TMS-11 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ STANDARDI KAPSAMINDA MUHASEBE UYGULAMALARI

TMS-11: İnşaat Sözleşmeleri Standardının amacı, yıllara yaygın inşaat taahhüt işlerinde iş süresince ortaya çıkan gelir ve maliyetlerin tespit edilip, gelir tablosunda ne zaman gelir ve gider olarak gösterileceklerini ortaya koymaktır. TMS-11, dönemsellik ilkesi esaslı bir kayıt ve raporlama öngörmektedir. Bundan dolayı da inşaatın her hesap dönemi sonu itibariyle tamamlanma oranını esas alarak döneme ait maliyet ve gelirlerin ilgili oldukları dönem gelir ve gider hesaplarına intikalini öngörmektedir. Standart bu kapsamda, inşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir biçimde öngörülebildiği durumda tamamlanma yüzdesi yöntemi kullanılmasını gerekli kılmıştır. Standart kapsamında kullanılabilecek tek yöntem olan tamamlanma yüzdesi yöntemi, inşaat taahhüt işinin tamamlanma derecesine göre gelir ve maliyetleri tespit edilmesine, böylece gelir ve giderlerin ait oldukları hesap dönemlerine kaydına olanak vermektedir. Görüldüğü gibi tamamlanma yüzdesi yönteminin hedefi dönemsellik ilkesinin gerçekleştirilmesidir. O halde bu noktada yıllara yaygın bir inşaat taahhüt işinin ilgili döneme ilişkin gelir ve maliyetlerinin tespiti önem kazanmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, inşaat taahhüt işletmelerinin TMS-11: İnşaat Sözleşmeleri standardı hükümleri çerçevesinde gelir ve maliyet tespitine yönelik olarak yapılması gerekenleri örnekler yardımıyla göstermektir. Çalışmada ayrıca, standart hükümlerine uygun olarak yapılması gereken muhasebe kayıtlarına da yer verilmiştir

ACCOUNTING PRACTISES IN THE CONTEXT OF TMS-11 CONSTRUCTION CONTRATS STANDARTS

The main aim of the TMS 11- Construction Contracts Standard is to define how to calculate and record the cost and revenue during the life of the construction works and to precise the time of booking of those cost and revenues. TMS 11- Construction Contracts Standard is based on the periodicity concept of accounting for both recording and reporting. Hence, according to Standard, the cost and revenue of each accounting period by using the percentage of completion method (PoC) should be presented on related period’s records. The Standard obliges to use the percentage of completion method in case the result of the construction contract is predictable.The PoC method - as a unique method for the construction contractsallows to determine the cost and revenue and to allocate them to the related accounting period’s records. The PoC method targets to assure the periodicity of the accounting. At this point, the calculation of each period’s cost and revenue for the construction contracts over years becomes critical. The aim of this article is to show and explain by use of the examples how to determine the cost and revenue -according to TMS 11- Construction Contracts Standard- for the construction contracts over years. We also cited in our article the examples of the booking records in conformity with the Standard.

___

  • ACAR, Vedat (2013), “Türkiye Muhasebe Standartları – 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardının İncelenmesi Ve Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Geçiş Sürecinde Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşleri Uygulama Çalışması”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, Sayfa: 25-50.
  • AKDOĞAN, Nalan ve Orhan SEVİLENGÜL (2007), Türkiye Muhasebe Standartları ile Uyumlu Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitabevi, Ankara
  • ALAGÖZ Ali (2008), Türkiye’de Muhasebeye Yön Veren Hukuki Düzenlemeler Çerçevesinde İnşaat Sözleşmeleri, Nobel Basımevi, Ankara
  • ALAGÖZ, Ali (2009), “TMS 11: İnşaat Sözleşmeleri Standardı Çerçevesinde İnşaat İşlerinde Sözleşme Maliyet ve Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, Sayfa: 1-36.
  • TMS 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardı Kapsamında Nevran KARACA Muhasebe Uygulamaları Gökhan MİSKET 201
  • GELİR VERGİSİ KANUNU, 10700 sayılı Resmi Gazete, 6 Ocak 1961.
  • GÜCENME GENÇOĞLU, Ümit, Yıldız ÖZERHAN ve Selahattin KARABINAR (2013), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, Sakarya.
  • KIESO, D. E. Weygandt, J. J. ve WARFIELD, T. D. (2001), Intermediate Accounting,10 th Edition, USA: Wiley.
  • KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMUNUN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME, 28103 sayılı Resmi Gazete, 2 Kasım 2011.
  • PRICEWATERHOUSECOOPERS, IFRS Manual of Accounting 09- Revenue and Construction Contracts (IAS 18)
  • SAĞLAM, Necdet, Salim ŞENGEL ve Bünyamin ÖZTÜRK (2009), UFRS- UMS Uyumlu TMS Uygulaması, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
  • SAĞLAM, Necdet, Mehmet YOLCU ve Ali Osman Eflatun (2012), UFRS Uygulama Rehberi, Muhasebetr Yayınları, Ankara
  • SAYARI, Mehmet (2010), “İnşaat Taahhüt Sözleşmelerinin Muhasebeleştirilmesi” Türkiye Birinci Sektörel Muhasebe Uygulamaları Sempozyumu, Kayseri SMMMO, s.107-118.
  • ŞAVLI, Tuğba (2014), Uluslararası/Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara. TMS 11- İnşaat Sözleşmeleri, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu,
  • TÜRK TİCARET KANUNU, 27846 Sayılı Resmi Gazete, 14 Şubat 2011.
  • USUL, Hayrettin (2012), TMS 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardına Göre İnşaat Muhasebesi, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • YERELİ, Ayşe N., Nilgün KAYALI ve Lale DEMİRLİOĞLU (2011), İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (Tms 11) Çerçevesinde
  • TMS 11 İnşaat Sözleşmeleri Standardı Kapsamında Nevran KARACA Muhasebe Uygulamaları Gökhan MİSKET 202 Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşlerinin Muhasebeleştirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 3, Sayfa: 113- 135.
  • YILDIZTEKİN, İhsan (2013), “TMS-11 ve 12 Standardı Kapsamında Ertelenmiş Vergilere İlişkin Muhasebe Kayıtları”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, No:17, Sayı: 1, Sayfa: 295-320.
  • YILMAZ, Fatih (2009), “TMS 11: İnşaat Sözleşmeleri Standardının İşletmeler Üzerine Etkisi: İMKB’de Hisse Senetleri İşlem Gören Bir İnşaat Şirketi”, Yönetim Dergisi, Sayı: 64, Sayfa: 8-26.
  • 1 SIRA NO' LU MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ, 21447 (M) Sayılı Resmi Gazete 26 Aralık 1992.
  • 2 SIRA NO' LU MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ, 21790 Sayılı Resmi Gazete, 16 Aralık 1993.