11969

Çanakkale'de Yaygın Olarak Tarımı Yapılan Yazlık Buğday Çeşitlerinin Kalite Özellikleri Üzerine Çeşit ve Çevre Faktörlerinin Etkisi

Bu araştırmada 2005 yılında Çanakkale ilinin üç farklı bölgesinde yaygın olarak tarımı yapılan, Gönen, Kaşifbey ve Sagittario ekmeklik buğday çeşitlerinin rutubet, hektolitre ve bin tane ağırlığı, yaş gluten, gluten indeks, Zeleny sedimentasyon ve gecikmeli sedimentasyon gibi bazı kalite özellikleri incelenmiştir. İncelenen bu kalite özelliklerine çeşit ve çevrenin etkisi istatistiksel açıdan ortaya konmuştur. Bölgesel çevre koşulları ile çevre ve çeşit interaksiyonunun kalite özellikleri üzerinde belirleyici olduğu sonucuna varılmıştır. Biga ve Çanakkale bölgesinde yetiştirilen her üç buğday çeşidinin kalite sonuçları Gelibolu bölgesinde yetiştirilenlere göre daha yüksek bulunmuştur. Gelibolu bölgesinde yetişen Gönen buğdayının gluten indeks değeri diğer bölge ve çeşitlere göre önemli ölçüde yüksek çıkmasına rağmen, bu bölgedeki diğer kalite özellikleri en düşük bulunan çeşit olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Buğday, kalite kriterleri, gluten

The Effects of Genetic and Environmental Factors on the Quality Properties of Widely Agricultured Spring Wheat Varieties in Çanakkale (Turkish with English Abstract)

In this research, some of the quality properties such as moisture, hectoliter, one thousand kernel weight, wet gluten, gluten index, Zeleny sedimentation and modified sedimentation of Gönen, Kaşifbey and Sagittario wheat varieties which are widely agricultured in three different region of Çanakkale in 2005 were investigated. Also the genetic and enviromental effects on these quality properties were examined statistically. Consequently, local enviromental conditions and genotype-by-enviromental interaction were found to have a significant effect on quality. Each of the investigated three varieties of wheat which were cultivated in Biga and Canakkale regions gave better quality results compared to the Gönen variety, which was agricultured in Gelibolu region. The Gönen variety from Gelibolu had the highest gluten index in all varieties. However, Gönen wheat had lower quality properties than the other varieties.

Keywords:

Wheat, quality characteristics, gluten,

PDF

___

Anonymous. 2006. www.fao.org (20.04.2007).
Keskin S, Asal S, Kavuncu O. 1999. Türkiyede Yetifltirilen Bazı Ekmeklik Buğday Çeflit ve Melezlerinde Gliadin Band Desenleri ve Genetik Analizi. Tr. Journal of Agriculture and Forestry. 23: 291-298
Finney PL, Gaines CS, Andrews LC. 1987. Wheat Quality . A Quality Accesssors View. Cereals Foods World. 32: 313-318.
Pomeranz Y. 1971. Wheat chemistry and technology. American Association of Cereal Chemists. St. Paul Minnesota. USA.
Kınacı G. 1997. Çevre ve Biyotik Faktörlerin Orta Anadolu’da Üretilen Bazı Buğday Çeflitlerinin Kalitelerine Etkileri. 2. Un- Bulgur ve Bisküvi Sempozyumu, 28-30 Mayıs 1996, Karaman.
Anonymous, 2007b . canakkaletarim.gov.tr/ciftciegitim/bitkiseluretim.htm (03.04.2007).
Anonymous. 2007c. samsuntb.org.tr/bilgiler/sagittario.asp. (10.04.2007).
Elgün A, Ertugay Z. 2002. Tahıl İflleme Teknolojisi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 718, Erzurum.
Tamerler T. 1993. Gluten İndeksi ve Ticari Kuru Glutenlerin Ekmek Yapım Kalitesi. Un Mamülleri Dünyası, 2 (2) 13.
Paliwal SC, Singh G. 1986. Physico-Chemical, Milling and Bread Making Quality of Wheats of Utar Pradesh, Journal of Food Science and Technology, 23 (4) 189-193.
Altınbafl M, Tosun M, Yüce S, Konak C, Köse E, Can RA. 2004. Ekmeklik Buğdayda (T.aestivum L.) Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerinde Genotip ve Lokasyon Etkileri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 41 (1) 65-74.
Tayyar fi. 2005. Biga Koflullarında Yetifltirilen Farklı Ekmeklik Buğday (Triticum Aestivum L.) Çeflit ve Hatlarının Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Saptanması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,18 (3) 405-409.
Anonymous. 2000. AACC Approved Methods 44-16, 10th Edition.
Anonymous. 2000. AACC Approved Methods 38-12, 10th Edition.
Anonymous. 2000. AACC Approved Methods 56-61A, 10th Edition.
Köksel H, Sivri D, Özboy Ö, Baflman A, Karacan H. 2000. Hububat Laboratuarı El Kitabı. Ceylan Matbaacılık, 47s, Ankara.