SANAT VE BİLİM İLİŞKİSİ

Cassirer, insanın hiçbir zaman tek bir doğal yeti ya da metafizik bir ilke ile açıklanamayacağını söyler. Ona göre insan ancak etkinlikleri ile anlam kazanır. Etkinliği de onun simgeleştirme yetisidir. Simgeler, dil, din, tarih, sanat ve bilim biçiminde yaratılır. Böylece dilde, dinde, sanatta ve bilimde insan kendi dünyasını kurar. Cassirer’in insanın simgeleştirme yetisinin ürünleri olarak ortaya koyduğu bilimle sanat dünyayı yaratıcı yönden kavramanın biçimleridirler. Bu nedenle adı geçen her ayrımda ortak bir öze ve ortak bir kökene sahiptirler. Aslında sanat ve bilim, “aramak” fiilinin etrafında gelişmiş, ana damarları çakışan iki insan uğraşısıdır. Diğer taraftan sanat ve bilim ilişkisi bir mesafe öyküsüdür. Bu öykünün tarihi, bir yandan uzaklığı konu eder, bir başka yandan yakınlaşma eğilimlerine dayanır. Sanat ve bilim arasındaki bu diyaloğun, her çağda, her dönemde aynı koyulukta gerçekleştiği söylenemez. Yine sanat ve bilimde her dönemde aynı evrim geçirme hızını da göremeyiz. Platon ve Aristoteles’ten beri birlikte ele alınan deney ve sanat bilgisi, günümüzde bilim ve sanatın kurumsallaşması ve gelişmesi nedeniyle aralarındaki organik ilişkileri koparmıştır. Bunun sonucunda bilim ve sanat birbirini neredeyse küçük gören iki ayrı kurum olmuştur. Buna rağmen yakın toplumsal fenomenler olarak bilimle sanat birbirleri üzerinde dolaylı ve dolaysız etkilerde bulunmaktadırlar. Makalede, yukarıda çizilen çerçeve içinde, bilimin bugünkü sanat araştırmaları üzerindeki ve doğa biliminin de estetik üzerindeki etkilerine dikkat çekilecektir. Bu bağlamda sanat, güzel, doğa, bilim, yaratma, yaratıcılık ve özgürlük kavramları arasındaki ilişkiler ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Sanat, Bilim, Doğa, Özgürlük

RELATIONSHIP BETWEEN ART AND SCIENCE

Cassirer says that human can never explain with only one natural abilities or a metaphysic principle. According to him human make only sense with its activities. Activity is also its symbolization ability. Symbols are created with the sahapes of language, religion, history, art and science. As the products of symbolization ability of human from Cassirer putted forth science and art are the shapes which provide comprehending the world in terms of creative. Therefore in any discrimination before-mentioned they have a common esence and a common origin. In effect the art and science are two human occupations that had have developed about the verb “to seek”, and their veins overlap each other. On the other hand the reletion between art and science is a story of distance. Of this story history, on the one hend mentions about distance, and on the other hand depends on tendencies to be close. One can not say that this dialogue between the art and science were materialized with equal density in any age and any period. Again we cwn also not see an aqual speed of the art and science in any period. Though since Plato and Aristotle were together considered knowledge of experiment and art, the structural relation between those are broken by reasonn of the fact that nowadays the science and art institutionalize and develop. As a result science and art had have became different an institutions that seen each other almost small. Nevertheless as close societal phenomenons the science and art have direct or indirect impacts on each other. In the article in a framework that above-drawn will attract attention to effect of science on today’s art researches and also nature on the aesthetic. In this context will handle the relations between concepts of art, beautiful, nature, science, creation, creativity and freedom.

___

  • Akay, A. (1999). Sanatın Sosyolojik Gözü. İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Bozkut, N. (2004). Sanat ve Estetik Kuramları. Bursa: Asa Kitabevi.
  • Cassirer, E. (1980). İnsan Üstüne Bir Deneme. Necla Arat (Çeviren). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Deleuze, G. (2000). İki Konferans. Ulus Baker (Çeviren). İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
  • Ekici, A. (2004). Bilim ve Sanat: Aklın Halleri. Sanat Dünyamız, 60, ss. 184-190.
  • Feinberg ve Diğerleri (1991). Bilim ve Sanat Üzerine. Oğuz Özügül (Hazırlayan).
  • İstanbul: Us Yayınevi. May, R. (2003). Yaratma Cesareti. Alper Oysal (Çeviren). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Morab, B. (1991). Edebiyat kuramları ve Eleştiri. İstanbul: Cem Yayunevi.
  • Nutku, U. (2007). Bilimle Sanat Arasında Felsefe. Mustafa Günay-Adnan Gümüş
  • (Hazırlayan). Felsefe, Bilim ve Sanat İlişkileri (ss. 32-37). Adana: İzdüşüm Yayıncılık. Panofsky, E. (2004). Bir Sanat Kuramcısı Olarak Dürer. Efe Çakmak (Çeviren). Sanat Dünyamız, 60, ss. 138-149.
  • Shlain L. (2004). Sanatçı-Bilim Adamı/Mistik Fizikçi. (Mehmet H. Doğan). Sanat Dünyamız, 60, ss. 112-123.
  • Soykan, Ö. N. (1997). Sanatın Neliği-Sanatçının Kimliği Sorunu. Felsefe Arkivi, 30, ss. 107-122.
  • Tunalı, İ. (1984). Estetik. İstanbul: Cem Kitabevi.
  • Tunalı, İ. (1989). Felsefenin Işığında Modern Resim. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Tunalı, İ. (2004). Tasarım Felsefesine Giriş. İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları.
  • Yetişken, H. (1992). Estetiğin ABC’si. İstanbul: Simavi Yayınları.