Hatice İÇEL

Çıldırlı Âşık Şenlik’in Şiirlerinde Halk Kültürü Unsurları

Âşık Şenlik, 19. yüzyıl âşık edebiyatının önemli temsilcilerindendir. 180 şiiri bulunan Şenlik, Latif Şah, Salman Bey ve Sevdakâr adlı halk hikâyelerinin de musannifidir. Âşıklar halkın içerisinden çıkmış, halk kültürüyle yoğurulmuş kişilerdir. Bu nedenle onların şiirlerinde halk kültürü unsurları yoğun olarak işlenir. Âşık Şenlik de şiirlerinde halk kültürü ürünlerine yer vermiş ve onları ince bir sanatkârlıkla işlemiştir. Bu makalede onun şiirlerinde yer alan halk kültürü unsurları (atasözleri, deyimler, dualar, beddualar, giyecekler, müzik aletleri, halk mutfağı, halk hekimliği, vb.) incelenecektir.

In Poem of Çıldırlı Âşık Şenlik Folk Culture’s Elements

Âşık Şenlik is one of the prominent representatives of 19. century minstreal literature. Şenlik, who has 180 poems, is also the collector of folk tales named Latif Şah, Salman Bey and Sevdakâr. Minstreals are people who have come out of the society and been kneaded with the culture of the society. Thus the elements of folk culture exist intensively in their’s poems. Âşık Şenlik, has used the elements of folk culture in his poems as well and worked on them with a delicate artistic ability. In this article studied the elements of folk culture such as proverbs, phrases, blessings, imprecation, clothes, music instruments, folk kitchen, folk medical science etc. which are presensts in his poems are examined.

PDF

___

ACIPAYAMLI, Orhan (1998), “Türkiye Folklorunda Halk Hekimliğinin Morfolojik ve Fonksiyonel Yönden İncelenmesi” Türk Halk Hekimliği Sempozyumu Bildirileri, 23-25 Kasım, MİFAD yay., Ankara.
AKSOY, Ömer Asım (1988), Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1 Atasözleri Sözlüğü, İnkılâp yay., Ankara.
AKSOY, Ömer Asım (1988), Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 2 Deyimler Sözlüğü, İnkılâp yay., Ankara.
ALPTEKİN, Ali Berat (2002), Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı, Akçağ yay., Ankara.
ALPTEKİN, Ali Berat-M. Nizamettin Coşkun (2006), Çıldırlı Âşık Şenlik Divanı (Hayatı, Atışmaları ve Hikâyeleri, Çıldır Belediyesi yay., Ankara.
ALPTEKİN, Ali Berat-Saim Sakaoğlu (2006), Türk Saz Şiiri Antolojisi (14-21. Yüzyıllar), Akçağ yay., Ankara.
ARTUN, Erman (2001), Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı, Akçağ yay., Ankara.
ASLAN, Ensar (1975), Çıldırlı Âşık Şenlik Hayatı, Şiirleri ve Hikâyeleri (İnceleme-Metin-Sözlük), Atatürk Üniversitesi yay., Ankara.
BORATAV, P. Naili (1995), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
DİLÇİN, Dehri (2000), Edebiyatımızda Atasözleri, TDK yay., Ankara.
ELÇİN, Şükrü (1997), “Türk Halk Nazmında “Mahlas-Tapşırma” Alma Geleneği”, Halk Edebiyatı Araştırmaları 1, s. 41-48, Akçağ yay., Ankara.
ELÇİN, Şükrü (1997), “Kul Deyimi ve Kul Mahlaslı Halk Şairleri”, Halk Edebiyatı Araştırmaları 1, s. 49-54, Akçağ yay., Ankara.
GÜNAY, Umay (1993), Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, Akçağ yay., Ankara.
KAYA, Doğan (1990), Şairnâmeler, Kültür Bakanlığı yay., Ankara.
KAYA, Doğan (2001), Folklorumuzda Beddua Söyleme Geleneği ve Türk Halk Şiirinde Beddualar, AKMB yay., Ankara.