Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Olay Analiziyle Ölçülmesi

Bu çalışma, 2010 sonrasında Türkiye’de çıkarılan vergi af kanunlarının vergi gelirleri üzerindeki etkisini, aylık tahsil/tahakkuk verilerini kullanarak, olay analiziyle değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Türkiye, tasarruf yetersizliğinden dolayı sıklıkla vergi aflarına başvurmaktadır ve vergi afları vergi politikasının bir aracı haline gelmiştir. Türkiye 1980 sonrası vergi aflarının bir kısmından kısa zamanda yüksek gelirler elde etmesine karşın 2003 sonrasında çıkarılan vergi aflarından istediği geliri elde edememiştir. Bu dönemde vergi tahsil/tahakkuk oranlarında da ciddi bir düşüş yaşanmaktadır. Tahsil/tahakkuk oranı 2006 yılında yüzde 92.2 iken, 2018 yılında yüzde 81.4 olarak gerçekleşmiştir. 2010 sonrasında çıkarılan vergi afları, 6 ve 12 aylık etkileri dikkate alındığında, vergi gelirleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmektedir. Vergi aflarının başarılı olabilmesi için affın bir vergi reformunun parçası olarak ortaya çıkması, vergi aflarına sıklıkla başvurulmaması ve vergi aflarına ekonomik kriz veya doğal afetler gibi olaylardan sonra başvurulması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler:

Optimal Vergilendirme, Vergi Affı, Olay Analizi

Measuring the Effect of Tax Amnesties on Tax Receipts in Turkey By Means of Event Study

This paper is to evaluate the effect of tax amnesty laws which enacted in Turkey after 2010 on tax receipts by means of event study by employing monthly tax collection/tax accrual ratios. Turkey often introduces the tax amnesty laws because of lack of savings and tax amnesties become the basic policy instrument of tax policy. Turkey hasn’t received expected amount of tax revenues from tax amnesties since 2003 even though it got great amount of tax revenues from some of these amnesties in the short term after 1980. In this period, the ratio of tax collection/tax acrual has seriously declined from 92.2 percent in 2006 to 81.4 percent in 2018. It’s observed that tax amnesties enacted after 2010 have statistically no effect on tax receipts when considering the 6 and 12 months impacts. Tax amnesties should be appeared as a part of tax reforms, introduced after economic crisis and natural disasters and shouldn’t be frequently applied for the achievement of these programmes

Keywords:

Optimal Taxation, Tax Amnesty, Event Study,

PDF

___

Akbelen, Z., Aydın, Z. B. & O. Polat. (2018). Türkiye’de vergi aflarının vergi gelirleri üzerine etkisi: ampirik bir analiz, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 64, 255-270.
Alm, J. & Beck, W. (1990). Tax amnesties and tax revenues, Public Finance Quarterly, 18(4), 433-453.
Alm, J. & Beck, W. (1993). Tax amnesties and compliance in the long run: a time series analysis, National Tax Journal, 46(1), 53-60.
Alm, J. (1998). Tax policy analysis: the ıntroduction of a russian tax amnesty, Georgia State University international studies program, Working Paper 98-6, 1-9.
Alm, J., Jorge, M. V. & Wallace, S. (2009). Do tax amnesties work? the revenue effects of tax amnesties during the transition in the Russian Federation, Economic Analysis & Policy, 39(2), 235-253.
Bayer, R. C., Oberhofer, H. & Winner, H. (2015). The occurence of tax amnesties: theory and evidence, Journal of Public Economics, 125, 70-82.
Bozdoğan, D. & Şimşek, T. (2018). An empirical analysis of the ımpact of tax amnesties on tax ıncomes between 1980-2014 in Turkey, IJOESS, 9(32), 1036-1046.
Bose, P. & Jetter, M. (2012). Liberalization and tax amnesty in a developing economy, Economic Modelling, 29(3), 761-765.
Bowman, R. G. (1983). Understanding and conducting event studies. Journal of Business Finance & Accounting, 10(4), 561-584.
Campbell, J. Y., Lo, A. W. & Mackinlay, A. C. (1997). The Econometrics of Financial Markets. New Jersey: Princeton University Press. [https://epge.fgv.br/we/MD/EconometriaAplicadaFinancas/2009?action=AttachFile&do=get&target=Campbell_Lo_Mackinlay_The_Econometrics_of_Financial_Market.pdf (10.08.2019)].
Edizdoğan, N. & Gümüş, E. (2013), Vergi afları ve Türkiye’de vergi aflarının değerlendirilmesi, Maliye Dergisi, 164, 99-119.
Erol, A. (2011), Vergi Felsefesi (Devlet ve Vergi). İSMMMO Yayınları 140, İstanbul.
Kargı, V. (2011). Türkiye'de vergi aflarının vergi gelirlerine etkisi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 101-115.
Kaya, A. (2014). Vergi aflarının vergi gelirlerine etkisi: Türkiye üzerine ampirik bir analiz, Maliye Dergisi, 167, 184-199.
Le Borgne, E. (2006). Economic and political determinants of tax amnesties in the US states, IMF Working Paper, WP/06/222.
Savaşan, F. (2006). Vergi afları: teori ve Türkiye uygulamaları (‘‘vergi barışı’’ uygulama sonuçları), Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 8 (1), 41-65.
Sumanjaya, W. & Waluyo (2019). Tax amnesty policy analysis: concepts and applications in Indonesia, International Journal of Education and Research, 7(6), 133-144.
Şanver, C. (2018). Türkiye’de 1980 sonrası vergi afları ve kamu gelirleri açısından etkinliği, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 35-63.
Şenyurt, İ. (2008). Türkiye’de vergi aflarının nedenleri ve sonuçları ı. Vergi Dünyası Dergisi, 313.
Şenyüz, D. (2014), Hukuk devleti perspektifinden adil vergileme ve vergi afları, Tesam Akademi Dergisi, 1(2), 81-96.
Turhan, S. (1998). Vergi Teorisi ve Politikası, Altıncı Basım, Filiz Kitabevi, İstanbul.
Villalba, M. A. S. (2017). On the effects of repeated tax amnesties, MPRA Paper, No: 80936, 1-29.
Yurdadoğ, V. & Neslihan, C. K. (2017). Türkiye’de yapılan ampirik çalışmalar ışığında vergi aflarının değerlendirilmesi, Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 8, 134-164.
Yücedoğru, R. & Sarısoy, İ. (2018). Is tax amnesties good for us all? understanding influence of tax amnesties on between benefiters and non-benefiters, Cesifo Economic Studies Conference 2018: 1-15.