SÖMÜRGECİLİĞE ÖNEMLİ DARBE VURAN ROMAN: Yayımlanışının 150. yılında Max Havelaar

Bu çalışmada, Hollandalı yazar Eduard Douwes Dekker, takma adıyla Multatuli’nin 1860 yılında yayımladığı Max Havelaar adlı romanı, Hollanda sömürgecilik tarihi, sömürgecilik, emperyalizm, edebiyat ve kültür bakış açısından hareketle ele alınacaktır. Edward Said’in, oryantalizmin uzantısı olarak öne sürdüğü, kültür ve emperyalizm olgularını aynı bağlamda ele aldığı kuramsal çerçeve, esasen Multatuli gibi aydın ve yazınsal bir kişiliği, 19. yüzyıl Hollandası ve günümüz dünyasında daha iyi anlayabilmek, fakat aynı zamanda bu süreçte yaklaşımın kendisini etkin olarak görecelendirebilmek için kullanılacaktır.

In this article, the famous novel Max Havelaar of the Dutch author Eduard Douwes Dekker (author’s pseudonym is Multatuli, meaning “I have suffered much” in Latin) will be studied from the perspective of imperialism, colonialism, Dutch colonial history, literature and culture. The theoretical framework which is posited by Edward Said as an extension of the orientalism, and in which he scrutinizes the phenomena culture and imperialism in the same context, will be primarily used to understand better an enlightened and literary figure Multatuli. However, at the same time it will be used to relativate the approach itself efficiently.

___

  • BANK, J.TH.M., J.J.Huizinga & J.T.Minderaa. (1993). Nederlands Verleden in Vogelvlucht,
  • DELTA 3, De Nieuwste Tijd: 1813 tot heden. Groningen: Martinus Nijhoff Uitgevers.
  • ERTEM, Tuna. (2004). “Sömürgecilik Batılı Kadın Açısından Bir Kazanım mı, Yoksa Yıkım mı Olmuştur: Hella Haasse’nin ‘Çayın Efendileri’ Adlı Romanında Avrupalı Kadın İmgesi”. Cumhuriyetimizin 80. Yıldönümü Anı Kitabı. Ankara: Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Yayınları, sayı: 394.
  • FERRERO, Jesşs. (2009). El Pais Gazetesi, İspanya.
  • http://www.nlpvf.nl/nl/nieuws/internationale_lof_voor_multat.php
  • FRANCKEN, Eep. (1990). De Veelzinnige Muze van Eduard Douwes Dekker. Amsterdam: Uitgeverij G.A. van Oorschot.
  • HAASSE, Hella. (1992). Heren van de Thee. Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij B.V.
  • HERMANS, Willem Frederik. (1987). De Raadselachtige Multatuli. Amsterdam: De Bezige Bij.
  • HOLLANDA TARİH KOMİSYONU ‘De Commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon’. (2008). Ana Hatlarıyla Hollanda Tarihi (De Canon). (Çeviren Mustafa Güleç). Ankara: Kebikeç Yayınları – Sanat Kitabevi.
  • LADEMACHER, Horst. (1993). Geschiedenis van Nederland: een analyserende samenvatting van de politieke, institutionele en sociaal-economische geschiedenis van de Lage Landen vanaf de bourgondische tijd. Utrecht: Het Spectrum (Aula-boeken).
  • MULTATULI GENOOTSCHAP (Multatuli Derneği). (2005). “Lezing Multatuli voor
  • Openbare Bibliotheken en Buitenlandse Universiteiten, ten behoeve van het Multatuli Jubileumjaar 2010”. Multatuli Genootschap Publicatie. Amsterdam: Multatuli Genootschap.
  • MULTATULI (DEKKER, Eduard Douwes). (1992). Max Havelaar of de Koffieveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappy. (Historische-kritische uitgave, verzorgd door A.Kets-Vree). Assen / Maastricht: Van Gorcum.
  • OVERSTEEGEN, J.J. (1970). Multatuli en de Kritiek: een Bloemlezing uit de Literatuur over Multatuli (Ingeleid en samengesteld door J.J. Oversteegen). (Yay. Haz. J.J. Oversteegen) Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep.
  • SAİD, EDWARD W. (1994). Culture and Imperialism. Londra: Vintage Publishing.
  • SÖTEMANN, A.L. (1973). De Structuur van Max Havelaar: bijdrage tot het onderzoek naar de interpretatie en evaluatie van de roman. Groningen: Wolters-Nordhoff NV.
  • SWAEN, J. W. www.blikopdewereld.nl/Ontwikkeling/index.php/geschiedenis/
  • SWART ABRAHAMSZOON, TH. (1888). “Eduard Douwes Dekker: Eene ziektegeschiedenis”.De Gids. Amsterdam, 1888.
  • VAN ‘T VEER, Paul. (1979). Het Leven van Multatuli. Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers.
  • VERMOORTEL, Philip. (1995). De Schrijver Multatuli. Den Haag: Sdu Uitgeverij Koninginnegracht.
  • WOLTJER, J. J. (1992). Recent Verleden: Nederland in de Twintigste Eeuw. Amsterdam: Uitgeverij Balans.