Süleymaniye Kürsüsünde ve Süleymaniye'de Bayram Sabahı adlı şiirler üzerine karşılaştırmalı bir okuma denemesi

20. yy. Türk edebiyatının önemli sanatçılarından olan Mehmet Akif Ersoy ve Yahya Kemal Beyatlı, edebiyatımıza farklı soluk getiren iki büyük şairimizdir. Mehmet Akifin Süleymaniye Kürsüsünde ve Yahya Kemalin Süleymaniyede Bayram Sabahı adlı şiirleri yazılış tarihleri itibariyle aralarında yaklaşık elli yıllık bir zaman dilimi olmasına rağmen, benzerlik ve farklılıklarıyla üzerinde durulmaya değer metinlerdir. Sanat ve hayat karşısında almış oldukları tavır sonucunda, iki şair madde ile mananın birleştiği bir yapı karşısında birtakım benzer ve farklı duyuşlar sergiler. İnsan, her şeyden önce sosyal bir çevrenin ürünüdür. Sanatçının da, sosyal çevrenin içinde yaşayan biri olarak tarihten ve zamandan kopması mümkün değildir. Yahya Kemalin Türklüğün ve İslamiyetin derin izlerini taşıyan Balkan coğrafyasının önemli şehri Üsküpte, Akifin ise devletin başkenti İstanbulda geçirdiği çocukluk yaşamı bu iki sanat adamının sanata ve topluma bakışında etkili olmuştur.

A comparative reading try based on the poems on the rostrum of Suleymaniye and the festival morning in Suleymaniye

Mehmet Akif Ersoy and Yahya Kemal Beyatlı, two of the major artists of Turkish literature of 20th Century, are the poets who brought a breath of different air to our literature. Mehmet Akif s In Sulaymaniyah Chair and Yahya Kemal s Feast Morning in Sulaymaniyah poetries are worth to emphasize with their similarities and differences, although they were written in different time period of about fifty years. As a result of attitude they developed towards art and life, two poets show some similar and different feelings against the structure of that substance and meaning combined. Human being is foremost the product of a social environment. As the artist s is the one who lives in the social environment, it is not possible to separate from the date and time. Yahya Kemal s childhood spent in Skopje which is the key city of Balkan geography and bearing the deep traces of Turkishness and Islam, Akif s childhood spent in the capital of the state Istanbul had been effective in view of art and society of these two artists.

___

  • Aktaş, Şerif (1996a), “Milli Romantik Duyuş Tarzı ve Türk Edebiyatı-III, Mehmet Akif Ersoy”, Türkiye Günlüğü, Sayı 40, Mayıs- Haziran, 32-44.
  • Aktaş, Şerif (1996b), Yenileşme Dönemi Türk Şiiri-II, Akçağ Yay., Ank. Assmann, Jan (2001), Kültürel Bellek, (Çev: Ayşe Tekin), Ayrıntı Yay., 1.Baskı, İstanbul.
  • Durmuş, Mitat (2007), “‘Süleymaniye’de Bayram Sabahı’ Şiirinde Millî Romantik Duyuşun Görünümleri”, Ulusal Sempozyum/Şehir ve Medeniyet, KOÇAV (Kültür Ocağı Vakfı), Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Süleymaniye Kültür Merkezi, İstanbul, 23-25 Kasım, s.231-240.
  • Ersoy, M. Akif (1987), Safahat, (Haz: M. Ertuğrul Düzdağ), Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yayınları: 728, İstanbul.
  • Kaplan, Mehmet (1999), Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar-II, Dergah Yay., İstanbul.
  • Kemal, Yahya (2009), Kendi Gök Kubbemiz (Bütün Şiirleri), İstanbul Fetih Cemiyeti Yay., İstanbul.
  • Korkmaz, Ramazan (2008), Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri, Grafiker Yay., 2. Baskı, Ankara.
  • Korkmaz, Ramazan (1999), “Milli Romantik Duyuş Tarzı ve Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu”, Dünü ve Bugünüyle Harput II, Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yayınları, Elazığ, s.249-250.
  • Okay, Orhan (1990), Sanat ve Edebiyat Yazıları, Dergah Yay., İstanbul.
  • Özbalcı, Mustafa (1996), Yahya Kemal’in Duygu ve Düşünce Dünyası, Akçağ Yay., Ankara.
  • Narlı, Mehmet (2009), “Şiir ve Şehir”, Hece, Haz-Tem-Ağus., Sayı 150-151-152, s.300-307.
  • Şenay, Bülent (2007), “Mâhiyyet-i Rûhiyye Şairi Akif ve Mütefekkirlere Seslenişi”, Bülbülün Şarkısı, (Mehmet Akif Kitabı), Osmangazi Belediyesi Yay., Bursa, s.116-122.
  • Şenler, Yaşar (1997), Kültür ve Edebiyata Dair Görüşleriyle Yahya Kemal, Ötüken Yay., İstanbul.
  • Yediyıldız, M.Asım (2007), “Doğu ve Batı Medeniyeti Arasında Mehmet Akif”, (Mehmet Akif Kitabı), Osmangazi Belediyesi Yay., Bursa, s.112-115.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-9702
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1987
  • Yayıncı: Prof. Dr. Murat SUNKAR