AHİLİKTEN MESLEK KURULUŞLARINA YAPISAL BİR DÖNÜŞÜM

Anadolu'nun ticaret ve sanatta sahip olduğu geleneksel yapıyı şekillendiren temel kurumlardan biri olan Ahilik, dostluğun, yardımlaşmanın, hoşgörünün, bilginin ve dayanışmanın ekonomik hayata yansımasıdır. Bu çalışmada ilk olarak Ahilik kurumunun tarihsel dinamikleri ve yapısal özellikleri incelenerek, Anadolu'daki ticari ve sosyal hayatın gelişiminde oynadığı rol ortaya konulacaktır. Ahiliğin hem iktisadi hem de sosyal bir kurum olma özelliği üzerinden hareket edilerek, kurumun üretim anlayışı, organizasyon yapısı ve geliştirdiği değer ve normlar incelenecektir. Çalışmanın devamında ise, ahilik kurumu ile günümüzün mesleki örgütlenmeleri arasındaki kopuş ve süreklilikleri değerlendirebilmek maksadıyla, hali hazırda faaliyetlerini sürdüren mesleki kuruluşlar incelenecektir. Ahilikte ekonomi bir araçtır ve bu aracın amaç haline getirilmesine izin verilmez. Bu bakış açısıyla, günümüzde ekonomik ve toplumsal yaşamın önemli aktörlerinden biri olan meslek kuruluşları ile ahiliğin kendi dönemlerinde ekonomik hayata ve sosyal yaşantıya yaptıkları etkiler karşılaştırılarak çalışma tamamlanacaktır

STRUCTURAL TRANSFORMATION OF AKHISM TO PROFESSIONAL ORGANIZATIONS

Akhism was one of the important institutions of to shape the economic and artistic traditional structure of Anatolia. Akhism had been including fellowship, solidarity, knowledge and allowance. In this article Akhism’s historical origins and structural features will be analyzed firstly. Thus Akhism’s role will be reveal on developing the business and social life in Anatolia. Akhism was social and economic establishment both. These features will be analyzed and this will reveal the coprs’ production culture, organizational order, moral and ethical norms. In the second part of the article, professional organizations of present day will be ascertained. Then the relations between Akhism and professional organizations will be come out with it’s permanencies and discontinuities. According to Akhism, economy is a tool. And the corps is not let it to be a main cause. With this perspective, professional organizations and Akhism will be compared with their effects on the economic and social life in their own phases at the end of the article

___

  • BAYRAM, M. (1991), Ahi Evren ve Ahi Teşkilatının Kuruluşu, Damla Matbaacılık, Konya.
  • ÇAĞATAY, N. (1981), Bir Türk Kurumu Olan Ahilik, Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya.
  • ÇALIŞKAN Y. ve LÜTFİ, K. (1993), Kültür, Sanat ve Medeniyetimizde Ahilik, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • DEMİRPOLAT, A. ve AKÇA, G. (2004), “Ahilik ve Türk Sosyo-Kültürel Hayatına Katkıları”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, ss. 355-376.
  • DDK. (2009), (Devlet Denetleme Kurulu), http://www.tccb.gov.tr/ddk/ddk41.pdf, Erişim Tarihi: 07.04.2014.
  • DURAK, İ. ve YÜCEL A. (2010), “Ahiliğin Sosyo-Ekonomik Etkileri ve Günümüze Yansımaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), ss. 151- 168. http://sablon.sdu.edu.tr/fakulteler/iibf/dergi/files/2010-2-8.pdf, Erişim Tarihi: 28.03.2014.
  • EKİNCİ, Y. (1990), Ahilik ve Meslek Eğitimi, M.E.B. Yayınları, İstanbul.
  • EKİNCİ, Y. (2001), Ahilik, Talat Matbaası, İstanbul.
  • ERKEN, V. (1998), Bir Sivil Örgütlenme Modeli AHİLİK, Seba Yayınları, Ankara. GÖLPINARLI, A. (2011), İslam ve Türk İllerinde Fütüvvet Teşkilatı, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul.
  • GÖZÜBÜYÜK, Ş. (1978), Türkiye’nin Yönetim Yapısı, S Yayınları, Ankara
  • . GÜLLÜLÜ, S. (1992), Ahi Birlikleri, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • GÜNDÜZ, A. KAYA, M. AYDEMİR, C. (2012), “Ahilik Teşkilatında ve Günümüzde Tüketicilerin Korunmasına Yönelik Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(2), ss. 37-54.
  • http://www.iibfdergi.aku.edu.tr/pdf/14_2/3.pdf, Erişim Tarihi: 29.03.2014.
  • İVGİN, H. (1996), Ahilerde Ahlâkî Değerler ve Bunların Ticarette Uygulanması, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • KALA, A. (1990), “Fütüvvet ve Ahiliğin Doğuşu”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi.
  • KALA, A. (2003), “Osmanlı Esnafı ve Sanayisi Üzerine Yapılan Çalışmalarla İlgili Genel Bir Değerlendirme”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 1(1), ss. 245-266.
  • KESKİN, N. ve MARŞAP, A. (2011), “Ahiliğin Dünü ve Bugünü Denizli Örneği”, International Online Journal of Sciences, 3(1), ss.370-394.
  • KÖPRÜLÜ, F. (1981), Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, D.İ.B. Yayınları, Ankara.
  • KURTULMUŞ, Z. (2011), Ahilik, “Ahilik ve Günümüze Yansımaları”, Kırklareli Üniversitesi Yayınları, Kırklareli.
  • http://www.kirklareli.edu.tr/download/files/43937742/03-zekeriyakurtulmus.pdf, Erişim Tarihi: 17.03.2014.
  • ÖNCÜ, A. (1983), “Cumhuriyet Döneminde Odalar”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 6. İletişim Yayınları, İstanbul, ss.1566-1576
  • ÖZER, A. (1994), Türkiye'de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları, Tügaid Yayınları, Ankara.
  • ÖZERKMEN, N. (2004), “Ahiliğin Tarihsel – Toplumsal Temelleri ve Temel Toplumsal Fonksiyonları – Sosyolojik Yaklaşım”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, (44), ss. 57-78. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/916/11414.pdf, Erişim Tarihi: 03.04.2014.
  • ÖZTÜRK, N. (2002), “Ahilik Teşkilatı ve Günümüz Ekonomisi, Çalışma Hayatı ve İş Ahlakı Açısından Değerlendirilmesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Ahilikten Meslek Kuruluşlarına Yapısal Bir Dönüşüm Taner AKÇACI İlbey C. N. ÖZDEMİRCİ 53 Bilimler Enstitüsü Dergisi, (7), ss. 43-56.
  • http://www.utesav.org.tr/kutuphane/ahilik.pdf, Erişim Tarihi:14.03.2014.
  • PARLAK, B. ve SOBACI, Z. (2005), Kuram ve Uygulamalarda Kamu Yönetimi Ulusal ve Global Perspektifler, Alfa-Aktüel Yayınları, İstanbul. SOLAK, F. (2009), Ahilik: Kuruluşu, İlkeleri ve Fonksiyonları, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul. http://dosya.marmara.edu.tr/ikf/ikt/kitaplar/solakahilik.pdf, Erişim Tarihi:27.03.2014.
  • TABAKOĞLU, A. (2012), Türkiye İktisat Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • TEKİN, M. (2004), “Bir Sosyal Kontrol Aracı Olarak Ahilik ve Toplumsal Dinamikleri”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (21), ss. 219- 235.
  • TESK. (2014), (Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu), http://www.tesk.org.tr/tr/hakkinda/amaci.php, Erişim Tarihi: 08.04.2014.
  • TEZCAN, M. (1991), “Ahilikte Gençlik ve Eğitimi”, Milli Kültür Dergisi, (89). TOBB. (2014), (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği),
  • http://www.tobb.org.tr/Sayfalar/AmaciveYapisi.php, Erişim Tarihi: 08.04.2014.
  • YALKIN, S. (2001), Esnaf-Sanatkâr Kesimin Tarihinde Ahiliğin Önemi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • YAMAN, A. (1974), “Osmanlı Toplumunda Ticaret ve Zanaatın Organizasyonu”, İlim, Kültür ve Sanatta Gerçek Dergisi.
  • YAYLA, A. ve ŞAHİN, B. (2013), Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi, Liberal Düşünce Topluluğu Yayınları, Ankara