Özel Yetenekli Öğrencilerin Çevre Sorunlarına YönelikAlgılarının Kelime İlişkilendirme Testi Kullanılarakİncelenmesi

Bu araştırmada, Bilim ve Sanat Merkezi’nde öğrenim gören özel yetenekli öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik algılarının Kelime İlişkilendirme Testi kullanılarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi desenlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırma, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan bir Bilim ve Sanat Merkezinde öğrenim gören 72 özel yetenekli öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Kelime İlişkilendirme Testi kullanılmış olup öğrencilere “çevre sorunları” anahtar kavramı verilerek öğrencilerin bu kavram hakkında çağrışım yapmaları sağlanmıştır. Daha sonra öğrencilerden çevre sorunları kavramı ile ilgili bir cümle kurmaları istenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi yürütülmüş ve bu kapsamda Kelime İlişkilendirme Testi’ne verilen cevaplara yönelik kategori ve kodlar oluşturulmuştur. Çevre sorunlarına yönelik öğrenci çağrışımları; çevre sorunlarının nedenleri, türleri, çözüm önerileri ve sonuçları kategorileri altında ifade edilmiş olup öğrenci çağrışımlarının çevre sorunlarının nedenleri kategorisinde daha fazla toplandığı tespit edilmiştir. Özel yetenekli öğrencilerin çevre sorunlarını genel olarak yaşadıkları çevre ile ilişkilendirdikleri, küresel boyutta çevre sorunlarına yoğunlaşmadıkları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin çevre sorunlarına yönelik algılarının yeterli düzeyde olmadığı tespit edilmiş ve bu konuda gerekli önerilerde bulunulmuştur.

An Investigation into the Perceptions of Gifted Students on Environmental Problems by Using Word Association Test

In this study, it is aimed to investigate the perceptions of gifted students studying at the Center ofScience and Art on environmental problems by using word association test. Phenomenologypattern is used in qualitative research method designs. The research was carried out with 72gifted students who study at a Science and Arts Center in the Eastern Anatolia Region in the 2018-2019 academic years. The word association test was used as the data collection tool and thekey concept of environmental problems was given to the students. It was ensured that the studentsmade a connotation about this concept. Then students were asked to form a sentence aboutenvironmental problems. Content analysis was conducted in the analysis of the data obtained andthemes, categories and codes for the answers given to the word association test were formed.Student connotations for environmental problems; the reasons, types, solutions and results ofenvironmental problems are expressed under the categories. It was determined that studentassociations were gathered more in the causes of environmental problems category. The studentsassociate environmental problems with the environment in which they live, but they do notconcentrate on environmental issues on a global scale. In addition, it was determined thatstudents' perceptions about environmental problems were not sufficient and necessarysuggestions were made.

PDF

___

Artun, H. ve Okur, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin çevre kavramına yönelik bilgi ve çevreyi anlama düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 277-293.
Ataman, A. (2004). Üstün zekâlı ve üstün özel yetenekli çocuklar. Şirin M.R., Kulaksızoğlu A., Bilgili A.E. (Ed.). Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı, 155-168.
Aydın, F. (2017). Üniversite öğrencilerinin küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Social Sciences and Humanities, 1(1), 118-132.
Ayvacı, H. Ş. ve Çoruhlu, T. Ş. (2009). Öğrencilerin küresel çevre sorunlarına bakışları ve kavram yanılgılarının belirlenmesine yönelik gelişimsel bir araştırma. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 11-25.
Bahar, M., Johnstone, A.H. & Sutcliffe, R.G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33, 134-141.
Berkes, F. ve Kışlalıolu, M. (1993). Ekoloji ve çevre bilimleri. Ankara: Türkiye. Çevre Sorunları Vakfı yayınları.
Chavan, R. L. & Patankar, P. S. (2016). Constructivist Strategies for Minimization of Science Misconceptions among School Students. Proceeding in National conference.
Clark, B. (1992). Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school. NY: Macmillan.
Cullingford, C. (1996). Children’s attitudes to the environment. In G. Harris & C. Blackwell (Eds.), Environmental issues in education. London: Arena.
Daymon, C. & Holloway, I. (2003). Qualitative research methods in public relations and marketing communications. London: Rout ledge.
Ekici, G. ve Kurt, H. (2014). Öğretmen adaylarının “AIDS” kavramı konusundaki bilişsel yapıları: Bağımsız kelime ilişkilendirme testi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(3), 267-306.
Emli, Z. ve Afacan, Ö. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki zihinsel modelleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 183-202.
Ercan, F., Taşdere, A. ve Ercan, N. (2010). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla bilişsel yapının ve kavramsal değişimin gözlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi (TÜFED), 7(2), 136-154.
Eroğlu, B. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Göl, C., Saymalı, H. ve Karaca, G. (2016). Üniversite öğrencilerinin çevreye yönelik duyarlılıkları. ÇKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 187-200.
Gunston, R. F. (1980). Word association and the description of cognitive structure. Research in Science Education 10, 45-53.
Güzelyurt, T. ve Özkan, Ö. (2019). Okul öncesi dönemde çevre eğitimi: çocuk kitaplarına yönelik bir inceleme. İlköğretim Online, 18(1), 20-30.
Hartsell, B. (2006) Teaching toward compassion: environmental values education for secondary students. The Journal of Secondary Gifted Education, 17(4), 265- 271.
Hoban, G., Loughran, J. & Nielsen, W. (2011). Slowmation: preservice elementary teachers representing science knowledge through creating multimodal digital animations. Journal of Research in Science Teaching, 48(9), 985-1009.
Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2018). Üstün yetenekli öğrenciler ve akranlarının çevre algılarının incelenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 25-32.
Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Turkish Studies,9(2), 917-931.
Kempa, R. F. ve Nicolas, C. E. (1983). Problem solving ability and cognitive structure – an explanatory investigation. Europan Journal of Science Education, 5, 171- 184.
Keskin, E. ve Örgün, E. (2015). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla sürdürülebilir turizm olgusunun kavramsal analizi: Ürgüp örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(1), 30-40.
Koçarslan, H., Kılınç, E., Gedik, A. ve Paksoy, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıkları üzerine bir araştırma. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 4(15), 1910-1916.
Kola-Olusanya, A. (2017). Young adults’ contextualization of environmental and sustainability issues: a critical issue for environmental education intervention. Journal of Education in Black Sea Region, 3(1), 2-17.
Kostova, Z. & Radoynovska, B. (2008). Word association test for studying conceptual structures of teachers and students. Bulgarian Journal of Science and Education Policy, 2(2), 209-231.
Kurtdede-Fidan, N. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının yapılandırmacı kurama ilişkin algılarının belirlenmesi: fenomenografik bir çalışma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 263-282.
Lee, K. S. (2017). Evolusi Bandar Di Negeri Selangor – Suatu Kajian Dari Perpektif Sejarah Bandar Kajang (Published in Aturcara Seminar Kajang), Kajang Heritage Centre.
Lee, R. P. (2016). Misconceptions and biases in german students’ perception of multiple energy sources: ımplications for science education. International Journal of Science Education, 38(6), 1036-1056.
Li, Y. (2018). Study of the effect of environmental education on environmental awareness and environmental attitude based on environmental protection law of the people’s republic of China. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(6), 2277-2285.
Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd. ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
Moradi, M. ve Tamer, N.G. (2017). Bursa örneğinde kentsel büyümenin yerel iklim değişikliği üzerine etkisi araştırması. Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ankara.
Nakiboğlu, C. (2008). Using word associations for assessing nonmajor science students’ knowledge structure before and after general chemistry instruction: the case of atomic structure. Chem. Educ. Res. Pract, 9, 309-322.
Özata-Yücel, E. ve Özkan, M. (2015). Determination of secondary school students’ cognitive structure, and misconceptions in ecological concepts throught word association test. Educational Research and Reviews, 10(5), 660-674.
Özata-Yücel, E. ve Özkan, M. (2018). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunları algılarındaki değişimin incelenmesi: Kocaeli örneği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 146-160.
Özcan, H. ve Demirel, R. (2019). Ortaokul öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik bilişsel yapılarının çizimleri aracılığıyla incelenmesi. Başkent University Journal of Education, 6(1),68-83.
Özdemir, O. (2016). Ekolojik okuryazarlık ve çevre eğitimi. Pegem Akademi, ISBN:978- 605-318-597-0, Ankara.132s.
Özsoy, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin çevre algılarının çizdikleri resimler aracılığıyla incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1117- 1139.
Öztaş, F. ve Kalıpcı, E. (2009). Teacher candidates’ perception level of environmental pollutant and their risk factors. International Journal of Environmental & Science Education, 4(2), 185-195.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir, çev edt.), Ankara: Pegem Yayıncılık.
Pınar, E., ve Yakışan, M. (2017). İlkokul öğrencilerinin çevre kavramları ile ilgili çizimlerinin analizi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 97- 113.
Piechowski, M.M. (1997). Emotional giftedness: The measure of intrapersonal intelligence. In N. Colangelo, & G. Davis (Eds), Handbook of gifted education (2nd ed.) (pp. 366-381). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Polat, G. (2013). Determination of the cognitive structures of year secondary school students through word association test techniques. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education,7(1), 97- 120.
Polat, K. ve Dellal, İ. (2016). Göksu deltasında çeltik yetiştiriciliği yapan üreticilerin iklim değişikliği algısı ve iyi tarım uygulamaları yapmalarında etkili faktörlerin belirlenmesi. TEAD, 2(2), 46-54.
Ratcliff, D. (1995). Validity and reliability in qualitative research. Retrieved from http://qualitativeresearch.ratcliffs.net/Validity.pdf.
Sadık, F., Çakan, H. ve Artut, K. (2011). Çocuk resimlerine yansıyan çevre sorunlarının sosyo-ekonomik farklılıklara göre analizi. İlköğretim Online, 1066-1080.
Sağsöz, G. ve Doğanay, G. (2019). İlkokul öğrencilerinin çevre ve çevre sorunlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Giresun ili örneği). Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 3(1), 1-20.
Sato, M. & James, P. (1999). "Nature" and "Environment" as perceived by university students and their supervisors. International Journal of Environmental Education and Information, 18(2), 165-172.
Sezginsoy B. (2007). Bilim ve sanat merkezi uygulamasının değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Smith, J. A. & Osborn, M. (2009). Interpretative phenomenological analysis. In J. A. Smith, (Ed.). Qualitative psychology: a practical guide to research methods, 53-80. London: Sage.
Sontay, G., Gökdere, M. ve Usta, E. (2014). Üstün yetenekli öğrencilerle akranlarının çevresel davranışlarının karşılaştırmalı incelenmesi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 4(2), 90-106.
Stuart, T. & Beste, A. (2011). Farklı olduğumu biliyordum: “Üstün yeteneklileri anlayabilmek”. (Çev. A. Gönenli), Ankara: Kök yayıncılık, 13-22.
Şahin, H.G. ve Doğu, S. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin tutum ve davranışlarının incelenmesi. Elementary Education Online, 17(3), 1402-1416.
Şen, Ş., Varoğlu, L. ve Yılmaz, A.(2019). Examination of undergraduates’ cognitive structures on reaction rates and chemical equilibrium. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 335-352.
Uğulu, İ. (2013). Üstün zekalı/yetenekli öğrenciler ile normal gelişim gösteren öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 1-13.
Uludağ, M. (2012). Erken çocukluk gelişimi ve eğitimi. 2.Baskı. Yeşim Fazlıoğlu (Ed.), Çevre Eğitimi. (s.317-342). Ankara: Paradigma.
Wenden, A. L. (2004). Integrating education for social and ecological peace-the educational context. A. L. Wenden. (ed.), educating for a culture of social and ecological peace. Albany, USA: State University of New York Press.
Wiersma, W. & Jurs, S.G. (2005). Research methods in education: An introduction. Boston: Ally and Bacon.
Wimmer, R.D. & Dominick, J.R. (2000). Mass media research: An introduction. Belmont: Wadsworth Publishing Company.
Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine göre çevre sorunları: nitel bir çalışma. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 416-439.
Yavetz, B., Goldman, D. & Pe’er, S. (2014). How do preservice teachers perceive ‘environment’ and its relevance to their area of teaching? Environmental Education Research, 20(3), 354-371.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.