Sultan Alp Arslan’ın Liderlik Vasıfları

Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Alp Arslan, Türk ve Dünya tarihinin önde gelen hükümdarlarından biridir. Saltanat sürdüğü 1063-1072 yılları arasındaki dönemde çok büyük başarılar elde etmiştir. Hiç şüphe yok ki bu başarılar arasında en önemlisi 1071 yılında kazandığı Malazgirt Savaşı’dır. Zaferin kazanılmasında sultana yardımcı pek çok etken olmakla birlikte, Alp Arslan siyasî ve askeri lider olma vasıflarını en belirgin bir şekilde burada göstermiştir. Bu üstün özelliklerin savaşın kazanılmasında oynadığı rol büyüktür. İşte bu nedenle Alp Arslan’ı büyük bir hükümdar ve kumandan yapan liderlik özelliklerini bu çalışma ile ilgililere ve ilim alemine kaynaklara dayalı bir şekilde sunmaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Alp Arslan; Büyük Selçuklu Devleti; Malazgirt Savaşı; Liderlik; Kumandan

Sultan Alp Arslan’s Leadership Characteristics

Sultan Alp Arslan of the Great Seljuk State is one of the foremost rulers of Turkish and World history. During his reign as sultan from 1063 to 1072, Alp Arslan achieved many successes but doutless the most important one was his victory at the Battle of Manzikert in 1071. Although there were many factors that aided the sultan in gaining this victory, here is where Alp Arslan demonstrated most clearly his political and military qualities. These superior characteristics played a major role in winning the battle. For this reason, in this study we will endeavor to identify the leadership characteristics that made Alp Arslan a great ruler and commander and present our source-based results to those who are interested and to the scholarly world at large.

Keywords:

Alp Arslan; Great Seljuk State; The Battle of Manzikert; Leadership; Commander,

PDF

___

Ahmed b. Mahmûd, Selçuk-Nâme, I (haz. Erdoğan Merçil), İstanbul 1977..
Aksarayî, Müsâmeretü’l-ahbâr ve müsâyeretü’l- ahyâr, (nşr. Osman Turan), Ankara 1944, s. 16, trc., Mürsel Öztürk, Ankara 2000.
Harekât, İbrahim., “Berîd”, DİA, VI.
Huart, Cl.,“İsferâyin”, İA., V/2.
Hüseynî, Ahbârü’d-Devleti’s-Selcukiyye, (nşr. Muhammed İkbâl), Lahore 1933, s. 31-32, trc., Necati Lugal, Ankara 1943.
İbnü’l-Adîm, Buğyetü’t-taleb fî Tarihi Haleb, (yay. Ali Sevim), Kamâl al-Dîn İbn-al Adîm Buğyat At-Talab Fî Târih Halab, Selçuklularla İlgili Haltercümeleri, Ankara 1976.
İbnü’l-Cevzî, el-Muntazam fî târîhi’l- mülûk ve’l- ümem, Haydarabad 1359; trc. F. Sümer-A. Sevim, İslâm Kaynaklarına Göre Malazgirt Savaşı, Ankara 1988.
İbnü’l-Esîr, el-Kâmil fî’t-târîh, (nşr. C. J. Tornberg), Beyrut 1979, IX, 518, trc. Abdülkerim Özaydın, İslâm Tarihi İbnü’l-Esîr El Kâmil Fi’t-Tarih Tercümesi, İstanbul 1987; IX..
Kesik, Muharrem., 1071 Malazgirt, İstanbul 2013.
Kesik, Muharrem., “Kutalmış’ın Büyük Selçuklu Tahtını Ele Geçirme Gay- retleri”, Türk Kültürü, Ankara 2001.
Köymen, M. Altay., Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi Alp Arslan ve Za- manı, Ankara 1992.
Merçil, Erdoğan., Gazneliler Devleti Tarihi, Ankara 2007.
Mikhail Psellos, Khronografya, (trc. Işın Demirkent), Mikhail Psellos’un Kh- ronografya’sı, Ankara 1992.
Nişâbûrî, Selçuk-nâme, (nşr. Muhammed Ramazanî), Tahran, 1332.
Râvendî, Râhatü’s-südûr ve âyetü’s-sürûr, (trc. Ahmed Ateş), Râhat-üs- Su- dur ve Âyet-üs-Sürûr, Ankara 1999.
Reşîdüddin Fazlullah, Câmi‛u’t-tevârîh, (nşr. Ahmet Ateş), Câmi‛u’t- tevârîh Selçuklularla İlgili Kısımlar, Ankara 1960.
Sıbt İbnü’l- Cevzî, Mirâtü’z-zemân, (nşr. Ali Sevim), “Mir’âtü’z-Zamân fî Tarihi’l-Âyan kayıp Uyûnü’t-Tevârîh’ten Naklen Selçuklularla İlgili Bölümler Sıbt İbnü’l-Cevzî”, Belgeler Ankara 1992, XIV, /18 , (trc., Ali Sevim), “Sıbt İb- nü’l-Cevzî’nin Mir’âtü’z-Zamân Fî Tarihi’l- Âyan Adlı Eserindeki Selçuklularla İlgili Bilgiler II. Sultan Alp Arslan Dönemi”, Belgeler, Ankara 1999, XIX/23.
Süryani Mikhail, Vekayi-nâme, (trc. Hrant D. Andreasyan), Süryani Patrik Mihail’in Vekainamesi İkinci Kısım (1042-1195), 1944, (TTK’da yayımlanmamış Tercüme)
Turan, Osman., Selçuklular Tarihi ve Türk –İslâm Medeniyeti, İstanbul 1993.