EKONOMİK ÖZGÜRLÜKLERİN SAĞLIK VE EĞİTİME ETKİSİ: PANEL VERİ ANALİZİ1

Özel mülkiyeti, hukukun üstünlüğünü, girişim özgürlüğünü, serbest ticareti ve rekabeti temel alan ekonomik özgürlüklerin, ülkelerin kurumsal yapılarına ilişkin bir gösterge olarak, kalkınma süreçlerinde önemli bir etken olduğu sıklıkla dile getirilmektedir. Bu çalışmada da ekonomik özgürlüklerin ve alt bileşenlerinin, sağlık ve eğitim gibi kalkınma göstergeleri üzerindeki etkisi, 1970 - 2010 döneminde yüksek, orta-yüksek, düşük-orta ve düşük gelirli ülkeler için panel veri analizi ile incelenmiştir. Analiz sonuçları, ülkelerin içinde bulundukları gelir gruplarına göre farklılaşsa da, ekonomik özgürlüklerin sağlık ve eğitim göstergeleri üzerinde genel olarak olumlu bir etki yaptığını göstermektedir. Ayrıca ekonomik özgürlüklerin bazı bileşenlerinin ilgili göstergeler üzerindeki etkisi anlamlı bulunmazken, bazı bileşenler de genel endeksten farklı sonuçlara işaret etmektedir.

THE EFFECT OF ECONOMIC FREEDOM ON HEALTH AND EDUCATION: PANEL DATA ANALYSIS

Economic freedom, as an indicator for institutional structure of countries, which is based on private property, rule of law, freedom of enterprise, free trade and competition is often considered to be an important factor on development process. In this study, the effects of both economic freedom and its components on development indicators such as health and education are examined with panel data analysis for 1970 - 2000 period by separating countries as "high", "upper-middle", "lower-middle" and "low" income. Results indicate that even if it differs for income groups, the effect of economic freedom on health and education indicators is positive. Besides, some of economic freedom components are found insignificant and some of the significant components suggest different results than the general index.

PDF

___

ACAR, M. (2010). "Serbest Ticaret, Ekonomik Özgürlükler ve Refah", Bilig, Sayı: 53, 1-28.
AKIN C. S., AYTUN C. ve AKTAKAS B. G. (2014). "The Impact of Economic Freedom Upon Economic Growth: An Application on Different Income Groups". Asian Economic and Financial Review. 4(8), 1024-1039.
AKINCI, M. (2013). Ekonomik Özgürlükler ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Gelişmiş, Gelişmekte Olan ve Azgelişmiş Ülkeler Üzerine Bir Uygulama. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
ASHBY, N. J. ve SOBEL, R. S. (2008). "Income Inequality and Economic Freedom in the U.S. States". Public Choice, Vol: 134, No: 3-4, 329-346.
BERGGREN, N. (1999). "Economic Freedom and Equality: Friends or Foes?". Public Choice, 100, 203-223.
BERGGREN, N. (2003). "The Benefits of Economic Freedom". The Independent Review, v. VIII, n. 2, 193-211.
BEŞKAYA, A.ve KOÇ, A. (2006). "Ekonomik Büyüme ve Kalkınmada Ekonomik Özgürlüklerin Rolü ve Önemi". Liberal Düşünce, 43. 43-74.
CARLSSON, F. and LUNDSTRÖM, S. (2002). "Economic Freedom and Growth: Decomposing the Effects". Public Choice, 112, 335-344.
CORBI, R. B. (2007). "The Components of Economic Freedom, Income and Growth". Est. econ., São Paulo, 37(3), 515-545.
ÇETIN, R. (2013). "Ekonomik Özgürlüğün Gelir Düzeyi Üzerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi Yöntemiyle İncelenmesi". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 37-47.
ERDEM, E. ve TUGCU C. T. (2012). "New Evidence on the Relationship Between Economic Freedom and Growth: A Panel Cointegration Analysis for The Case of OECD". Global Economy Journal 12 (3), 1-18.
ESPOSTO, A. G., ve ZALESKI, P. A. (1999). "Economic Freedom and the Quality of Life: An Empirical Analysis". Constitutional Political Economy, 10, 185-197.
FARR vd. (1998). "Economic Freedom, Political Freedom and Economic Well-Being: A Casuality Analysis", Cato Journal, Vol. 18, No. 2, 247-262.
GASTIL, R. D. ve WRIGHT L. M. (1988). "The State of The World Political and Economic Freedom". Freedom, Democracy and Economic Welfare. (Ed.) Michael A. Walker. Vancouver, B.C. Kanada: The Fraser Institute.
GRUBEL, H. G. (1998). "Economic Freedom and Human Welfare: Some Empirical Findings". Cato Journal, 18, 287-304.
GWARTNEY, J., LAWSON R., ve BLOCK W. (1996). Economic Freedom of the World: 1975- 1995. Fraser Institute. Erişim: 29 Nisan 2015, www.freetheworld.com.
GWARTNEY, J. ve LAWSON, R. (2003). "The Concept and Measurement of Economic Freedom. European Journal of Political Economy", 19, 405-430.
GWARTNEY vd. (2004). "Economic Freedom, Institutional Quality and Cross-Country Differences in Income and Growth". Cato Journal, Vol: 24, No: 3, 205-233.
GWARTNEY, J., LAWSON R., ve HALL J. (2014). Economic Freedom of the World: 2014 Annual Report. Fraser Institute. Erişim: 29 Nisan 2015, www.freetheworld.com.
HAAN, J. de, ve STURM, J.E. (2000). "On the Relationship between Economic Freedom and Economic Growth". European Journal of Political Economy, 16, No. 2, 215-41.
HANKE, S. H ve WALTERS, S. J. K. (1997). "Economic Freedom, Prosperity and Equality: A Survey". Cato Journal, Vol. 17, No. 2. 117-146.
HECKELMAN, Jac C. (2000). "Economic Freedom and Economic Growth: A Short-Run Causal Investigation". Journal of Applied Economics, Vol: 3, No: 1, 71-91.
ISLAM, S. (1996). "Economic Growth, Per Capita Income and Economic Growth". Applied Economic Letters, 3, 595-597.
ISMAIL, N. (2010). "Income Inequality, Economic Freedom and Economic Growth". European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, Issue: 25, 144-157.
KARABEGOVIC, A., ve MCMAHON F. (2005). Economic Freedom of North America. Vancouver: The Fraser Institute.
KIBRITÇIOĞLU, A. (1994). "Adam Smith'in Uluslararası İktisat Kuramına Katkıları Hakkında". Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 5, Sayı: 12, 55-62.
LAWSON, R. A. (2011). "Economic Freedom and the Wealth and Well-Being of Nations". The Annual Proceedings of the Wealth and Well-Being of Nations at Beloit College, 65.
MANAN, Ö. (2009). Kurumsal Yapı Olarak Demokrasi ve Ekonomik Özgürlüklerin Ekonomik Performansa Etkisi: Türkiye Örneği. Yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
MESSICK, R. E. Ed. (1996). World Survey of Economic Freedom: 1995-1996. New Brunswick, New Jersey: Freedom House.
MILLER, T., KIM, A. B. ve HOLMES, K. R. (2015). 2015 Index of Economic Freedom. Heritage Foundation.Erişim: 29 Nisan 2015, http://www.heritage.org/index.
NORTH, D. (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
SARIBAŞ, H. (2009). "Ekonomik Özgürlükler ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi". Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 46, Sayı: 538, 7-16.
SCULLY, G. W. ve SLOTTJE, D. J. (1991). "Ranking Economic Liberty Across Countries". Public Choice, 69, 121-152.
SCULLY, G. (2002). "Economic Freedom, Government Policy, and the Trade-off between Equity and Economic Growth". Public Choice, 113, 77-96.
STROUP, M. D. (2007). "Economic Freedom, Democracy and the Quality of Life". World Development Vol. 35, No. 1, 52-66.
TATOĞLU, F. Y. (2013). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı (2.Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
VEGA-GORDILLO, M. ve ALVAREZ-ARCE, J.L. (2003). "Economic Growth and Freedom: A Causality Study". Cato Journal, Vol: 23, No: 2, 199-215.
YENIPAZARLI, A. (2009). Ekonomik Özgürlükler ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Zaman Serisi Analizi, Doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nazilli.