Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Devrimi Üzerine Düşünceler

Mustafa Kemal, Türk Devrimi'nin önderi ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusudur. Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti'nin elinden çıkacak olan Rumeli topraklarında doğmuştu. Köken itibariyle, Osmanlı toplumu içinde ayrıcalıklı "devletlu" sınıfından değil, göreli olarak aşağı sınıflardan geliyordu. Babasını küçük yaşta kaybetmiş, güvencesiz kalmış bir ailenin çocuğu idi. Bu nedenle, Askeri Rüştiye sınavını kazanması, hayatı açısından bir dönüm noktası sayılmalıdır. Harp Okulu ve Harp Akademisinde aldığı eğitimden sonra parlak bir askeri kariyeri oldu. Yirminci Yüzyılın başından itibaren sürmekte olan ulus devletlerin yükselme çağında, bağımsızlığını kaybetmemiş olmasına rağmen bir yarı-sömürge duruma düşen Osmanlı Devletinin başarılı bir generali idi. İmparatorluğun dağılmanın eşiğine geldiği Birinci Dünya Savaşı'nda, yönetici seçkinler sınıfı içinde önemli bir yere geldi. Mütareke döneminde Ordu Müfettişliği görevi ile gönderildiği Anadolu'da, milli kurtuluş savaşını örgütleyerek başarıya ulaştırdı. Bütün siyasal eylemini kuruluşuna önderlik ettiği Türkiye Büyük Millet Meclisine dayandırdı. Türk bağımsızlık savaşını başarıya ulaştırmasından sonra, Türkiye Cumhuriyetinin kurucu önderi ve ilk cumhurbaşkanı oldu. Kurduğu devlet, Orta Doğu'da kurulmuş ilk çağdaş ulus devlettir. Mustafa Kemal cumhuriyet devriminden sonra bir dizi devrim hareketi ile Türkiye'nin hukuki ve sosyo-ekonomik dönüşümünü sağladı. Siyasal eylemine kılavuzluk eden değerler Aydınlanma ve Fransız burjuva demokratik devrimin izlerini taşımaktadır

Mustafa Kemal Atatürk and Reflections on the Turkish Revolution

Mustafa Kemal is leader of the Turkish Revolution and founder of the Turkish Republic. He was born in the Ottoman province of Rumeli which would be lost at the end of the Balkan Wars. As of social origin, he had no contact with the "privileged ruling class". Instead, he had descended from a somewhat lower class. He lost his father at a young age; he was a child of a family that was remained precarious. Therefore, his admission to the Military Junior High School was a turning point which was so vital to his prospective life. After having a well-prepared education at the Military College and the Military Academy, He had a brilliant professional career. At the age of the rising wave of nation state building process that had started from the beginning of the twentieth century, he was a dominant general of Ottoman Empire that fell in to a semi-colonial status even though it had not lost its independence. In the First World War that paved the way to come to the edge of disintegration of the empire, he gained an important position in the ruling elite. At the end of the war, he became a very well-known general among others. After having successfully organized a national liberation front in Anatolia where he was appointed as general inspectorate of the Ninth Army during the armistice period, he established the Turkish Grand National Assembly, and re-founded the army. Under his command, Turkish war of national independence was finally resulted in favor of the Turks. Mustafa Kemal settled the legitimacy of the Assembly, which he led to its establishment, as the basis of his all political actions. After the Turkish war of independence was successfully completed, he became the founder father of the Republic and was elected the first president of Turkey. The state he established is the first modern state in the Middle East in all respects. After the revolution, Mustafa Kemal transformed Turkey's legal and socio- economic structure through a series of daring laws and regulations. As a result, it may be said that the values that guided his overall political action bears the traces of the Enlightenment and French bourgeois-democratic revolution

___

Afetinan, A., Mustafa Kemal Atatürk'ün Karlsbad Hatıraları, Ankara, TTK yayınları, 1991.

Afetinan, A., Medeni Bilgiler ve Atatürk'ün El Yazıları, Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 2000.

Ahmet Efe, Kuşçubaşı Eşref, Bengi Yayınları, 2007.

Akandere, Osman - Semiz, Yaşar., "1919-1922 Yılları Arasında Yunanlıların Ana-dolu Macerası ve Küçük Asya Felaketi", TSA, Cilt 7, sayı:2, Ağustos 2003.

Akçiçek, Eren., Atatürk'ün Sağlığı Hastalıkları ve Ölümü, İzmir, Güven Bilimsel Kitabevi, İzmir 2005.

Akın, Rıdvan, TBMM Devleti (1920-1923) Birinci Meclis Döneminde Devlet Erkle-ri ve İdare, İstanbul, İletişim, 2001.

Akın, Rıdvan, "TBMM'nin İlk Bütçe Yasası: 1336 Muvazene-i Umumiye Kanunu", Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, İstanbul Üniversitesi Ata-türk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, sayı:2, 2002.

Akın, Rıdvan, "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Lozan Siyaseti ve Heyet-i Mu-rahhasa'nın karşılaştığı Belli Başlı Sorunlar", Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı 41, Haziran 2000.

Akın, Rıdvan, "İttihat ve Terakki Hükümetlerinin Divan-ı Harb-i Örfi'de Yargılan-ması ve Malta Sürgünleri (1918-1921)", Galatasaray Üniversite-si Hukuk Fakültesi Dergisi, 2014/1.

Akın, Rıdvan, "The Anti-Syphilis Law During The Turkish National Struggle And Public Healt Issues", (Birinci Meclis Döneminde Frengi ile Mü-cadele : Frenginini Men'i ve Tahdid-i Sirayeti Hakkında Kanun), International Congress on The Turkish History of Medicine, Proceedings Vol.II, 2008.

Akın, Rıdvan, Kemalist Devrim ve Devlet Tartışmasına Katkı", Toplumbilim, Ay-dınlanma Özel Sayısı, sayı:1, Temmuz, İstanbul, Bağlam Yayın-ları, 2000.

Akşin, Sina & Seyman, Yaşar, Sina Akşin Kitabı, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2009.

Akşin, Sina, Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, 1789-1980, Ankara, İmaj Yayınları, 2001.

Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, Cilt II, İstanbul, Cem Yayıne-vi, 1983.

Akşin, Sina, Kısa 20. Yüzyıl Tarihi, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2014.

Akşin, Sina, Kısa Türkiye Tarihi, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2008.

Aktan, Cüneyt, Arayışname, İstanbul, Cinius Yayınları, 2013.

Akyol, Taha, Ortak Acı: Türkler ve Ermeniler 1915, İstanbul, Doğan Kitap, 2009.

Alpkaya, Gökçen & Alpkaya, Faruk., XX. Yüzyıl Dünya ve Türkiye Tarihi, İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları, 2005.

Amasya İl Yıllığı: 1967, Ticaret Matbaacılık, 1968.Arar, İsmail, Atatürk'ün İzmit Basın Toplantısı, 16-17 Ocak 1923, İstanbul Matbaası, 1969.

Aras, Namık K. - Dölen , Emre - Bahadır, Osman, Türkiye'de Üniversite Anlayışının Gelişimi, 1861-1961Ankara, Türkiye Bilimler Akademisi, 2007.

Arı, Kemal, Büyük Mübadele: Türkiye'ye Zorunlu Göç (1923-1925), İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1995.

Arıkoğlu, Damar, Hatıralarım, Milli Mücadele, Tan Gazetesi ve Matbaası, 1961.

Artuç, İbrahim, İsmet Paşa. Bir Dönemin Öyküsü, Kastaş, 1993.

Atabaki, Tauraj & Zürcher,Erik J. Man of Order: Authoritarian Modernization under Atatürk and Reza Shah, 1918-1942, Tauris, 2004.

Atatürk, Kemal, Nutuk 1919-1927, Cumhuriyet Halk Partisinin 15-20 Ekim 1927 ta-rihleri arasında toplanan İkinci Büyük Kongresinde Söylenmiş-tir, (Ankara,

Atatürk Araştırma Merkezi, 1989). Atatürk, Mustafa Kemal, Geometri, İstanbul, Kaynak Yayınları, 2015.

Atatürk'ün Bütün Eserleri, C.13, İstanbul, Kaynak Yayınları, 2003.

Atatürk'ün Okuduğu Kitaplar: Altını Çizdiği Satırları, Özel İşaretleri, Uyarıları, Düş-tüğü Notlar ve Kitap İçerisindeki Özel Yazıları ile Ankara , Anıt-kabir Derneği, 2001, 10 Cilt.

Atay, Falih Rıfkı, Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin, İstanbul, Pozitif yayınları. 2012.

Atay, Falih Rıfkı, Atatürk'ün Anıları, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1982.

Avcıoğlu, Doğan, Türkiye'nin Düzeni, Birinci Kitap, İstanbul, Tekin Kitabevi, 1987.

Aydemir, Şevket Süreyya, Makedonya'dan Orta Asya'ya Enver Paşa, C. 3, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1972.

Aydemir, Şevket Süreyya, Tek Adam, Cilt 1,İstanbul, Remzi Kitabevi, 1965.

Ayışığı, Metin, Kurtuluş Savaşı Sırasında Türkiye'ye Gelen Amerikan Heyetleri, An-kara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2004.

Bal, Mehmet Akif, Sürgün Türkler: Milli Mücadele Döneminde Malta Sürgünleri, Gahura Kitabevi, 2007.

Bali, Rıfat N., Savarona: Atatürk'e Son Armağan, İstanbul, Libra Kitapcılık, 2010.

Banoğlu, Niyazi Ahmet, Atatürk'ün İstanbul'daki Hayatı-I, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi, 1973.

Belen, Fahri, Büyük Türk Zaferi: Afyon'dan İzmir'e İstiklal Harbi Hatıraları- Tetkik-ler Tahliller, Ankara, Doğuş Limited Şt., 1962.

Belli, Şemsi, Fikriye, Belge ve Fotoğraflarla Çocukluğundan Evliliğine Kadar Ata-türk'ün Duygu Dünyasında Hanımlar, Ankara, Bilgi Kitabevi, 1995.

Belof, Max, Imperial Sunset: Dream of Commonwealth, 1921-42, Knopf, 1970.

Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi: Osmanlı İmparatorluğu'nun Siyasi ve Askeri Hazırlıkları ve Harbe Girişi, Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1991

Birinci, Necati, Ruşen Eşref Ünaydın, Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı, 1988.

Borak, Sadi, Atatürk'ün İstanbul'daki Çalışmaları, İstanbul, Kaynak Yayınları, 1998.

Boratav, Korkut, 100 Soruda: Türkiye'de Devletçilik, İstanbul, Gerçek Kitabevi, 1974.

Cebesoy, Ali Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, İstanbul, Vatan Neşriyatı, 1953.

Celal Nuri, Türk İnkılabı, İstanbul, Ahmet Kamil Matbaası, 1926.

Coşar, Ömer Sami, İstiklal Harbi Gazetesi, 1969-1970, no.2.

Coşkun, Alev, Samsun'dan Önce Bilinmeyen Altı Ay, İşgal, Hüzün, Hazırlık, İstan-bul, Cumhuriyet Kitapları, 2008.

Cumhurbaşkanlığı Tarihi, 1923-2005, Ankara, 2005, s.162.

Cumhuriyet Halk Partisi: On Beşinci Yıl Kitabı, Cumhuriyet Matbaaası, 1938.

Deliorman, Altan, Atatürk'ün Hayatındaki Kadınlar, Bayrak Basım Yayım, 2009.

Demirci, Sevtap, Strategies and Struggles, British Rhetoric and Turkish Response:T-he Lausanne Conference 1922-1923, İstanbul, the Isis Press, 2006.

Deringil, Selim, Conversion and Apostasy in the late Ottoman Empire, Cambridge University Press, 2012.

Diamond, Larry J. & Platter, Marc F. Demokrasinin Küresel Yükselişi, Ankara, Yet-kin Hukuk Yayınları, 1995.

Duroğlu, Sibel, Türkiye'de İlk Kadın Miletvekilleri, Ankara, 2007

Düstur 3. Tertip, Cilt III-IV, Ankara, Başbakanlık Müdevvenat Müdüriyeti, 1929.

Erikan, Celal, Kurtuluş Savaşı Tarihi (yayına hazırlayan: Rıdvan Akın), İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2008.

Ertürk, Yaşar, Büyük Oyunun Eski Perdesi, Doğu Güneydoğu ve Musul Üçgeni (1919-1923), IQ Yayıncılık, 2007.

Ertürk, Nergis, Grammatology and Literary Modernity in Turkey, Oxford University Press, 2011.

Ezherli, İhsan, Türkiye Büyük Millet Meclisi, (1920-1986), Ankara,1987.

Goloğlu, Mahmut, Üçüncü Meşrutiyet:1920, Başnur Matbaası, 1970.

Goloğlu, Mahmut, Milli Mücadele Tarihi, Cilt 1, Ankara: Nüve Matbaası, 1968.

Gökbilgin, Tayyip, Milli Mücadele Başlarken, Birinci Kitap, Ankara, Türkiye İş Ban-kası Yayınları, 1959.

Gökman, Muzaffer, Elli Yılın Tutanağı, İstanbul, Hürriyet Yayınları, 1973.

Güneş, İhsan, Çoker, Fahri, Öztürk ,Kazım, Türk Parlamento Tarihi, II.Cilt 1, Anka-ra, TBMM Vakfı, 1993.

Güz, Nurettin, Türkiye'de Basın İktidar İlişkileri (1920-1927), Ankara, Turhan Ki-tabevi, 2008.

Hanioğlu, Şükrü, Atatürk, Kurucu Felsefe ve Siyaset, Sabah, 16.11.2014.

Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, Ankara, 1952-1969.

İrfan, Ülkü, KGB Arşivlerinde Enver Paşa, Türklüğün Son Cephesi, Karakutu Ya-yınları, 2005.İslam Ansiklopedisi, Atatürk Maddesi, 10. Cüz, 1960.

Jaeschke, Gottard, Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi, Mondros'tan Mudanya'ya Ka-dar, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1989.

Jasper Ridley, Mussolini: A Biography, Cooper Square Press, 2000.

Kafkas, Mehmet, Milli Mücadele'de Öncüler, Cilt II, Nil Yayınları, 1991.

Kaptan, Eyüp, Atatürk'ün Düşünce Yapısı ve Türkiye, Ankara, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, 2006. ,

Karabekir, Kazım, İstiklal Harbimiz, İstanbul, Türkiye Basımevi, 1969.

Karaca, Taha Niyazi, Meclisi Mebusan'dan Türkiye Büyük Millet Meclisine Geçiş Sürecinde Son Osmanlı Meclisi Mebusan Seçimleri, Türk Tarihi Kurumu Basımevi. 2004.

Karal, Seçil Akgün, General Harbourd'un Anadolu Gezisi ve Ermeni Meselesine Dair Raporu, İstanbul, Tercüman, 1981.

Kocabaşoğlu, Uygur, Hürriyeti Beklerken: İkinci Meşrutiyet Basını, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayını, 2010.

Kocagöz, Samim, Kalpaklılar: Doludizgin, İstanbul, Ataç Kitabevi, 1963.

Kocaoğlu, Bünyamin, Mütarekede İttihatçılık, İstanbul, Temel Yayınları, 2006.

Kocatürk, Utkan, Atatürk Çizgisinde Geçmişten Geleceğe, Atatürk ve Yakın Tarihi-mize İlişkin Görüşmeler, Araştırmalar, Belgeler, Ankara, Ata-türk Araştırma Merkezi, 2005.

Kocatürk, Utkan, Atatürk ve Türk Devrimi Kronolojisi, Ankara, TİTE, 1973.

Kocatürk, Utkan, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, Ata-türk Araştırma Merkezi, 1999.

Koloğlu, Orhan, Sorularla Vahdettin, İstanbul, Pozitif Yayınları, 2007.

Kongar, Emre, Devrim Tarihi ve Toplumbilim Açısından Atatürk, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1994.

Koylu, Zafer, Esaretten Özgürlüğe 423 Gün: İngiliz İşgalinde Eskişehir, Eskişehir Ticaret Odası, 2010.

Kumrular, Özlem, Dünya'da Türk İmgesi, İstanbul, Kitap Yayınevi, 2004.

Kürşat, Dr. Cengiz, Amasya Mülakatı (Görüşmeleri ) Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayılar, 57-59, İstanbul, Menteş Kitabevi, 2001.

Macar, Elçin, İstanbul Rum Patrikhanesi, İstanbul, İletişim, 2003.Mango, Andrew, Atatürk, London, John Murray, 1999.

McCaffrey, Lawrence J. The Irish Question: Two Centuries of Conflict, The Univer-sity of Kentucy, 1995.

McNeese, Tim, Post World-War I, 1919-1930s, Lorenzeducational, 2015.

Meydan, Sinan, Atatürk ile Allah Arasında, İstanbul, İnkılap Yayınları, 2009.

Meydan, Sinan, Atatürk'ün Gizli Kurtuluş Planları, Parola Nuh, İstanbul, İnkılap, 2009.

Meydan, Sinan, Cumhuriyet Tarihi Yalanları, İstanbul, 2010.

Müderrisoğlu, Alptekin, Kurtuluş Savaşının Mali Kaynakları, Ankara, Maliye Tetkik Kurulu, 1974.

Mütercimler, Erol, Fikrimizin Rehberi: Gazi Mustafa Kemal, İstanbul, Alfa Yayın-ları, 2008.

Nadi, Yunus, Birinci Büyük Millet Meclisi'nin Açılışı ve İstanbul, Sel Yayıncılık, 1965.

Nalan Seçkin, İlk Meclis'ten Kalanlar, Divan Matbaası, 1970.

Namal, Yücel, Türkiye'de 1933-1950 Yılları Arasında Yükseköğretime Yabancı Bi-lim Adamlarının Katkıları, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, Cilt II, 2012.

Okyar, Ali Fethi, Üç Devirde bir Adam, İstanbul, Tercüman Yayınları, 1980.

Oral, Mustafa, Türkiye'de Romantik Tarihçilik, 1910-1940, İstanbul, Asil Yayın Da-ğıtım, 2006.

Ostrorog, Leon, The Angora Reform, 3 Lectures Delivered at the Centenary Celebra-tions of University College on June 27, 28 Et 29, 1927, by Léon Ostrorog, University of London, 1927.

Özakman, Turgut, Şu Çılgın Türkler, Ankara, Bilgi Yayınevi, 2005.

Özdemir, Ali Ulvi, Lozan'da Başarıyı Ölçmek, Konular Bazında Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi Sayı: 53, (Lozan Antlaşması Özel Sayısı), 2013.

Özdemir, Hikmet, Amasya Belgelerine Yeniden Bakmak, Amasya Valiliği, 2004.

Özdoğan, Günay Göksu, Türkiye'de Ermeniler, Cemaat-Birey-Yurttaş, İstanbul, Bil-gi Üniversitesi Yayınları, 2009.

Özoğlu, Hakan, Osmanlı Devleti ve Kürt Milliyetçiliği, Kitap Yayınevi. 2005.

Öztürk, Kazım, Türk Parlamento Tarihi, Cilt.1, Birinci Bölüm, Türk Parlamento Ta-rihi Araştırma Grubu, Ankara, TBMM Vakfı Yayınları, 1997.

Pehlivanoğlu, A.Öner, Barış Yolu: Mudanya Mütarekesi, Kastaş, 2002.

Perinçek, Doğu, Kemalist Devrim Cilt IV, İstanbul, Kaynak Yayınları, 1992.

Perinçek, Doğu, Osmanlı'dan Bugüne Toplum ve Devlet, Kaynak Yayınları, 1986.

Sarıhan, Zeki, Kurtuluş Savaşı Günlüğü, Cilt IV, Ankara, TTK, 1996.

Sarısakal, Baki, Belge ve Tanıklarla Samsun'dan Ankara'ya, 19 Mayıs 1919 - 23 Nisan 1920, C. 2, Samsun, 2008.

Sarısır, Serdar, Sürgün: 1919-1923, Demografik Oyun, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2006.

Sefa, İ., Ütsükarcı Halit, Kızıltan, Mustafa, İsmet İnönü Albümü, Hayatı ve Hizmet-leri, Kültür Basımevi, 1939.

Selek, Sabahattin, Anadolu İhtilali, 5. Baskı, İstanbul, Örgün yayınları, 1981.

Sevim, Fuat, Dünya Uygarlığı ve Türk Sosyo-ekonomik Tarihi, İstanbul, İpek Yayı-nevi, 1978.

Sidar, Ferruh, Büyük Kin'in Kısa Öyküsü:Karşı Devrim, İstanbul, Cinius Yayınları, 2013.

Sonyel, S. Ramadan, İngiliz İstihbarat Servisi'nin Türkiye'deki Eylemleri, Ankara, 1995.

Sonyel, Salahi R., Atatürk: The Founder of Modern Turkey, Turkish Historical So-ciety Print House, 1989.

Soydan, Mahmut & Bilgi, Nejdet, Milli Mücadele Tarihine Dair Notlar, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2007.

Sönmez, Cemil, Atatürk'ün Yetişmesi ve Öğretmenleri, Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 2004.

Steinhause, Kurt, Atatürk Devrimi Sosyolojisi İstanbul, Sarmal Yayınevi, 1995.

Susam, Nazan, Türkiye'de Uygulanan Maliye Politikaları, 1923-2008, İstanbul, De-rin Yayınları, 2009.

Sürmeli, Serpil, Milli Mücadele'de Tekalif-i Milliye Emirleri, Ankara, Atatürk Araş-tırma Merkezi, 1998.

Şimşir, Bilal, Ermeni Meselesi, 1774-2005, Ankara, Bilgi Yayınevi, 2005.

Şimşir, Bilal, Türk Harf Devrimi Üzerine İncelemeler, Atatürk Araştırma Merkezi, 2006,

Tahtakılıç, Ahmet, Dönüşü Olmayan Yol, Ankara, Akademi Matbaası, 1989.

Tanör, Bülent, Kurtuluş, İstanbul, Der Kitabevi, 1995.

Taşkıran, Cemalettin, Kazım Karabekir Paşa, Askeri Hayatı ve Komutanlığı, Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1993.

Taşkıran, Cemalettin, Yüzyıllardır Harbiye, Doğan Kitap, 2009.

TBMM, Zabıt Ceridesi, Devre I, Cilt XI.

TBMMZC, Devre I, C.XXIV.

TBMMZC, Devre I, Cilt XII.

Tevetoğlu, Fethi, Atatürk'le Samsun'a Çıkanlar, Ankara, Ayyıldız Matbaası, 1971.

Tezel, Yahya Sezai, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, Ankara, Yurt Yayınevi, 1982.

Tezer, Şükrü, Atatürkün Hatıra Defteri, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1972.

The Diplomats, 1919-1939, (eds: Gordon Craig, & Felix Gilbert), Princeton Univer-sity Press, 1994.

Timur, Taner, Osmanlı Kimliği, İstanbul, 5. Baskı, İmge Yayınevi, 2010.

Toker, Hülya, Mütareke Döneminde İstanbul Rumları, Ankara, Genelkurmay Bası-mevi, 2006.

Tosun, Ramazan, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Kuruluş Dönemi, Kayseri, Erciyes Üniversitesi, 1994.

Tunaya, Tarık Zafer, "Türkiye Büyük Millet Meclisinin Kuruluşu ve Siyasi Karak-teri" İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, XXIII, no.3-4, 1957.

Tunçay, Mete, "İkinci Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e", Türkiye Tarihi, Çağdaş Türki-ye, 1908-1980, Cilt 4, İstanbul, Cem Yayınevi, 1989.

Turan, Mustafa, Yunan Mezalimi, İzmir- Aydın- Manisa- Denizli, 1919-1923 , An-kara, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, 2006.

Turan, Şerafettin, Atatürk'ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Ki-taplar, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi,1982.

Turan, Şerafettin, İsmet İnönü, Yaşamı, Dönemi ve Kişiliği, Ankara, Bilgi Yayınevi, 2003.

Turan, Şerafettin, Mustafa Kemal Atatürk, Kendine Özgü bir Yaşam ve Kişilik, An-kara, Bilgi Yayınevi, 2004.

Turgut Özakman, Vahidettin, M. Kemal ve Milli Mücadele: Yalanlar, Yanlışlar, Yut-turmacalar, Ankara, 1997.

Tüfekçi, Gürbüz, Atatürk'ün Okuduğu Kitaplar, Özel İşaretleri, Uyarıları ve Düştüğü Notlar İle, Cilt I-II, Ankara; Türkiye İş Bankası Kültür yayınları, 1983-1985.

Türkdoğan, Orhan, Türk Toplumunun Tarihsel Kimliği ve Günümüz Sorunları, İstan-bul, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2009.

Yalçın, Semih, "Mütareke Döneminde Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul'daki Fa-aliyetleri, 30 Ekim 1918-16 Mayıs 1919", Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt 17.

Yalman, Ahmet Emin, Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim, Cilt 1, İstanbul, Rey Yayınları, 1970.

Yazman, Aslan Tufan, Atatürk'le Beraber, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Ya-yınları, 1984.

Yazman, Aslan Tufan, Atatürk'le Beraber: Devrimler, Olaylar, Anılar, 1922-1938, Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1969.

Yücel, Fikret, Cumhuriyet Türkiye'sinin Sanayileşme Öyküsü, Ankara, TTGV, 2015.