BİR CEZA YARGILAMASINA ELEŞTİREL BAKIŞ: YALAN TANIKLIK SUÇU İNCELEMESİ

Bu çalışmada Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2014 yılında yalan tanıklık suçu ile ilgili verdiği bir kararın analizi ile beraber yalan tanıklık suçunun incelemesi yapılmıştır. İlk olarak, karara konu olay izah edildikten sonra hangi yargı merciinin ne yönde karar verdiği açıklanmıştır. Bu şekilde mercilerin olayı çözüm tarzlarının ve çözülmesi gereken hukuki sorunun belirlenmesini takiben örnek yargı kararları ve karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemeler ışığında yalan tanıklık suçunun incelemesi yapılmıştır. Son olarak ise karar metninde bulunmayan fakat olay dahilinde çözülmesi gereken hukuki sorunlar hakkında değerlendirilmede bulunulmuş, yargı mercilerin birtakım görüşleri eleştirilmiştir. Manevi unsur hakkında değerlendirme yapılırken yalan tanık beyanları hakkındaki psikolojik araştırmalardan faydalanılmış, kusurluluk başlığında ise kişinin kendini suçlamaya zorlanamayacağını ifade eden nemo tenetur ilkesi, istenemezlik ilkesi çerçevesinde irdelenmiştir.

A CRITIC FOR A SUPREME COURT DECISION ON PERJURY

In this study, the General Assembly of Criminal Chambers of the Turkish Supreme Court’s (Yargitay Ceza Genel Kurulu) judgement on a case of perjury dated on 01.04.2014 was analyzed. Firstly, decisions of different judicial authorities were described in the frame of the concrete case. Thus, the legal problems that are to be resolved by the jurisdiction was determined. Secondly, the perjury was subjected to a review in the light of precedents and the comparative law. At the end of the article, legal problems rooted from the concrete case that were not discussed by the General Assembly of Criminal Chambers of the Supreme Court within the scope of their judgement were evaluated and certain decisions of judicial authorities were criticized. Surveys conducted by psychologists were taken into consideration in evaluating the mens rea element of the crime and the concept of faultiness was interpreted through discussing principles of nemo tenetur and impossibility of expectation.

___

  • ALLEN, Justin P., “Predictor Variable”, Encyclopedia of Research Design, Editör: Neil J. Salkind, Cilt: 2, Sage Publications, New York, 2010.
  • ARSLAN, Mehmet, “Şüphelinin İfade Verme Özgürlüğü”, Dr. Dr. h.c. Silvia Tellenbach’a Armağan, (der: F. Yenisey vd.), Seçkin Yayınları, Ankara, 2018, (s. 787-815).
  • ARTUK, Mehmet Emin / GÖKCEN, Ahmet / YENİDÜNYA, Caner, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 15. Basım, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015.
  • ASLAN, Şükran Tamer, Yalan Tanıklık Suçu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
  • BECCARIA, Cesare, Suçlar ve Cezalar Hakkında, (çev. S. Selçuk), 3. Basım, İmge Kitabevi, Ankara, 2013.
  • CENTEL, Nur / ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Basım, Beta Yayınları, İstanbul, 2018.
  • FEYZİOĞLU, Metin, Ceza Muhakemesi Hukukunda Tanıklık, Us-A Yayıncılık, Ankara, 1996.
  • GEMALMAZ, Mehmet Semih, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, Cilt 1, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 8. Basım, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2012.
  • GEMALMAZ, Mehmet Semih, “Ulusalüstü İnsan Hakları Hukuku”, İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl: 1990, Cilt: 15, Sayı: 18, (s. 156-164).
  • GÖKTÜRK, Neslihan, “Yalan Tanıklık Suçu (TCK m. 272)”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 2016, Cilt: 20, Sayı: 1, (s. 347-409).
  • HAFIZOĞULLARI, Zeki, "Kusurluluğu Kaldıran Bir Neden Olarak Ceza Hukukunda İstenemezlik İlkesi", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 2008, Cilt: 57, Sayı: 3, (s. 338- 360).
  • İÇER, Zafer, “Yalan Tanıklık Suçu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2012, Cilt: 18, Sayı: 2, (s. 179-226).
  • İNCEOĞLU, Sibel, “Adil Yargılanma Hakkı”, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Editör: Sibel İnceoğlu, 3. Basım, Beta Yayınları, İstanbul, 2013.
  • İTİŞGEN, Rezzan, Kişinin Kendini Suçlamaya Zorlanamaması İlkesi (Nemo Tenetur İlkesi), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
  • KARAKELLE, Şerife Sema, “Bellek II”, Psikolojiye Giriş I, yy., İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Sosyoloji Bölümü, 2017.
  • KILIÇ, Ümmügülsüm, “Nemo Tenetur İlkesi Işığında Ceza Muhakemesi Hukukunda Beden Muayenesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
  • KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 7. Basım, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014.
  • LOFTUS, Elizabeth F. / PALMER, John C., “Reconstruciton of Automobile Destruction: An Example of the Interaction Between Language and Memory”, Journal of Verbal Learning and Verbal Behaviour, Yıl: 1974, Sayı: 13, (s. 585-589).
  • LOFTUS, Elizabeth F., “Reconstructing Memory: The Incredible Eyewitness”, Jurimetrics Journal, Yıl: 1975-Bahar, (s. 188-193).
  • LOFTUS, Elizabeth F., “Creating False Memories”, Scientific American, Yıl: 1997-Eylül, (s. 70-75).
  • MERAN, Necati, AİHM Kararları ile İçtihatlı – Açıklamalı Basın Yoluyla ve Genel Olarak Hakaret – İftira Suçtan Kaynaklanan Malvarlığını Aklama ve Soruşturmanın Gizliliğini İhlal Suçları, 2. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2014.
  • MORİ, Naohise, “Styles of Remembering and Types of Experience: An Experimental Investigation of Reconstructive Memory”, Integrative Psychological and Behavioral Science, Yıl: 2008, Sayı: 42, (s. 291-314).
  • NAS, Ali Murat, Yalan Tanıklık Suçu Psikolojik ve Hukuki Sınırlar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
  • ÖLMEZ, Gökhan, Yalan Tanıklık Suçu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
  • ÖZBEK, Veli Özer / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar / TEPE, İlker, Türk Ceza Hukuku – Özel Hükümler, 13. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2018.
  • ÖZEK, Çetin, “Adliyeye Karşı Suçların Hukuki Konusu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Yıl: 1997, Cilt: 55, Sayı: 3, (s. 13-50).
  • ÖZTÜRK, Bahri, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2015.
  • PARLAR, Ali / ÖZTÜRK, Mustafa, İstinaf ve Yargıtay Emsal Kararlarıyla İftira Yalan Tanıklık ve Gerçeğe Aykırı Bilirkişilik Suçları, Aristo Yayınları, İstanbul, 2017.
  • RACHELS, James, The Elements of Moral Phiolosphy, 4. Edition, McCraw-Hill, New York, 2003.
  • SAVCHYN, M. V., “The Constitution and Supranationality in Law: Challenges and Solutions”, Journal of Comparative Law, Yıl: 2016, Cilt: 11, Sayı: 2, (s. 136-150).
  • SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, Güncelleştirilmiş 11. Basım, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
  • SÖZÜER, Adem, Ceza Hukuku Uygulama Rehberine Giriş ve Pratik Çalışma Notu, yy., İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi, 2015.
  • TANERİ, Gökhan, Uygulama ve Doktrinden Kürsüye Onaylanmış Örnek Hükümlerle 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Sık Karşılaşılan Suçlar, Bilge Yayınevi, Ankara, 2014.
  • TEKİN, Serra, Görgü Tanıklığı: Olay Sonrası Yanlış Bilgide Kategori Faktörünün Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, 2009.
  • TEZCAN, Durmuş / ERDEM, Mustafa Ruhan / ÖNOK, Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 13. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2016.
  • ÜNVER, Yener, İftira, Suç Uydurma, Suç Üstlenme, Yalan Tanıklık ve Bilirkişilik, İnfaz Kurumlarından Kaçma, 4. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2016.
  • ÜNVER, Yener / HAKERİ, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Basım, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.
  • YAŞAR, Osman / GÖKCAN Hasan Tahsin / ARTUÇ Mustafa, Yorumlu, İçtihatlı Türk Ceza Kanunu, Cilt: 6, 2. Basım, Adalet Yayınları, Ankara, 2014.