Berrin ALTINÖREN, ZEYNEP NUR AKÇABOY, Erkan Yavuz AKÇABOY, Gaye ARKAN, Cüneyt AKSU, Nermin GÖĞÜŞ

Elektif elektrokardiyoversiyon anestezisinde propofol ve etomidata remifentanil eklenmesi

Amaç: Çalışmamızda ultra kısa etkili bir opioid olan remifentanili, propofol ve etomidatın düşük dozlarına ekleyerek, kardiyoversiyon anestezisi için gerekli sedasyonu ve kardiyorespiratuar stabiliteyi sağlamayı, myoklonus başta olmak üzere oluşabilecek yan etkileri de azaltmayı amaçladık. Yöntem: 40 ASA II-III hasta bu randomize ve prospektif çalışmada yer almıştır. Tüm hastalara 1 μg/kg remifentanil 90 sn içinde verildikten sonra, propofol grubundaki (Grup P) hastalara 0.5 mg/kg propofol, etomidat grubundaki (Grup E) hastalara 0.1 mg/kg etomidat 15 sn içinde uygulanmıştır. Observer’s Assesment of Allertness and Sedation (OAA/S) skorunun 2 olması için geçen süre indüksiyon zamanı olarak kabul edilmiş ve ardından Elektif eksternal kardiyoversiyon (EEK) uygulanmıştır. Kardiyorespiratuar parametreler, derlenme parametreleri, uygulanan şok sayısı, uygulanan total enerji, kardiyoversiyon sonucu, yan etkiler, kardiyolog ve hasta memnuniyeti kaydedilmiştir. Bulgular: Demografik veriler, ASA durumu, kardiyoversiyon endikasyonu dağılımı gruplar arasında benzer bulunmuştur. Daha önceki çalışmalarla karşılaştırıldığında, daha düşük dozlardaki propofol ve etomidat ile gerekli bilinçsizlik durumu sağlanabilmiştir. Grup P’de indüksiyondan sonra başlayıp ve 8. dk.’ya kadar süren anlamlı bir kan basıncı düşüşü gözlemlenmiştir. Kardiyoversiyondan sonra ve 2 dk. boyunca, solunum sayısında Grup E ile karşılaştırıldığında, Grup P’de anlamlı bir düşüş gözlemlenmiştir. Grup P’de 8 hastada apne görülmüş, ve asiste ventilasyona ihtiyaç duyulmuştur. İndüksiyon zamanı ve derlenme parametreleri Grup E’de anlamlı olarak daha uzun bulunmuştur. Toplam uygulanan şok sayısı, enerji kullanımı, kardiyoversiyon sonucu, hasta ve kardiyolog memnuniyeti ve yan etkiler gruplarda benzer bulunmuştur. Hiçbir hastada myoklonus görülmemiştir. Sonuç: Etomidat kullanımının daha uzun derlenmeye sebep olmasına, propofol kullanımının daha az kardiyorespiratuar stabiliteye sebep olmasına rağmen, remifentanil ile kombine edildiğinde her iki ajan da kardiyoversiyon için kabul edilebilir bir anestezi sağlamışlardır. Ayrıca remifentanil ekleyerek bu ajanların dozlarının ve myoklonus başta olmak üzere diğer yan etkilerin azaltılabileceği kanısındayız.

Remifentanil addition to propofol and etomidate for elective electrocardioversıon anesthesia

Objective: In this study we tried to produce adequate sedation and cardiorespiratory stability by combining an ultra short effective opioid, remifentanil with low doses of propofol and etomidate in cardioversion anesthesia. We also aimed to decrease the side effects, especially the myoclonus. Methods: 40 ASA II-III patients enrolled in this prospective and randomized trial. All patients first received 1 µg.kg-1 remifentanil over 90 sec, then group P received propofol 0.5 mg.kg-1 and group E received etomidate 0.1mg.kg-1 over 15 sec. When Observer’s Assesment of Allertness and Sedation OAA/S scale was 2, this time is recorded as the induction time and Elective External Cardioversion (EEC) was applied thereafter. Hemodynamic and respiratory parameters, recovery parameters, number of shocks, total amount of energy, result of cardioversion, needed supplemental doses ,patient and cardiologist satisfaction and side-effects were compared between groups. Results: Groups were similar in demographic and baseline data. Compared with other studies, we induced anaesthesia with lower doses of propofol and etomidate by combining remifentanil. In group P, a statistically significant decrease in blood pressure occurred after induction and returned to baseline in 8th min. In group E, blood pressure did not change compared to its baseline level. After EEC and throughout 2 min, respiratory rates in group P decreased significantly when compared with group E. 8 patients in group P became apneic and needed assisted ventilation. Induction time and recovery parameters were significantly longer in Group E. Number of shocks, amount of energy, result of cardioversion, patient and cardiologist satisfaction and side-effects were comparable in both groups. Myoclonus was not seen in any groups. Conclusion: We concluded that although etomidate use had caused longer recovery parameters and propofol use had caused more apnea and hypotension; both were acceptable when combined with remifentanil for EEC anaesthesia. Also we could reduce induction doses and side effects, especially the myoklonus, by combining them with remifentanil.

PDF

___

1. Lown B, Amersingham R, Neuman J. A new method for terminating cardiac arrhythmias. J Am Med Ass. 1962;182:548-55.
2. Lechleitner P, Genser N, Mitterschiffthaler G, Dienstl F. Propofol for direct current cardioversion in cardiac risk patients. Eur Heart J 1991;12:813-7.
3. Gale DW, Grissom TE, Mirendo JV. Titration of intravenous anesthetics for cardioversion: A comparison of propofol, methohexital, and midazolam. Crit Care Med 1993;21:1509-13.
4. Kay B, Stephenson DK. Dose response relationship for disoprofol (ICI 35868: Diprivan). Comparison with methohexitone. Anaesthesia1981;36:863-7.
5. Coe EH. Anesthesia for elective cardioversion. N Engl J Med 1978;299:262.
6. Canessa R, Lema G, Urzua J, Dagnino J, Concha M. Anesthesia for elective cardioversion. A comparison of four anesthetic agents. J Cardiothorac Vasc Anesth 1991;5:566-8.
7. Fennelly ME, Powell H, Galletly DC, Whitwam JG. Midazolam sedation reserved with flumazenil for cardioversion. Br J Anaesth1992;68:303-5.
8. Hullander RM, Leivers D, Wingler K. A comparison of propofol and etomidate for cardioversion. Anesth Analg 1993;77:690-4.
9. Hagemeijer F, Van Mechelen R, Smalbraak DW. Fentanyl- etomidate anesthesia for cardioversion. Eur Heart J 1982;3:155-8.
10. Gupta A, Lennmarken C, Kegfors M, Tyden H. Anesthesia for cardioversion. A comparison between propofol, thiopentone and midazolam. Anaesthesia 1990;45:872-5.
11. Herrogods LL, De Baedemaeker LE, Moerman AT, Struys MM, Blauwen NJM, et al. Ambulatory electrical external cardioversion with propofol or etomidate. J Clin Anesth 2003;15:91-6.
12. Kick O, Bohrer H, Motsch J, Kessler J, Conradi R, Martin E. Etomidate versus propofol for anesthesia in ambulatory cardioversion. Anesthesiol Intensivmed Notfallmed Schmerther 1996;31:288-92.
13. Jan KT, Wang KY, Lo Y, Lu BK, Liu K. Anesthesia for elective cardioversion: a comparison of thiopentone and propofol. Acta Anesthesiol Sin 1995;33:35-9.
14. Maltepe F, Kocacayan E, Uğurlu BS, Akdeniz B, Güneri S. Comparison of remifentanil and fentanyl in anesthesia for elective cardioversion. Anaesth Intensive Care 2006;34:353-7.
15. Cherrick DA, Gillings D, Laine H, Hendler J, Silver JM, Davidson AB, et al. Validity and reliability of the observer’s assessment of alertness/sedation scale: Study with IV midazolam. J Clin Psychopharmacol 1990;10:244-51.
16. Aldrete JA.The post anesthesia recovery score revisited. J Clin Anesth1995;7:89-91.
17. Kowey PR. The calamity of cardioversion of conscious patients. Am J Cardiol 1988;61:1106-7.
18. Voltonen M, Kanto J, Klossmer J. Anaesthesia for cardioversion: A comparison of propofol and thiopentone. Can J Anaesth1988;35:479-83.
19. Fennelly ME, Powell H, Galletly DC, Whithcam JG. Midazolam sedation reversed with flumazenil for cardioversion. Br J Anaesth1992;68:303-5.
20. Peacock JE, Lewis RP, Reilly CS, Nimma WS. Effect of different rates of infusion of propofol for induction of anesthesia in elderly patients. Br J Anaesth 1990;65:346-52.
21. Goodman NW, Caryter JA, Black AM. Some ventilatory effects of propofol as sole anesthetic agent. Br J Anesth 1987;59:1497-1503.