Mehmet YÜCESOY, Ülkü Sevim ŞEN, Yavuz ŞEN

Gelenekselden Küreselleşmeye Mardin Müziğinin Dünü ve Bugünü

Bu çalışmada Mardin müziğinin, geleneksel yapısını ele alıp küreselleşmenin etkisine dikkat çekerek müzik kültürünün dünü ve bugünü hakkında çeşitli tespitlerde bulunmak amaçlanmıştır. Araştırmanın problemini oluşturan Mardin müzik kültüründe geleneksellik ve küreselleşmenin etkilerine ilişkin görüşlerin tespiti doğrultusunda; Mardin müzik kültüründe geleneksel yapıya ilişkin unsurlar ile Mardin müzik kültüründe küreselleşmenin etkisi hakkındaki sorulara cevap aranmıştır. Araştırmada Mardin müziği ile ilgili alanyazın incelenmiş olup, nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniğine yer verilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 18 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu sekiz sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, verilerin çözümlenmesinde içerik analizine yer verilmiştir. Araştırma sonucunda; Mardin müzik kültüründe ağırlıklı olarak Arap, Kürt, Türk ve Süryani etkileri görüldüğü, ninnilerin, oyun adlarının ve türkülerin bu çeşitliliği yansıttığı belirlenmiştir. Mardin müzik kültüründe dini müziğin geleneksel yapı içerisinde özel bir yeri olduğu, farklı dinlere mensup kişilerin dini törenlerde kendi inançları doğrultusunda müziğe yer verdikleri görülmektedir. Araştırmanın birinci katılımcı grubunda yer alan kişilerin geçmişte radyo ve televizyon aracılığıyla Arap sanat dünyasından isimleri yakından takip ederek etkisinde kaldıkları, daha genç kesimi temsil eden ikinci gruptaki katılımcıların ise medya ve teknolojik araçların etkisiyle daha farklı bir müzik anlayışına sahip oldukları belirlenmiştir. Mardin müziğinin günümüzdeki durumuna bakıldığında küreselleşmenin etkisiyle bazı geleneklerin kaybolmaya yüz tuttuğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Mardin, Müzik, gelenek

The Past and Present of Mardin’s Music from Traditional to Globalization

This study aims to make various determinations pertaining to the past and present of the music culture by addressing Mardin’s traditional music structure and draw attention to the effects of globalization. The main questions in this study include determining the views on the effects of traditionalism and globalization in Mardin’s music culture and examine traditional structural elements of Mardin’s music culture of Mardin along with the effect of globalization. In the study, an examination of the existing literature pertaining to Mardin’s music was conducted, and the interview technique, a qualitative research method, was employed. The sample for this study consisted of 18 participants. The semi-structured interview form consisted of eight open-ended questions prepared by the researchers and content analysis was conducted to analyze the data. Findings suggest that there are considerable influences from Arab, Kurdish, Turkish and Syriac cultures on Mardin’s music culture and lullabies, as the names of and the folk songs reflect this diversity. It was seen that religious music had a special place in Mardin’s traditional music structure and music culture. People from different religions tend to include music in their beliefs in religious ceremonies. The research revealed that familiarity with figures from the Arab art world via radio and television in the past had a significant impact on the musical preferences of the first group of participants, whereas the second group of participants, who represented a younger demographic, developed a distinct musical taste under the influence of media and technological tools. An examination of the current state of Mardin’s music shows that some of its traditions are on the verge of extinction due to the effects of globalization

Keywords:

Mardin, musiz, tradition,

PDF

___

Akbaba-Bozok, B. (2009). Mardin Süryani cemaati önderliğinde kültürel ifâde ve anlam üretme alanı olarak ritüeller ve müzik (Tez No. 235219) [Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Akpınar, H., & Aydın, E. (2019). Artuklular’dan günümüze Mardin’de mûsikî kültürü ve mûsikîşinaslar. Turkish Academic Research Review, 4(1), 23-34.
Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20), 292-303.
Arslan, H. (2019). Artuklular döneminde Mardin (Tez No. 569101) [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Arıkan, M. (2008). Küreselleşme ve millî kimlik açısından somut olmayan kültürel mirasın korunması. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, VIII(2), 1-8.
Altun, I., & Akyüz-Öztokmak, Ç. (2019). Reyhanî: An authentic combination of music and dance in Mardin (Reyhanî: Mardin’de müziğin ve dansın otantik bileşimi) folklor/edebiyat, 25(100), 839-848.
Atay, G. (2021). İlköğretim öğrencilerinin Mardin türkülerine yönelik görüşleri ve Mardin türkülerinin müzikal analizi (Tez No. 668725) [Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Aydemir, V. (2021). Çokkültürlü kent örneğinde Mardin: Sosyolojik bir değerlendirme (Tez No. 700664) [Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Aydın, E. (2018). Mardin’de dinî mûsikî (Hâfız Mehmet Ali Demir Örneği) (Tez No. 520998) [Yüksek lisans tezi, Harran Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Candeğer, Ü. (2022). Türkülerle Mardin. M. Güçlü (Ed.) 11. Uluslar Arası Kültür ve Medeniyet Konferansı içinde (ss. 428-437). Mardin.
Çuha, A. (2006). Mardin halk müziği. Mardin Valiliği.
Ekici, M. (2008). G
Günal, V. (2006). Mardin ilinde kültürel çekicilikler ve turizm amaçlı kullanım olanakları (Tez No. 172732) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Kaplan, A. (2005). Kültürel müzikoloji. Bağlam.
Lavenda, R. H., & Schultz, E. A. (2018). Kültürel antropoloji temel kavramlar (D. İşler & O. Hayırlı, Çev.) Doğubatı.
Mak, M. (2017). Müziğin çok kültürlü kodları: Mardin (Tez No. 479287) [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Mak, M., & Kurtişoğlu, B. O. (2018). Mardin’li koçerler. MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(18), 327- 348.
Mashadızade, M. (2020). Mardin’de çekilen dizilere yönelik izleyici katılımının turistlerin davranışsal niyeti üzerindeki etkisinin destinasyonun duygusal ve bilişsel imajı çerçevesinde incelenmesi (Tez No. 655667) [Yüksek lisans tezi, Hacı Bayram Veli Üniversitesi] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Nar, M. Ş. (2021). Kültürel küreselleşme ile internet ve cep telefonu kullanım oranları arasındaki ilişki: OECD ülkeleri örneği. International Journal of Eurasia Social Sciences, 12(45), 752-765.