Tarihî Rumkale şehrinin MÖ: 855'te Asur kralı Salmanasar III tarafından kurulduğu zikredilmektedir. Şehir İslâmiyet öncesi dönemde olduğu gibi İslâmî dönemde de önemli rol oynamıştır. Güneydoğu Anadolu erken dönemde Müslümanların eline geçmesine rağmen Rumkale stratejik konumundan dolayı 1292 yılına kadar Müslüman toprakları içerisinde fethedilemeyen bir yer olarak kaldı. Bu stratejik konumu kale hakimiyetine dayalı bir idare anlayışı benimseyen Mısır Memlûkları tarafından kullanılarak bu devletin kuzey sınırlarının bir üssü haline getirildi. Ancak bu stratejik konum Suriye merkezli iç muhalefetin de bir dayanağı oldu. Bu çerçevede kendisini sultan ilân eden Memluk komutanlarından Çekem bu şehre de hâkim olmuş ve bugünkü Halfeti ilçesinin Çekem mahallesi (eski köy) ismi onun hatırası olarak kalmıştır. Ancak Rumkale (Halfeti)'deki Memlûk izleri Çekem ismi ile sınırlı olmayıp Birecik Baraj gölü altında kalan birçok eser vardır.

It has been told that the historical Rumkala city had been set up by the Assyrian king Salmanasar III in 855 B.C. The city played an important role during the Islamic period as well as the pre-Islamic era. Even though all the south-eastern Anatolia was conquered by Muslims during the early period, Rumkala lasted until 1292 as an island within the muslim territory because of its strategic position. This strategic position of Rumkala was used by Egyptian Mamluks that adopted an understanding of administration depending on castle domination and thus it became the northern front base of that state. But later, this location turned into a support to the interior opposition of Syrian origin. Within this framework, Çekem, a Mamluk commander, took control of the city and declared himself to be the sultan. Now there is a Çekem Quarte (old village) in Halfeti as a remenbrance of him. There are many other tracer of Mamluks in Rumkala (in Halfeti) which are lying down under the Birecik Dam.