Esin KUMLU

Uyanış ve kalp ağrısı romanlarında kadın yaşamının ortak semboller üzerinden incelenmesi

Türk ve Amerikan edebiyatının mihenk taşlarından Halide Edip Adıvar ve Kate Chopin farklı kültürlerden, farklı pencerelerden ve farklı zaman dilimlerinden kaleme aldıkları Kalp Ağrısı(1922) ve Uyanış(1899) adlı romanları ile kadın çalışmaları alanına ve edebiyat okuyucusuna zamanlarının ötesinde bir perspektif sunmaktadır. Tarihin her döneminde kaleme alınmış, incelenmiş ve irdelenmiş olan kadın zihinsel ve sosyal yaşam alanı Chopin ve Adıvarın eserlerinde kadın karakterlerin kaderlerine sembolik olarakdeniz üzerinden yön vermeleri merkeze alınarak incelenmektedir ve bu karakterlerin kimi zaman bir uyanış, kimi zamansa bir yok oluşa imza atışları portrelenmektedir. Adıvarın ana karakteri, Cumhuriyet kadınının sembolü Zeyno ve Zeynonun antitezi Azizenin hikâyesi, Chopinin ana karakteri Edna ile kesişmekte ve deniz ile birleşen hikâyeler kimi zaman benzer kimi zaman ortak semboller ile birbirlerine bağlanmaktadır.Kadın karakterlerin zihinsel ve sosyal yaşam alanlarının yansıması olan ortak semboller aracılığıyla okunması Türk ve Amerikan Edebiyatına farklı dönemlerden ses vermiş olan iki yazarın eserlerine farklı bir bakış açısı sunmaktadır.

Analyzing women s lifethrough the common symbols in kalp ağrısı and uyanış

Halide Edip Adıvar and Kate Chopin whom are one of the milestones of Turkish and American literature created their famous works Kalp Ağrısı(1922) and Uyanış(1899) from different perspectives, time periods and cultures. Theirworks postulate a perspective which isahead of it s time both for the women s studies and the reader. In Chopin s and Adıvar s works women s social and mental space, which have been analyzed and discussed throughout the history, are read through locating sea at the center of their discourse. In relation with that, female characters awakening and doom are portrayed through sea and Adıvar s protagonist Zeyno and her anti-thesis Azize symbolically intercepts Chopin s protagonist Edna and both stories are connected with each other through similar symbols.Re-reading two works comparatively postulates a new perspective towards two works that are the products of different cultures and time lines but give voice to similar issues.

PDF

___

Adıvar, Halide. (2010). Kalp Ağrısı. İstanbul: Can.
Aytür, Necla. (2010). Kitaplar Arasında. Amerikan Edebiyatı, Kültür ve Dil Yazıları.İstanbul: YKY.
Cassirer, Ernst(2011). Sembol Kavramının Doğası. Çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları.
Chopin, Kate. (2008). Uyanış ve Seçme Öyküler. (Çev. Ayşe Bilge Akman) İstanbul: Otonom.
Durakbaşa, Ayşe. (2009).Halide Edip. Türk Modernleşmesi ve Feminizm. İletişim: İstanbul.
Durand, Gilbert (1998). Sembolik İmgelem. İstanbul: İnsan Yayınları.
Enginün, İnci. (2007). Halide Edip Adıvarın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi. İstanbul: Dergah Yayınları.
Gökhan, Halil (2009). Ed. Semboller. İstanbul: Dharma.
Hooks, Bell (2002). Feminizm Herkes İçindir. (Çev., Ece Aydın, Berna Kurt, Şirin Özgün ve Aysel Yıldırım). İstanbul: Çitlembik Yayınları.
Kandiyoti, Deniz (1997). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar. Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler. Çev.,Aksu Bora, Feyziye Sayılan, et. al. İstanbul: Metis.
Kefeli, Emel. (2002). Anlatım Tekniği Olarak Mektup. İstanbul: Kitabevi Yay.
Korkmaz, Ramazan. (2007). Romanda Mekânın Poetiği, Edebiyat ve Dil Yazıları Mustafa İseneArmağan.Ankara.399415.
Lings, Martin (2003). Simge ve Kökenörnek Oluşum Anlamı Üzerine. Çev. Süleyman Sahra. Ankara: Hece.
Parla, J. Sibel I. (der) (2004). Kadınlar Dile Düşünce. Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: İletişim.
Speare, Morsi Edmond (1924). The Political Novel: Its Development In England and America. New York: Oxford University Pres.
Urgan, Mina (2004). Virginia Woolf. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.