Annelerin Emzirmeyi Sonlandırma Sürecine İlişkin Bilgi ve Uygulamaları
Amaç: Bu araştırma, annelerin emzirmeyi sonlandırma sürecine ilişkin bilgilerini ve uygulamalarınıbelirlemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırma 14.04.2015-15.06.2015 tarihleri arasında, İç Anadolu’dabir il merkezinde bulunan 8 Aile Sağlığı Merkezi’nde gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini 0-36 aylıkçocuğa sahip, emzirme deneyimi olan anneler oluşturdu. Örnekleme belirtilen tarihler arasında Aile SağlığıMerkezleri’ne başvuran ve araştırmaya katılmayı kabul eden 313 anne alındı. Araştırmaya başlamadan önceBozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan (06.05.2015/70) izin, kurum izni veannelerden sözel onam alındı.Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin emzirme süresinin ortalama 15.52±8.6 ay olduğu ve %22.1’ininilk altı ay içinde emzirmeyi sonlandırdığı bulundu. Annelerin %36.7’sinin bebeğini yeterince emzirdiğinidüşündüğü için emzirmeyi sonlandırdığı belirlendi. Emzirmeyi sonlandırmak için annelerin %14.1’iningöğsüne acı/kötü koku sürdüğü ya da meme ucunu kapattığı, %65.5’inin ise bu süreçte herhangi birdestek almadığı bulundu.Sonuç: Bu çalışmada, annelerin çoğunun bebeklerini doğar doğmaz emzirmeye başladıkları, annesütünü artırmaya ilişkin çeşitli yöntemler kullandıkları ancak, emzirmeyi sonlandırma sürecine ilişkinbilgi düzeylerinin yeterli olmadığı belirlendi. Bu sonuçlar doğrultusunda emzirme süreci ve emzirmeyisonlandırma ile ilgili annelere sağlık personeli tarafından yeterli bilgi ve eğitimlerin verilmesi ve bu konudayapılacak başka çalışmalarla literatüre katkı sağlanması önerilmektedir.
Knowledge and Attitudes Related to the Finalization of Mothers Breastfeeding
Aim: The aim of this study was to determine the level of knowledge and the attitudes of mothers in relation to the finalization of breastfeeding practice. Method: This descriptive and cross-sectional study was carried out from April 14, 2015, to June 15, 2015, in eight family health centers located in a province of Middle Anatoliain Turkey. The study population included mothers having breastfeeding experience with a child aged from 0 to 36 months. A total of 313 voluntary mothers who had visited the family health centers participated in this study. Written permission for conducting the study was obtained from the ethics committee of Bozok University, after which approval from the study institution and verbal consent from the mothers were obtained. Results: The mean duration of mothers breastfeeding their babies was 15.52±8.6 months, and 22.1% of them had terminated breastfeeding within the first 6 months. Regarding the reason for the termination of breastfeeding, 14.1% of the mothers stated having a hot/bad smell on their chest or closed their nipples. A total of 65.5% of the mothers who were in the process of termination of breastfeeding stated that they did not receive support from their family elders. Conclusion: The majority ofmothers in this study stated that they had initiated breastfeeding, and had applied various methods for increasing the amount of breast milk, but their level of knowledge regarding the finalization of breastfeeding practice was inadequate. Thus, sufficient information and training by health professionals to breastfeeding mothers based on the present study results are needed, and further studies on these related issues could contribute to the literatüre.
___
- Akgün, T. (2006). Anne sütü ile besleme durumu ve bu durumu
etkileyen faktörler (Uzmanlık Tezi, Marmara Üniversitesi, Tıp
Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, İstanbul). Erişim adresi:
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Arslan, G. (2011). Doğum sonu dönemde emzirme öz yeterliliği
ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya). Erişim adresi:
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Atıcı, A., Polat, S. ve Turhan, H. (2007). Anne sütü ile beslenme.
Türkiye Klinikleri Pediatrik Bilimler Dergisi, 3(6), 1-5.
- Bağ, Ö., Yaprak, I., Halıcıoğlu, O., Parlak, Ö. ve Harputluoğlu, N.
(2006). Annelerin anne sütü hakkındaki bilgi düzeyi ve
emzirmeyi etkileyen psikososyal faktörler. Tepecik Eğitim ve
Araştırma Hastanesi Dergisi, 16(2), 63-70.
- Balcı-Akpınar, R., Çelebioğlu, A., & Engin, R. (2004). Mothers’
practices: The time of stoppingbreastfeeding, reasons for
stopping breastfeedingand methods which used in this
period. International Journal of Human Sciences, 1(1), 1-10.
- Brown, C., Dodds, L., Legge, A., Bryanton, J., & Semenic, S.
(2014). Factors influencing the reasons why mothers stop
breastfeeding. Canadian Journal of Public Health, 105(3),
179-185.
- Cömert-Arslan, G. (2011). Doğum sonu dönemde emzirme öz
yeterliliği ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi,
Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya). Erişim
adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Dinç, A., Dombaz, İ. ve Dinç, D. (2015). 6-18 ay arası bebeği olan
annelerin emzirme ve anne sütüne ilişkin geleneksel
uygulamaları. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 125-130.
- Forster, D., Mclachlan, H., Lumley, J., & Beanland, C. (2003).
Attachment to the breast and family attitudes to
breastfeeding. The effect of breastfeeding education in the
middle of pregnancy on he ınitiation and duration of
breastfeeding: A randomised controlled trial. BioMed Central
Pregnancy and Childbirth, 3(5), 1-12.
- Gibson-Davis, C. M., & Brooks-Gunn, J. (2006). Breastfeeding
and verbal ability of 3-year-olds in a multicity sample.
Pediatrics, 118(5), 1444-1451.
- Gökçay, G. ve Baslo, G. (2002). Anne sütü ile beslenmede kanıta
dayalı uygulamalar: Yetersiz anne sütü, çalışan anne, ilaçlar
ve hastalıklar. Çocuk Dergisi, 2, 139-143.
- Hannula, L., Kaunonen, M., & Tarkka, M. T. (2008). A systematic
review of professional support interventions for
breastfeeding. Journal of Clinical Nursing, 17, 1132-1143.
- Karaçam, Z. (2008). Factors affecting exclusive breastfeeding of
healthy babies aged zero to four months: A communitybased
study of Turkish women. Journal of Clinical Nursing,
17(3), 341-349.
- Kaya, D. ve Pirinçci, E. (2009). 0-24 Aylık çocuğu olan annelerin
anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi ve uygulamaları. TAF
Preventive Medicine Bulletin, 8(6), 479-484.
- Kumar, D., Goel, N. K., Mittal, P. C., & Misra, P. (2006). Influence
of infantfeeding practices on nutritıonal status of under-five
children. The Indian Journal of Pediatrics, 73, 417-421.
- Kutlu, R. ve Marakoğlu, K. (2006). Anne sütüne başlama devam
ve kesme zamanın değerlendirilmesi. Marmara Medical
Journal, 19, 121-126.
- Li, R., Fein, S. B., Chen, J., & Grummer-Strawn, L. M. (2008).
Why mothers stop breastfeeding: Mothers’ self-reported
reasons for stopping during the first year. Pediatrics, 122(2),
69-76.
- Miriam, H. L. (2001). Effects of breastfeeding on the mother.
Pediatric Clinics of North America, 48(1), 143-158.
- Onbasi, S., Duran, R., Aladag Ciftdemir, N., Vatansever, U.,
Acunas, B., & Sut, N. (2011). The effect of prenatal breast-milk
and breast-feeding training given to expectant mothers on
the behaviour of breast-feeding. Turkish Archives of
Pediatrics, 46, 74-78.
- Öncü, Ü., Nalbantoğlu, B., Güzel, E., Nalbantoğlu, A., Demirsoy,
U. ve Çakan, M. (2011). Bir-beş yaş arası çocukların
persantillerine ailenin sosyoekonomik düzeyinin ve annenin
beslenme konusundaki bilgisinin etkisi. Çocuk Dergisi, 11(2),
64-72.
- Örsdemir, Ç. (2011). Doğum sonu dönemde annelerin
emzirmeye ilişkin bilgileri ve emzirme davranışlarının
belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kıbrıs). Erişim adresi: https://tez.
yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Tokat, A. M. (2009). Antenatal dönemde verilen eğitimin
annelerin emzirme öz-yeterlilik algısına ve emzirme
başarısına etkisi (Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, İzmir). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/
UlusalTezMerkezi/
- Tunçel, E. K., Dündar, C., Canbaz, S. ve Peksen, Y. (2006). Bir
üniversite hastanesine başvuran 0-24 aylık çocukların anne
sütü ile beslenme durumlarının saptanması. Cumhuriyet
Hemşirelik Dergisi, 10(1), 1-6.
- The United Nations Children’’s Fund (UNICEF) (2003). İlk altı ay
sadece anne sütü. Erişim adresi: http://www.unicef.org/
turkey/pc/_mc20.html
- Ünsal, H., Atlıhan, F., Özkan, H., Targan, Ş. ve Hassoy, H.
(2005). Toplumda anne sütü verme eğilimi ve buna etki
eden faktörler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 48,
226-233.
- Üstüner, F. ve Bodur, S. (2009). Bebeklerde aylık izlem ve hemşire
tarafından annenin pekiştirici emzirme eğitimi ile ilk altı ay
yalnızca anne sütü verme arasındaki ilişki. Genel Tıp Dergisi,
19(1), 25-32.
- World Health Organization (WHO) (2003). Infant and young
child feeding. A tool for assessing national practices, policies
and programmes. Retrieved from http://www.who.int/
nutrition/publications/infantfeeding/9241562544/en/
- Varol, D. ve Yıldız, S. (2006). Doğum sonrası 6 ay boyunca
sürdürülen emzirme eğitiminin tek başına anne sütüyle
beslenme süresine ve büyümeye etkisi. Florence Nightingale
Hemşirelik Dergisi, 14(56), 27-41.
- Yenal, K., Tokat, M. A., Ozan, Y. D., Çeçe, Ö. ve Abalın, F. B. (2013).
Annelerin emzirme öz-yeterlilik algıları ile emzirme başarıları
arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve
Araştırma Dergisi, 10(2), 14-19.