İlkokul Dördüncü Sınıf Türkçe Dersinde Kültürel Değerler ve Eğitimi: Bir Durum Çalışması

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe dersinde kültürel değer eğitiminin nasıl gerçekleştiğinin ortaya konmasıdır. Nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması deseni benimsenerek gerçekleştirilen araştırmanın katılımcılarını, 2013-2014 öğretim yılı bahar yarıyılında Malatya il merkezinde yer alan bir ilkokulun dördüncü sınıfında görev yapan sınıf öğretmeni ve bu sınıfta öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri sınıf içi gözlem, öğretmen ve öğrencilerle yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler ile araştırmacı tarafından gözlem sürecinde tutulan alan notları ve ilkokul dördüncü sınıf Türkçe ders kitabını, çalışma kitabını, yardımcı dil bilgisi kitabını, gözlem sürecinde elde edilen fotoğrafları içeren dokümanlardır. Araştırmadan elde edilen gözlem verileri, görüşme ve alan notları içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Dokümanlar, araştırma verilerini destekleyici veriler olarak ele alınmıştır. Araştırma bulgularına dayalı elde edilen sonuçlara göre; ilkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde yer alan kültürel değerlere ilişkin olarak “Dil, Tarih, Din, Gelenek-Görenek, Sanat, Şehirler, Bağımsızlık Simgeleri” teması olmak üzere 7, ilkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde yer alan kültürel değerlerin eğitiminin gerçekleştirilmesine yönelik etkinliklere yönelik olarak “Dinleme, Okuma, Yazma, Konuşma ve Görsel Okuma-Görsel Sunu Alanı” olmak üzere 5 tema ortaya çıkmıştır. Bu temalar ışığında ilkokul dördüncü sınıfta kültürel değerlere yer verildiği, öğrencilerin kültürel değerlere ilişkin kazanımlar elde ettiği ve öğretmenin bu değerleri temel dil becerileri kapsamında kazandırmaya çalıştığı görülmüştür.

Cultural Values and Their Education in Elementary Fourth Grade Turkish Course: A Case Study

The aim of this study is to reveal how the values education is conducted in the elementary fourth grade Turkish course. In the study, case study design that is one of the qualitative research approaches was used. The participants of the study were the elementary teacher and students of a fourth grade class at an elementary school in the city of Malatya in the spring semester of 20132014 school year. The data of the study consisted of classroom observations, semi-structured interviews conducted with the teacher and students, and the documents including the field notes taken by the researcher during observation process, the elementary fourth grade Turkish coursebook, workbook and supplementary grammar book, and the photographs taken in the observation process. The observation data were collected through video recording while the semi-structured interview data were gathered via audio recording. The data obtained in the study were analysed using content analysis. The documents were used to support the research data. The results revealed based on the research findings in accordance with the data obtained in the study are listed as follows: •With respect to the cultural values included in the elementary fourth grade Turkish course, seven themes including Language, History, Religion, Traditions, Arts, Symbols of Independence, and Cities were revealed. •With respect to the activities towards cultural values education in the elementary fourth grade Turkish course, five themes including Listening, Speaking, Writing, Reading and Visual ReadingVisual Presentation Areas emerged.

PDF

___

Abbaslı, E. (Spring, 2008). Çocuk Eğitiminde Bayramların Rolü. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 3(2), 1-11.
Adıgüzel, H. Ö. (1993). Oyun ve Yaratıcı Drama İlişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aksan, D. (2006). Türkçenin Söz Varlığı. Ankara: Engin.
Belet, D. ve Erişti, S. D. (2009). Multicultural Primary School Students’ Ways of Revealing Their Perception of Culture in Written Representations and Pictures. Journal of Art Education Australia, 32(2), 27-55.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry and Research Design. London: Sage..
Demirci, H. (2008). Türk Kültüründe Bayram Anlayışı ve Türk Dünyasında Bayramlar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
Dökmen, Ü. (2000). Evrende Uyumlaşma Sürecinde Varolmak, Gelişmek ve Uzlaşmak. İstanbul: Sistem.
Ekinci-Çelikpazu, E. ve Aktaş, E. (2011). MEB 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Değer İletimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, 6(2), 413-424.
Erişti, S. D. ve Belet, D. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Yazılı Anlatım ve Resimlerinde Kültür Algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), s. 245264
Göktaş, Ö. (2011). Türk Kültüründe Ekmekle İlgili İnanışlar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Güftâ, H. ve Kan, M. O. (2011). İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabının Dil İle İlgili Kültürel Ögeleri Açısından İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), s. 239-256.
Kolaç, E. ve Karadağ, R (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının "Değer" Kavramına Yükledikleri Anlamlar ve Değer Sıralamaları. İlköğretim Online, 11(3), 762777.
Mankır, M. (2012). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Deyim Varlığının Öğrencilerin Alıcı Söz Varlığına Katkısı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2371-2385.
MEB (2004). İlköğretim Drama 1. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları.
MEB (2005). Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1–5 sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Özkul, O. (2013). Kültür ve Küreselleşme. İstanbul: Açılım Kitap.
Paşaoğlu, S. (2009, Aralık). Müzik Kültüründe Sözlü ve Yazılı Aktarım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 143-159.
Punck, K.F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş/ Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. (Z. Etöz, Çev.). Ankara: Siyasal.
Susar-Kırmızı, F. (2014). 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Metinlerinde Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259.
Şahin, N. (2015). İlkokul 4. Sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin kültürel değerler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Türk Dil Kurumu (2015). Büyük Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK. GTS.556790e2ea4641.23407377 adresinden 03.02.2015 tarihinde edinilmiştir.
Yaman, H., Taflan, S. ve Çolak, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi. 7(18), s.107-120.
Yaşar, Ş. ve Çengelci, T. (2006).Values Education for the 21st Century and Reflections to Teacher Education. N. P. Terzis (Ed.), International Conference Education and Values in the Balkan Countries(s. 379-384). Greece: Publishing House Kyriakidis Brothers S.A.
Yavuz, K. (1982). Din psikolojisinin araştırma alanları. http://edergi.atauni.edu.tr/atauniilah/article/download/1020004580/1020004400 adresinden 21.03.2015 tarihinden edinilmiştir.
Yazıcı-Okuyan, H. (2012). İlköğretim Türkçe Ders Kitaplarında Bir Kültür Aktarımı Aracı Olarak Kalıp Sözlerin Kullanımı Üzerine Bir İnceleme. TSA, 16(2), 3146.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.