Dünya Savaşı´nın Türkiye´de Buğday Üretimine Etkisi: Örümcek Ağı Teorisi

İkinci Dünya Savaşı’nda buğday, en önemli temel tüketim maddelerinden birisiydi. Bu durumu te-tikleyen en önemli unsurun, 1940 ve 1941 yıllarında yaşanan doğal afetlerden kaynaklandığı görül-müştür. Türkiye için ise hububat ürünleri en önemli ihracat kaynaklarını oluşturmaktaydı. Bu nedenle, ekmek fiyatlarındaki artışların önlenmesinde buğday üretimi ve tüketimi hakkında birçok kararlar alınmıştır. Bu kararlara rağmen olağanüstü arz-talep dağılımı uzun yıllar sürmüş ve bu durum örümcek ağı teorisi ile gösterilmiştir. Bu teori sayesinde İkinci Dünya Savaşı’nın ve doğal afetlerin buğday üretimini nasıl etkilediği detaylı olarak ele alınmıştır.

The Effects of the Second World War on WheatProduction in Turkey: Cobweb Theorem

In World War II, wheat was one of the most important basic consumption items.The most important factor causing this situation was the natural disasters occurring in 1940-41. The grain production had constituted the most important export resources in Turkey. For this reason, many decisions about the production and the consumption of wheat were taken to prevent the increase in the bread price. Despite these decisions, supply-demand distributions had abnormally continued for many years. This case, in this study, was analyzed by using cobweb theory.

___

  • Afyon Haber Gazetesi
  • AKBAŞ Rahmi, Mareşal Fevzi Çakmak (1876-1950), Ötüken Yayınları, İstanbul 2011.
  • Akdeniz Gazetesi
  • Anadolu Gazetesi
  • Aydın Halkın Dili Gazetesi
  • Aydın Gazetesi
  • Balıkesir Gazetesi
  • BAYRAM İhsan, Değirmendağı, Heyemola Yayınları, İstanbul 2011.
  • BCA, BKK Fon. Kodu: 030.18.01.02. Y. N. 88.91.5.
  • BORATAV Korkut, Türkiye İktisat Tarihi (1908-2002), İmge Yayınları, İstanbul 2005.
  • BÜLBÜL İrfan, “İkinci Dünya Savaşı’nın Türkiye’de Sosyal Hayata Olumsuz Yansımaları”, İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, Sayı: 9, 2006, ss. 1-51.
  • ÇAVDAR Tevfik, Türkiye Ekonomisinin Tarihi (1900-1960), Imge Yayınları Ankara 2003.
  • EZEKIEL Moerdecai, “The Cobweb Theorem”, The Quarterly Journal of Economics, Vol: 52, 1983, p. 255-280.
  • GÜNEŞ Gönül, İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Ankara’da Günlük Yaşam, Alter Yayınları, Ankara 2013.
  • İzmir Kültür Gazetesi
  • İZMİRLİ Zuhal, and Yücel İzmirli, Makedonya’dan Esen İmbat, Kırmızı Kedi Yayınları, İstanbul 2010.
  • KARABEKIR Kazım, Günlükler (1906-1948), (çev. Budak Kayabek), Heyamola Yayınları, İstanbul 2009, Cilt: 2.
  • KARPAT Kemal H., Türk Demokrasi Tarihi, İmge Yayınları, İstanbul 2008.
  • KOÇAK Cemil, Türkiye’de Milli Şef Dönemi (1938-1945), İletişim Yayınları, İstanbul 2010, Cilt: 2.
  • KOÇTÜRK O. Murat, “Cumhuriyet Döneminde Hükümetlerin ve Siyasi Partile-rin Tarım ve Çiftçi Örgütlenmesine Yaklaşımları”, Tarım Ekonomisi Dergisi, Sayı: 15(2), 2008, s. 45-54.
  • METINSOY Murat, İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye Savaş ve Gündelik Yaşam, Homer Yayınları, İstanbul 2007.
  • MYERS Robert J.- Richard J. Sexton, William G. Tomek, A Century of Research on Agricultural Markets, American Journal of Agricultural Economics, Vol:92, Issue:2, 2010, pp. 376-403.
  • NERLOVA Marc, Agricultural Economics and Economics: Influence and Coun-ter – Influence, 1910-1960, Applied Economics Perspectives and Policy, Vol:37, Issue:1, 2015, pp. 34-63.
  • TC, BİGM, Fiyat İstatistikleri (1944-1948), Akın Basımevi, Ankara 1950.
  • TC, BİGM, Fiyat İstatistikleri (1944-1948), Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul 1941.
  • TC, BİGM, Fiyat İstatistikleri (1949-1965), Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları, Ankara 1968.
  • TC, BİGM, Küçük İstatistik Yıllığı, Ankara 1948, Cilt: 16.
  • TC, BİGM, Selim Sabit Aykut, Rakamlarla İktisadi ve İçtimai Türkiye, Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara 1943, Cilt: 2.
  • TC, BİGM, Selim Sabit Aykut, Rakamlarla Türkiye, Ankara 1947, Cilt: 1.
  • TC, BİGM, Tarımsal Göstergeler (1923-1998), Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları, Ankara 2001.
  • TC, BİGM, Tarla İstatistikleri (1934-1937), Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara 1939.
  • TC, BİGM, Tarla Mahsulleri İstatistiği (1940-1942), Ankara.
  • TC, BİGM, Tarla Ürünleri İstatistiği (1937-1939), Recep Ulusoğlu Basım, Ankara 1940.
  • TOKGÖZ Erdinç, Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914-2009), İmaj Yayınları, Ankara 2009.
  • TC, BIGM, Tarım İstatistikleri Özeti (1942-1963), Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları, Ankara 1964.
  • TBMM, Zabıt Ceridesi, 6. Dönem.
  • XIE Hualin- Bohao Wang, An Empirical Analysis Of The Impact Of Agricultural Product Price Fluctuations On China’s Grain Yield, sustainability 2017, Vol:9(6).
  • Y. Rogji M. A- –Adewumi M.O., Market Supply Response and Demand For Lo-cal Rice in Nigeria: Implications for self-sufficiency Policy, Journal Of Central
  • European Agriculture, Vol:9, No:3, 2008.