Türk tarihinde atlı oyunlar
The horse as one of the fundamental aspects of the daily life of Turks caused formation and accumulation of a significant social and cultural values and later the emerging of the sportive activities based on the horse as a natural result. The Turks of the Middle Asia developing such skills in the horse equestrianism and archery as horse breeder and hunter shepherd to survive, showed themselves off in the books of history and generated the first forms of the horse related sportive activities in early periods. This study was carried out to put forth and analyze the equestrianism activities that have anoteworthy place in the history of the Turkish folk lore as well as to state the reasons of creating such a culture, the application methods, its functions within the society and the changes in these functions through the history and to determine the contributions of the Turkish folklore to the current application methods of the horse related games.
Equestrian Games in Turkish history
The horse as one of the fundamental aspects of the daily life of Turks caused formation and accumulation of a significant social and cultural values and later the emerging of the sportive activities based on the horse as a natural result. The Turks of the Middle Asia developing such skills in the horse equestrianism and archery as horse breeder and hunter shepherd to survive, showed themselves off in the books of history and generated the first forms of the horse related sportive activities in early periods. This study was carried out to put forth and analyze the equestrianism activities that have anoteworthy place in the history of the Turkish folk lore as well as to state the reasons of creating such a culture, the application methods, its functions within the society and the changes in these functions through the history and to determine the contributions of the Turkish folklore to the current application methods of the horse related games.
___
- 1. Meyer H. Zur kultursoziologie der leibesübungen der früheren reitervölker. In: Geschichte der Leibesübungen. Ed. Horst Überhorst. Band 2. Berlin-München-Frankfurt: Verlag Bartels&Wernitz 1978.
- 2. Kepecioğlu K. Türklerde spor. Uludağ Bursa Halkevi Mecmuası 1935; Temmuz 16-17.
- 3. Alpman C. Eğitimin Bütünlüğü İçinde Beden Eğitimi ve Çağlar Boyunca Gelişimi. İstanbul: Gençlik Spor Genel Müdürlüğü Yayınları, 1972.
- 4. Eberhard W. Çin kaynaklarına göre Türkler ve komşularında spor. Uluğtuğ NT (Translation). Ülkü Halkevleri ve Halkodaları Dergisi 1940; 15 Mayıs: 209-215.
- 5. Tayga Y. Türk Spor Tarihine Genel Bakış. Ankara: Gençlik Spor Genel Müdürlüğü Yayınları, 1990.
- 6. Ögel B. Türk Mitolojisi. I’inci cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1993.
- 7. İnan A. Manas Destanı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1972.
- 8. Orkun HN. Eski Türk Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1986.
- 9. Kepecioğlu K. Türklerde spor 5; At Yarışları. Uludağ Bursa Halkevi Mecmuası 1936; Ocak: 19.
- 10. Kahraman A. Osmanlı Devletinde Spor. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1995.
- 11. Kahraman, A. Cumhuriyet’e Kadar Türk Güreşi. II’nci cilt. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1989.
- 12. Kaşgarlı Mahmud. Divanü Lügat-it-Türk Tercümesi, I’inci cilt. Atalay B (Translation). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1998.
- 13. Köstem R. Tarihsel Sürecinde Atçılığımızın Yapısı ve Yarışçılığımızın Oluşumu. İstanbul: Türkiye Jokey Kulübü Yayınları, 2000.
- 14. Güven Ö. Türklerde Spor Kültürü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 1999.
- 15. Ülkütaşır MŞ. Çevgân ve gökbörü. Türk Kültürü 1967; 5: 663-665.
- 16. Koppers W. İlk Türklük ve İndo-Germenlik. Belleten 1941; 5: 439-480.
- 17. Eberhard W. Eski Çin kültürü ve Türkler. Berk İ. (Translation). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 1943; 1: 19-29.
- 18. Yıldıran İ. Tarihi Kaynakları Açısından Türk Spor Kültürü. Unpublished Msc thesis. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1986.
- 19. Öngel HB. Türk Kültür Tarihinde Spor. Ankara: TC Kültür Bakanlığı Yayınları, 2001.
- 20. Yıldıran İ. Uygulama nedenleri ve fonksiyonları bakımından Türk kültürünün erken devrelerinde bazı sportif aktivitelerin görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 1996; 1: 47-57.
- 21. Genç R. Kaşgarlı Mahmud’a Göre XI. Yüzyılda Türk Dünyası. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi-Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1997.
- 22. Akıncı İA. Osmanlı Atları. Ankara: Matbaa-i Amire, 1917.
- 23. Atabeyoğlu C. Polo aslında bir Türk oyunudur! Yıllar Boyu Tarih Dergisi 1984; Mart: 669.
- 24. Al-Cahiz. Hilafet Ordusunun Menkıbeleri ve Türklerin Faziletleri. Şeşen R (Translation). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 1988.
- 25. İnan A. Gök-Börü oyunu. Gökbörü 1943; 1: 6.
- 26. Çay AM. Türk Ergenekon Bayramı Nevrûz. 3rd Edition. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, 1989.
- 27. Kunter HB. Eski Türk Sporları Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası, 1938.
- 28. Gezder N. Geleneksel Sporlarımızdan Atasporu Atlı Cirit. Erzurum: Hakikat Ofset, 2002.
- 29. Öztelli C. Cirit ve cirit oyunu üzerine. Geleneksel Türk Sporları Semineri Toplantı Kitabı. Ankara: Güven Matbaası, 1976.
- 30. Anonim. “Geleneksel Spor Dalları Federasyonu Atlı Cirit Müsabaka Talimatı”. http://www.gelenekselfed.gov.tr/tur/ rsayfagor.asp?id=11/ 25.06.2012.
- 31. Batu S. Türk Atları ve At Yetiştirme Bilgisi. 3üncü Baskı. Ankara: Rüzgârlı Matbaa, 1962.