URFA’DA ALMAN MİSYONERLERE AİT BİR ATÖLYE BİNASI “BASMAHANE”

Öz 1517 yılında Osmanlı hâkimiyetine giren Urfa’da misyoner faaliyetler 19. yüzyıldan itibaren yoğunlaşmıştır. Kentte Fransız, Alman ve Amerikan misyonerlerce gayrimüslimlere yönelik çok sayıda eğitim kurumu, sağlık hizmetleri veren kurumlar, yetimhaneler, atölyeler açılmıştır. Bu kurumlardan günümüze ulaşan, Almanların 1897 yılında açtıkları, halı ve değişik dokumaların yapıldığı atölye gerek kentte inşa edildiği dönemin mimari özelliklerini yansıtması gerek kentteki misyoner faaliyetler hakkında bilgi vermesi bakımından önemlidir. İki katlı fabrika binası ipliklerin elde edildiği bölüm, bu ipliklerin boyandığı kısım ve dokuma tezgâhlarının konulduğu alandan oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Urfa, Misyonerlik, Basmahane

PDF

___

Cevizliler, Erkan. (2011). Rus Miralayı Putyata’nın Amerikalı Misyonerlerin Anadolu’daki Faaliyetlerine İlişkin Raporu (1895). Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, 10, s. 157-174.
Dalyan, Murat Gökhan. (2010). Amerikan Misyonerlerinin Osmanlı Ermenilerinde Meydana Getirdiği Bölünme ve Çatışmalar: George B. Nutting- George H. White ve Adıyaman Ermenileri Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss.81-97.
Dalyan, Murat Gökhan. (2011). Amerikan Misyonerliğinde Kadın ve Kadının Rolü (Ortadoğu Örneği). Turkish Studies, 6(2), s. 341-358.
Fendoğlu, Tahsin. (2002). Amerika Birleşik Devletleri’nin Misyonerleri ve Osmanlı Devleti. Türkler (c. 14, s. 340-355). Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
Holmes, Mary Caroline. (2008). Urfa’da Ermeni Yetimhanesi (1919-1921) ( Vedii İlmen, Çev.). İstanbul.
Kılıç, Remzi. (2006). Misyonerlik ve Türkiye’ye Yönelik Misyoner Faaliyetleri. Türklük Bilimi Araştırmaları, XIX, s. 327-342.
Kieser, Hans Lukas. (2005). Iskalanmış Barış, Doğu Vilayetlerinde Misyonerlik, Etnik Kimlik ve Devlet 1839-1938 (Atilla Dirim, çev. ). İstanbul: İletişim Yayınları.
Kocabaşoğlu, Uygur. (1989). Kendi Belgeleriyle Anadolu’daki Amerika. İstanbul.
Künzler, Jacob. (2012). Kan ve Gözyaşları Ülkesinde. (Perim Ozan, Çev). İstanbul.