Aday Öğretmen Yetiştirme Programının Değerlendirilmesi

Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin eğitimi 2016 yılının şubat ayından itibaren Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Yönerge kapsamındaki program ile yürütülmeye başlanmıştır. Bu program ile aday öğretmenlerin atanmalarından itibaren yaşadıkları sorunların en aza indirilmesi, görev yaptıkları bölgeye, milli eğitim sistemine, okula, sınıfa, öğrencilere yönelik uyum sorunlarının çözülmesinin amaçlandığı anlaşılmıştır. Bu çalışma, aday öğretmen yetiştirme programının uygulanabilirliğinin belirlenebilmesi için programa katılan aday öğretmenlerin görüşlerine göre değerlendirilmesi gereğinden ortaya çıkmıştır. Programın değerlendirilmesi sonucunda konu ile ilgili program geliştirme sürecine ilişkin dönüt verilmesi, programın daha işlevsel hale getirilmesini sağlayacağı düşünülmektedir. Bu gerekçelerle araştırmada, Aday Öğretmen Yetiştirme Programının aday öğretmenlerin görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden görüngübilimin kullanıldığı araştırmanın katılımcılarını, Muğla ilinden programa katılan ve maksimum çeşitlik örnekleme tekniği ile seçilmiş 15 farklı branştan 20 aday öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve tümevarımsal içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, sınıf içi gözlemlerin, okul içi ve okul dışı uygulamaların, önerilen film ve kitapların mesleğe uyum sağlamada yararlı olduğu, mesleki bilgi ve becerileri geliştirdiği, öğrencilere, sınıfa ve okula uyuma katkı sağladığı belirlenmiştir. Ancak programın olumlu yönlerine karşı programın paydaşlar tarafından anlaşılamamasından kaynaklı sorunların yaşandığı, programın uygulanmasın ve denetiminde de sorunlar olduğu bu sorunların çözülmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonunda, aday öğretmen yetiştirme programı hakkında, öğretmen, yönetici ve uzmanların bilgilendirilmesi önerilmiştir

Evaluation of Novice Teacher Training Program

Starting from February 2016, the Ministry of Turkish National Education launched a new program for novice teachers under the Directive on Novice Teacher Training Process. It is understood that the aims of this program are to help novice teachers get experiences, on the education system, schools, classes and students at which they will work. Then, a need emerges to evaluate the effectiveness of this program by exploring the experiences of those who participated in the program. Feedbacks from the participants would help policy makers make the program more functional. The purpose of this study is to evaluate the Novice Teacher Training Program according to the opinions of novice teachers. Using the maximum variety sampling, participants were novice teachers, from fifteen different subject areas, who participated in Novive Teacher Training Program in Muğla in Turkey. Data were collected through a semi-structured interview form developed by the researcher and analyzed using inductive content analysis. Results showed that classroom observations, in-school and out-of-school practices, recommended films and books were useful for novice teachers to improve occupational adjustment, professional knowledge and skills and to get adapted into school, class and students. However, novice teachers reported some problems including the lack of understanding of the program by the stakeholders, and the implementation and supervision of the program should be solved. Results of this study suggested that novice teachers, mentor teachers and principals should get informed about the program

___

  • Aslan, B. ve Dayıoğlu-Öcal, S. D. (2012). A case study on mentoring in a teacher development program. Journal of Education and Future, 2, 31-48.
  • Aspfors, J., & Fransson, G. (2015). Research on mentor education for mentors of newly qualified teachers: A qualitative meta-synthesis. Teaching and teacher education, 48, 75-86
  • Athanases, S. Z., & Achinstein, B. (2003). Focusing new teachers on individual and low performing students: The centrality of formative assessment in the mentor’s repertoire of practice. Teachers College Record, 105(8), 1486-1520.
  • Avalos, B., & Aylwin, P. (2007). How young teachers experience their professional work in Chile. Teaching and Teacher Education, 23, 515-528.
  • Balkar, B. ve Şahin, S. (2014). The opinions of educators on implementing mentorship program for novice teachers. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, 3(29), 83-100.
  • Baştürk, S. (2007). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersiyle İlgili Deneyimleri Makale 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur. Gaziosmanpaşa Eğitim Fakültesi, Tokat.
  • Botha, R. J. (2012). Güney Afrika Okullarında Mentorların okul tabanlı uzmanlar olarak işe koşma. (Çev. Hasan Basri Gündüz), R. Yirci ve İ. Koçabaş (Ed.), Dünyada mentorluk uygulamaları (s. 91-102). Ankara. Pegem akademi.
  • Boz, N. ve Boz, Y. (2006). Do prospective teachers get enough experience in school placements? Journal of Education for Teaching, 32(4), 353–368.
  • Bozak, A., Yıldırım, C. ve Demirtaş, H. (2011). Öğretmenlerin mesleki gelişimi için alternatif bir yöntem: Meslektaş gözlemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 65-84.
  • Çam-Aktaş, B. (2016). Aday öğretmenlik eğitimi programının değerlendirilmesi: aday öğretmen, danışman öğretmen, okul yöneticisi görüşleri. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Dönmez-Usta, N. ve Turan Güntepe, E. (2016). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Journal of International Social Research, 9(42), 1214-1223.
  • Ekinci, A. (2010). Aday öğretmenlerin iş başında yetiştirilmesinde okul müdürlerinin rolü. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (5), 63-77.
  • Eraslan, A. (2009). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının" Öğretmenlik Uygulaması" Üzerine Görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207-221.
  • Erçapan, C. ve Pesen, H. (2016). Aday öğretmen yetiştirme programının paydaşları tarafından değerlendirilmesi. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Erdemir, N. (2007). Mesleğine yeni başlayan fen bilgisi öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve şikâyetleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 135-149.
  • Ergunay, O. ve Adıgüzel, O. C. (2016). İlk yıl mesleki deneyimleri sürecinde aday öğretmenlerin vizyonlarındaki değişimin ve karşılaştıkları sorunların incelenmesi. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Evans, L. (2008). Professionalism, professionality and the development of education professionalism. British Journal of Educational Studies, 56(1), 20-38.
  • Gold, Y. (1996). Beginning teacher support. Attrition, mentoring, and induction. In J. P. Sikula, T. J. Buttery, & E. Guyton (Eds.), Handbook of research on teacher education (2nd ed.). (pp. 548-594). New York: Macmillan.
  • Gorgoretti, B., & Pilli, O. (2012). Pre-service teachers’ views on the effectiveness of teaching practice course. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 812-817.
  • Gökmen, Ö. F. (2015). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 96-115.
  • Görgen, İ. ve Altıntaş, S. (2016). Aday öğretmen yetiştirme sistemi üzerine aday öğretmenlerin değerlendirmeleri. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Gürsoy, G. ve Turan- Özpolat, E. (2016). Aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin görüş değerlendirme ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Hobson, A. J., Ashby, P., Malderez, A., & Tomlinson, P. D. (2009). Mentoring beginning teachers: what we know and what we don't. Teaching and Teacher Education, 25(1), 207-216.
  • Ilgaz, G. ve Vural, L. (2016). Atanan aday öğretmenlerin yetiştirme programının etkililiğine ilişkin görüşleri. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet Döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35, (1-2), 1-14.
  • Korkmaz, İ., Akbaşlı, S., ve Saban, A. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10(2), 266-277.
  • Köse, A. (2016). Okul yöneticilerinin görüşlerine göre aday öğretmen yetiştirme sürecinin değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 924-944.
  • Kroksmark, T. & Aberg, K. (2007). Veildening pedagogisk arbeid. Oslo, Fagbokforlaget, 56-66.
  • Kürüm-Yapıcıoğlu, D., Öztürk, T. ve Yetim, N. (2016). Sen stajyer öğretmen misin? Aday öğretmen misin? Öğretmen misin?: Aday öğretmenlik uygulaması üzerine bir inceleme. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. California: Sage Publication. Mason, C. & Bailey, E. (2007) Benefits and pitfalls of mentoring. 11/07/2016 tarihinde http://www.faculty.english.ttu.edu adresinden alınmıştır.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (1995). Millî Eğitim Bakanlığı aday memurların yetiştirilmelerine ilişkin yönetmelik. Tebliğler Dergisi, Sayı: 2423, Tarih 30/01/1995. 20 Aralık 2016 tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/html/42.html adresinden alınmıştır.
  • MEB (2016a). Milli Eğitim Temel Kanunu. 30 Aralık 2016 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf adresinden alınmıştır.
  • MEB (2016b). Aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin yönerge 25 Aralık 2016 tarihinde http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/84 adresinden alınmıştır.
  • MEB, (2016c). Aday öğretmen yetiştirme programı. 11 Temmuz 2016 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/www/adayogretmen-yetistirme surecine-iliskinyonerge-ve-yetistirme-programi/icerik/328 adresinden alınmıştır.
  • MEB (2016d). Sözleşmeli öğretmenlere 642 saatlik eğitim programı 30 Aralık 2016 tarihinde http://meb.gov.tr/sozlesmeli-ogretmenlere-642-saatlik-egitim-programi/haber/12071/tr adresinden alınmıştır.
  • MEB (2016e). Aday öğretmen yetiştirme süreci danışman öğretmen eğitimi semineri 30 Aralık 2016 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/index.php?dir=Aday+%D6%F0retmen+Yeti%FEtirme+S%FCreci+E%F 0itimleri%2F adresinden alınmıştır.
  • Meriam, S. B. (2009). Oualitative research: A guide to desing and implementation. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
  • Merleau-Ponty, M. (1962). Phenomenology of perception. London: Routledge: Kegan Paul.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Mullen, C. A. (2012). Mentoring: an overview. In S. J. Fletcher, & C. A. Mullen (Eds.), The SAGE handbook of mentoring and coaching in education (pp. 7-23). London: SAGE.
  • Nayır, F. ve Kuru-Çetin, S. (2016). Muğla ilinde aday öğretmenlerin danışman öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüşleri. 2 nd International Conference on Lifelong Education and Leadership for all, 21-23 Temmuz 2016. Liepaja-Latvia. Liepaja University.
  • Oral, Ş. ve Demir, F. (2016). Aday öğretmenlerin aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin görüşleri. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Özer, F. (2013). Aday öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterliliklerine ilişkin algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Özonay, İ. Z. (2004). Öğretmenlerin adaylık eğitimi programının değerlendirmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6–9 Temmuz 2004, Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Öztürk, M. (2014). Generating teacher development models from context-specific predicaments of new teachers in induction period. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 206-211.
  • Öztürk, M. (2016). Köy ve kasabalarda görev yapan öğretmenlerin mesleğin ilk yılında yaşadıkları güçlükler. İlköğretim Online, 15(2).
  • Öztürk, M. ve Yıldırım, A. (2012). EFL instructors’ induction: Early practices of language teachers teaching at tertiary level. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 3(2), 1-17.
  • Paker, T. (2008). Öğretmenlik Uygulamasında Öğretmen Adaylarının Uygulama Öğretmeni ve Uygulama Öğretim Elemanının Yönlendirmesiyle İlgili Karşılaştıkları Sorunlar1. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 132-139.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. S. Çelik-F. Ö. Karataş). Ankara: Pegem Akademi.
  • Robert V. Bullough Jr. (2012) Mentoring and new teacher ınduction in the United States: A Review and Analysis of Current Practices, Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 20 (1), 57-74, DOI: 10.1080/13611267.2012.645600.
  • Richards, L., & Morse, J. M. (2007). Readme first for a user’s guide to oualitative methods (2nd Ed.). Thousand Oaks: Sage.
  • Sampson, J., & Yeomans, R. (1994). Analyzing the work of mentors: The role. Mentoring in the Primary School, 62- 75.
  • Sarı, M. H. ve Altun, Y. (2015). Göreve Yeni Başlayan Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 213-226.
  • Sarıca, R. ve Turan-Özpolat, E. (2016). Aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin aday öğretmen görüşleri (Gaziantep-Osmaniye illeri örneği). IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: Kavramsal bir çözümleme ve okul açısından bazı çıkarımlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
  • Seferoğlu, S. S. (2003). Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar. Eğitimde Yansımalar: VII. Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Ulusal Sempozyumu, 21-23 Mayıs 2003, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
  • Sıvacı, S., Kuzu, O. ve Kuzu, Y. (2016). Aday öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının öğretmenlik mesleğine ilişkin metaforları üzerindeki etkisi. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Soyalp, H. ve Kozikoğlu, İ. (2016). Aday öğretmenlerin aday öğretmen yetiştirme programına yönelik görüşlerinin incelenmesi. IV. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim 2016, Antalya: Dicle Üniversitesi.
  • Sullivan, S. & Glanz, J. (2000). Supervision that improves teaching: Strategies and Tecniques. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
  • Üstüner, M. (2004). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme ve günümüz sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (7), Bahar.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yirci, R., ve Kocabas, I. (2010). The importance of mentoring for school principals: A conceptual analysis. International Journal of educational leadership Preparation, 2(5), 1-7.