YEŞİLIRMAK TARIM HAVZASI’NDA YER ALAN İLLERİN ÇEVRESEL KİRLENMEDE ETKİLİ OLAN PARAMETRELERE GÖRE ÇKE EĞRİSİ İLE ANALİZİ

Çalışmada Yeşilırmak tarım havzası kapsamında yer alan 11 il araştırmaya dahil edilmiştir. havza alanını içeren illere ilişkin 1990-2014 dönemindeki zaman serisinden yola çıkılarak çevresel Kuznets eğrileri (ÇKE) hazırlanmıştır. Bu yolla, iklimsel değişikliğe neden olarak gösterilen sera gazları ile bölgenin kişi başına geliri arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Buna göre ÇKE varsayımından yola çıkarak Yeşilırmak Tarım Havzasında yer alan illerin, kişi başına milli gelirleri ile PM10 ve SO2 emisyonu arasındaki ilişkinin ters “N” biçiminde bir ÇKE oluşturduğu sonucuna varılmıştır. Bunun anlamı havzada gelir artışı sonucu, ele alınan dönem boyunca anlamlı bir olgu taşımadığıdır. Bu sonuçlar, daha önce Türkiye için yapılan çalışmalarla örtüşmektedir. Sonuçta, Türkiye’nin genel eğilimine uygun olarak Yeşilırmak Tarım Havzasında yer alan illerde gelir artışının yükseliş yönünde olduğu görülmektedir. Bunun çevre maliyetleri göz önüne alarak sürdürülebilir bir gelişme ile uyumlu olması gerekir. Çorum dışındaki illerde SO2 salınımı artış yönündedir. PM10 değeri ise Amasya, Çankırı, Çorum, Giresun, Kastamonu, Ordu illerinde, azalmasına karşın diğer 5 ilde artış yönünde bulunmuştur. Trend değerine göre, bir tarım bölgesi olan Tokat birinci sırada PM10 salınımına maruz kalırken, ikinci sırada Samsun yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Çevresel Kuznets Eğrileri, Emisyon

ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE ANALYSIS ON EFFECTIVE FACTORS IN ENVIRONMENTAL POLLUTION IN YEŞİLIRMAK AGRİCULTURAL BASIN

11 provinces within the scope of Yeşilırmak agricultural basin were included in the study. Environmental Kuznets Curves (EKC) were prepared from the time series of the period 1990-2014 relating to thearea containing the basin area. In this way, the relationship between the greenhouse gases shown to cause climatic change and the per capita income of the region has been revealed. According to this assumption, the relationship between the national income per capita and the emissions of PM10 and SO2 in the Yeşilırmak Agricultural Basin has resulted in an inverse "N" EKC. This means that the increase in revenue in the basin is not a significant phenomen on during the period covered. These results overlap with previous studies for Turkey. As a result, in line with the general tendency of Turkey, it is observed that the income increase in the ones in Yeşilırmak Agriculture Basin is on the rise. This must be in harmony with a sustainable development taking into consideration the environmental costs. There lease of SO2 is in the case of other than Çorum. The value of PM10 was found to increase in Amasya, Çankırı, Çorum, Giresun, Kastamonu and Ordu provinces. According to the trend value, Tokat which is an agricultural region is exposed to PM10 emission in the first place while Samsun is in these cond place.

Keywords:

Environmental Kuznets Curve, Emissions,

PDF

___

Cole, M. A. (2004). Trade, the pollution haven hypothesis and the environmental Kuznets curve: examining the linkages. Ecological Economics, 48: 71-81.
Gardner, R.H.; Hargrove, W.G.; Turner, M.G.; Romme, W.H. (1996) “Climate Change, Disturbances and Landscape Dynamics”), Global Change and Terrestrial Ecosystems. Cambridge University Press, Great Britain, 149-172.
Grossman, Gene M., and Alan B. Krueger. (1991). Environmental Impact of a North American Free Trade Agreement. Working Paper 3914. National Bureau of Economic Research, Cambridge, MA.
IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change (2007). Intergovernmental Panel on Climate Change, Synthesis Report.
Öztürk, K., (2002). Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 1 (2002) 47-65.
Özdemir, Mehmet Tuncer ve Sevinç Ertaş., (2011).Desert Dust Transportation on Particulate Matter Concentrations: A Case Study in Ankara DOI ID : 10.5505/TurkHijyen.2011.91885 Turk Hij Den Biyol Derg: 2011; 68 (1): 23 – 34)
Piontkivska, I. (2000). Is Economic Growth a Cause or Cure for the Environmental Degradation: Testing Environmental Kuznets Curve Hypothesis. Kiev.
Soumyananda Dinda, (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey Elsevier Ecological Economics 49 (2004) 431–455.)
Uzel.G ve S. Gürlük., (2014).Türkiye’nin Tarım Kaynaklı Sera Gazı Emisyonlarındaki Durumu, XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun.
Van der-Eerden, A.E.G. Tonneijik and J.M.H. Vijnands (1988)., Enviromental Polluition 53.-365.