Asaf Hâlet Çelebi'nin kunâla adlı şiirinin anlam ve âhenk unsurları ekseninde tahlili

Garip şiirinin etkili olduğu bir dönemde şiirlerini yayınlamaya başlayan Asaf Hâlet Çelebi, Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en özgün şairlerinden biridir. Onun şiiri; tasavvuf, Budizm, masallar, eski medeniyetlerle dinlere ait kültürel birikim ve çocukluk hatıralarından beslenen bir kültür şiiridir. Bu kültür şiirinin şekillenmesinde, şairin ilgi alanlarıyla birlikte aldığı eğitimin de katkısı olmuştur. Şair, pek çok şiirinde genelde Doğu mistisizmine, özelde ise Hint Budizmine göndermeler yapar. Sidharta, Ayna, Mâra, Nirvana şairin Budizme göndermeler yaptığı belli başlı şiirlerdir. Onun bu tarz şiirlerinden biri de Kunâladır. Bu çalışmada Asaf Hâletin poetikasını yansıtan Kunâla şiiri tahlil edilmeye çalışılmıştır. Yazının giriş bölümünde Asaf Hâletin poetikasına ilişkin belirlemeler yapılmış, ikinci bölümde adı geçen şiir anlam ve âhenk yönleriyle tahlil edilmiş ve sonuç bölümünde de çalışma neticesinde ulaşılan sonuçlar ortaya konulmaya çalışılmıştır.

An analysis on Asaf Hâlet Çelebi s poem kunâla with respect to meaning and rhythm

Asaf Hâlet Çelebi is a unique poet of the Republican era literature. He began writing his poems when the Garip movement was effective. His poems are blends of many elements such as Islamic mysticism, Buddhism, tales, ancient cultural and religious elements, and his childhood memories. The reason for this is that he personally got interested in these areas and also he was educated in this way. In many poems he refers to Eastern mysticism especially Indian Buddhism.Sidharta, Ayna, Mâra, Nirvana are some of the poems of this kind. One of his poems like that is his poem titled Kunâla . This article examines this poem that reflects his poetic views. At the beginning the poetic views of Asaf Hâlet are discussed. In the second part the poem is analyzed according to meaning and rhythm. At the end of the article the conclusions after the analysis is presented.

___

  • BAYDAR, Mustafa (1960),“Asaf Hâlet Çelebi Ne Diyor?”, Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar, Ahmet Halit Yaşaroğlu Kitapçılık Yayınları, İstanbul.
  • CHALLEYE, F.(1963), Dinler Tarihi, Varlık Yayınları, İstanbul.
  • ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2003), Pali Metinlerine Göre Gotama Buddha, Hece Yayınları, Ankara.
  • ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2004), Bütün Yazıları, Haz:Hakan Sazyek, 2.Bas., Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • ÇELEBİ, Asaf Hâlet (2006), Bütün Şiirleri, 4.Bas., Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • ÇELEBİ(LER), Nermin (2003), “On Üç Yıl Tutkulu Bir Aşkla Binbir Gece Masalları’ndaki Gibi Bir Hayat Yaşadık”, Konuşan: Abdurrahim Karadeniz, Asaf Hâlet Çelebi Kitabı, Haz: Hüseyin Su, İlyas Dirin, Şaban Özdemir, Hece Yayınları, Ankara.
  • ÇETİN, Nurullah (1996), “Asaf Hâlet Çelebi’nin Sidharta Şiiri”, Türk Dili, S.529, Ocak 1996.
  • DOĞAN, Mehmet Can (2003), A’dan Z’ye Asaf Hâlet Çelebi, Kitap-lık Dergisi 62.Sayısının eki, Haziran 2003, İstanbul.
  • ERÖZÇELİK, Seyhan (2006), “Son Vezir Asaf’ın Şiir Dünyasında Nedircik Yavruları, Bir İpuçlandırma Çalışması”, Asaf Hâlet Çelebi’nin Bütün Şiirleri Kitabında Ek IV, 4.Bas., Yapı Kredi Yayınları İstanbul.
  • GÜNAYDIN, Yusuf Turan (1996) “Â. Hâlet Çelebi’de İlâhi Aşk”, Yedi İklim, S. 78, Eylül 1996.
  • GÜNGÖR, Semih (1985), Asaf Hâlet Çelebi, Suffe Yayınları, İstanbul.
  • KAPLAN, Mehmet (1978), Edebiyatın İçinden, Dergâh Yayınları, İstanbul.
  • KIRIMLI, Bilal (2000), Asaf Hâlet Çelebi, Şule Yayınları, İstanbul.
  • KIRIMLI, Bilal (2003), “Asaf Hâlet Çelebi’nin Mistisizmi”, Asaf Hâlet Çelebi Kitabı, Hece Yayınları, Ankara .
  • KOLCU, Ali İhsan (2009), Asaf Hâlet’in Poetikası, Salkımsöğüt Yayınları, Erzurum.
  • MİYASOĞLU, Mustafa (1994), Asaf Hâlet Çelebi, MEB Yayınları, İstanbul.
  • ORHANOĞLU, Hayrettin (2007), “Asaf Hâlet’in Aynasındaki Zaman”, Türk Edebiyatı, S.410, Aralık 2007.
  • PALA, İskender (2000), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, 6.Bas., Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet Hamdi (1995), “Şiir Hakkında I”, Edebiyat Üzerine Makaleler, 4.Bas., Dergâh Yayınları, İstanbul.