Eski kazak dili tarihinin kaynakları

Türk Dilinin eski yazılı eserlerinden faydalanarak bugünkü Kazak Yazı Dilinin eski şekli hakkında bilgi sahibi olabiliriz. Bunlar başta Dîvânü Lûgatit-Türk ve Kutadgu Bilig olmak üzere XI-XVII. yüzyıllar arasında Leh, Macar, Lâtin, Ermeni, Slav, Arap, Kırım ve Run alfabeleriyle yazılmış Kıpçakça eserlerdir. Bu eserler kelime hazinesi, kalıp sözler ve düşünce tarzı bakımından bugünkü Kazak yazı diliyle ortak özelliklere sahiptir. Ayrıca Qadırğali Qosımulı CalayırîninCâmiü-t- Tevârih adlı yazma eseriyle Ebulgazi Bahadır Hanın Şecere-i Terâkime isimli tarih eseri de bugünkü Kazak yazı dili ve Kazak ağızları için iki önemli kaynaktır.

The sources of the history of the old kazakh language

We can have knowledge of old form of today s Kazakh literary language by looking at old written works of Turkish language. These are, being in the first place, Dîvânü Lûgati t-Türk and Kutadgu Bilig, and the Kypchak works written between XI and XVII centuries with Polish, Hungarian, Latin, Armenian, Slavic, Arabic, Crimean and Runic alphabets. These works have the same features with today s Kazakh literary language in terms of vocabulary, routines and way of thinking. Besides, Qosımulı Calayırî s written work named Câmi ü-t- Tevârih and Ebulgazi Bahadır Han s historical artifact named Şecere-i Terâkime are two important sources for today s Kazakh literary language and Kazakh local dialects.

PDF

___

GARKAVETS, A. N. (1987), Kipçakskiye Yazıki, Almatı. GRUNİN, T. İ. (1967), Dokumentı na polovetskom yazıke XVI v., Moskova. KT = KOMİSYON (1991), Kazakistan Tarihi. MÄCENOVA, M. (1969), Abu - Hayan - issledovtel kipçakskogo yazıka, AKD., Almatı. NACİP, E. (1989), İssledovaniya po istoriy tyurkskih yazıkov XI - XIV. Vv. QALİYEV, Ğ. - Ş. SARIYEV (1991) Qazaq Dialektologiyası, Almatı. QURIŞCANOV, Äbcan (1970), İssledovanie po leksike starokipçakskogo pismennogo pamyatika XIII v. - Tyurksko - Arabskogo slovarya, Almatı. SAWRANBAYEV, N. T. (1940), Vestnik AN Kaz SSR. TENİŞEV, E. R. (1970), Mesto Kipçakskogo (polovetskogo, kumanskogo) i peçenecskogo yazıkov sredi sovremennıh yazıkov// İzv. AN Kaz SSR, Ser. Obşç. Nauk., Almatı.