primary and secondary schools. Study group of the study, which was designed using the phenomenological study pattern from among qualitative research approaches, consisted of school administrators, branch teachers working in the Elazığ and students studying in these schools province in the school year of 2015-2016 and 5 school managers, 10 teachers from other branches other than IT and 6 students studying in these schools with purposeful sampling method among the students studying in these schools. Semi-structured interview form that was developed to collect data was applied face to face with participants with sound recording. Content analysis was made on the data obtained from the study. As a result of the study, it was found that expectations of school managers from IT guide teachers gathered under three themes; extracurricular, information technologies and software course and integration of IT into courses; expectations of other branch teachers gathered under two themes; expectations in their branch courses and extracurricular expectations; and expectations of students gathered under two themes; classroom and extracurricular expectations.
___
- Akbıyık, C. ve Seferoğlu, S. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin öğrenci beklentilerine ilişkin görüşleri ve
derslerde karşılaştıkları disiplin sorunları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 39-52.
- Akkoyunlu, B. (1998). Eğitimde teknolojik gelişmeler. B. Özer (Ed.) Çağdaş Eğitimde Yeni Teknolojiler İçinde (s. 3-
12 ). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Eğitici bilgisayar formatör (master) öğretmenlerin profilleri ve uygulamada
karşılaştıkları güçlüklere ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 90-100.
- Altun, T. (2012). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenleri rol algı ölçeğinin (BİTEFÖRAÖ) geliştirilmesi.
İlköğretim Online, 11(4), 869-881.
- Arıcı, B. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleğe yönelik beklentileri ile
alanda çalışan bilgisayar öğretmenlerinin mesleğe yönelik algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz
Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Aslan, A., Göksu, İ., & Atıcı, B. (2016). Teachers' opinions on the information technology course and information
technology teacher. Journal Of Educatıonal and Instructıonal Studıes In The World, 6(1), 41-49.
- Bahçekapılı, T. (2009). Information technologies formatter teachers in the procces of technology integration, 3.
Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu (bots2009), Trabzon, Türkiye.
- Cengiz, D. (2012). Okullarda teknoloji kullanımı ile beşeri altyapı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. XIV. Akademik
Bilişim Konferansı, 1-3 Şubat, Uşak Üniversitesi.
- Cleere, A. J. (2009). An examination of the role of ICT coordinator in the secondary school system in Ireland
(Unpublished master’s thesis). University of Limerick, Ireland.
- Cropley, A. J. (2002). Qualitative research methods: An introduction for students of psychology and education.
Zinatne.
- Devolder, A., Vanderlinde, R., Van Braak, J., & Tondeur, J. (2010). Identifying multiple roles of ICT coordinators.
Computers&Education, 55(4), 1651-1655.
- Dirisağlık, F. ve Kabakçı, I. (2008). Bilgisayar formatör öğretmenlerinin bilgi teknolojisi sınıflarının kullanımına
ilişkin görüşleri: Eskişehir ili örneği. In VIII. International Educational Technology Conference (pp. 360-365).
- Doğan, D., Çınar, M., Duman, D ve Yurdugül, H. (2011). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin iş ortamında
psikolojik yıldırmaya (Mobbing) ilişkin algı ve görüşleri. 5 th International Computer & Instructional
Technologies Symposium, 22-24 September 2011 Fırat University, Elazığ- Turkey.
- Doğan, S. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve bilişim teknolojisi formatör öğretmenlerinin mevcut
BTÖ uygulamasına ilişkin görüşleri (Karabük ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Duman, D. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri ve uygulanma düzeylerinin
incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Dursun, F. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin kendi branşlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi.
E-AJI (Asian Journal of Instruction), 3(1).
- Eren, E. ve Uluuysal, B. (2012). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmenlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerileri.
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (3), 152-171.
- Göktaş, Y. ve Topu, B. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin üstlendikleri roller ve onlardan beklentiler.
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 473-478.
- Gülcü, A., Solak M., Aydın, S. ve Koçak, Ö. (2013). İlköğretimde görev yapan branş öğretmenlerinin eğitimde
teknoloji kullanımına ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(6), 195-213.
- Güllüpınar, F., Kuzu, A., Dursun, Ö. Ö., Kurt, A. A. ve Gültekin, M. (2013). Milli eğitimde teknoloji kullanımı ve
sonuçları: velilerin bakış açısından FATİH projesinin pilot uygulamasının değerlendirilmesi. SDÜ Fen Edebiyat
Fakültesi Dergisi, 30, 195- 216.
- Howard, S. K., Ma, J., & Yang, J. (2016). Student rules: Exploring patterns of students’ computer-efficacy and
engagement with digital technologies in learning. Computers & Education, 101, 29-42.
- Kabakçı, I. ve Odabaşı, F. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin ilk çalışma yıllarına yönelik mesleki gelişim etkinliği.
Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, Bakü, Azerbaycan.
- Karabulut Okay, A. (2007). Bilgisayar öğretmenlerinin okullarda karşılaştıkları sorunların belirlenmesi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
- Karal, H. ve Timuçin, E. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümleri mezunların sorunları ve
çözüm önerileri panel raporu1. Educational Administration: Theory and Practice, 16 (2), 277-299.
- Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin
haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
- Kayak, S. ve Orhan, F. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin görev yaptıkları okullarda üstlendikleri
sorumlulukların incelenmesi. 1st International Educational Research Conference, 1-3 Mayıs, Çanakkale.
- Keleş, E. ve Türedi, N. (2011). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenlerinin bakış açısı ile okullardaki bilgi
teknolojisi sınıfları. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 2(1).
- Lai, K. W., & Pratt, K. (2004). Information and communication technology (ICT) in secondary schools: the roles of
the computer coordinator. British Journal of Educational Technology, 35, 461-465.
- MEB (1993). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında bilgisayar laboratuvarlarının
düzenlenmesi ve işletilmesi ile bilgisayar ve bilgisayar koordinatör öğretmenlerin görevleri hakkında yönerge.
Tebliğler Dergisi, Sayı. 2378, 212-219.
- MEB, (2012). Bilişim teknolojileri rehberliği görevi. Web:
http://trabzon.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/04041459_bt_rehberligi_gorevi.pdf 20 Ekim 2015’de
alınmıştır.
- Miles, M. B. ve Huberman, M. A. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. London: Sage
Publication.
- Milli Eğitim Bakanlığı Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, (2007). BT Entegrasyonu Temel Araştırması
Raporu, Temel Eğitim Projesi II. Fazı, BİLGİTEK Eğitim Danışmanlık ve Taahhüt A.Ş, Ankara, Türkiye, 2007.
Web: http://www.webcitation.org/6MNrrIFlN 29 Kasım 2014’de alınmıştır.
- Özoğul, P. (2006). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Pamuk, S., Çakır, R., Ergün, M., Yılmaz, B. H. ve Ayas, C.(2013).Öğretmen ve öğrenci bakış açısıyla tablet PC ve
etkileşimli tahta kullanımı: FATİH projesi değerlendirmesi. Educational Sciences: Theory&Practice, 13(3),
1799-1822.
- Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. 3. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Ryan, T. And Bagley, G. (2015). Nurturing the integration of technology in education/Eğitimde teknoloji
entegrasyonu. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 33-50.
- Seferoğlu, S. S. (2007). İlköğretim bilgisayar dersi öğretim programı: Eleştirel bir bakış ve uygulamada yaşanan
sorunlar. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 29, 99-111.
- Seferoğlu, S. S. (2009). İlköğretim okullarında teknoloji kullanımı ve yöneticilerin bakış açıları. XI. Akademik
Bilişim Konferansı, 11-13 Şubat, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
- Şahinkayası, H., Kelleci, Ö. ve Şahinkayası, Y. (2011). Bilişim teknolojileri formatör öğretmenlerinin iş doyum
düzeylerini belirlemeye yönelik iş doyum ölçeği geliştirilmesi. 5th International Computer&Instructional
Technologies Symposium, 22-24 Eylül, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
- Şişman Eren, E., & Şahin-İzmirli, O. (2012). Problems and solution suggestions related to information technology
course according to elementary school principals and ınformation technology teachers (A case from Eskisehir).
Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 2882-2888.
- Tekin, A., & Polat, E. (2014). Technology policies in education: Turkey and several other countries/Eğitimde
teknoloji politikaları: Türkiye ve bazı ülkeler. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(5), 1254-1266.
- Tondeur, J., Cooper, M., & Newhouse, C. P. (2010). From ICT coordination to ICT integration: A longitudinal case
study. Journal of Computer Assisted Learning, 26(4), 296-306.
- Topuz, A. C. (2010). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek hayatında karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir
araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
- Toruş, K. (2010). Bilişim teknoloji formatör öğretmenlerinin bilişim teknoloji karşılaştıkları sorunları yönetebilme
becerisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Varol, N. (2002). Bilişim teknolojilerinin eğitim kurumlarında kullanımları ve eğitimcilerin rolü. Akademik Bilişim
Konferansları, 6-8.
- Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, F. (2012). Bilişim teknolojileri (BT) okul formatör öğretmenlerinin diğer eğitim birimlerinden beklentileri:
Erzurum ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.